Гюнню гючю топлана

Ер юзюнде адам-инсан яралгъан замандан берли табиатны къоркъунчлу гьалларын, елни, ялынны ва сувну гючлерин оьз пайдасы учун къолламагъа уьйрене туруп гелген. Айтмагъа сюегеним, яшавда асувлу ёлланы танглав ва пайдаландырыв аслу ерни тута, тас этивлени, заралланы алдын алмагъа имканлыкълар ярата.

Табиатны алда пайдаландырылмагъан гючлерини къайдаларын къоллавгъа байлавлу болуп Дагъыстанда сёз юрюлюп турагъанлы да арадан хыйлы йыллар оьтдю. Россияны лап да къыбладагъы республикасында, гертиден де, табиатны аламатларына гьайлы янашыв етишмейгени ойлашмагъа борчлу эте. Дагъысын айтмагъанда, Дагъыстанда гюн чыгъагъан гюнлер 300-ден кем болмай. Уьстевюне, денгизбой топуракъларда чакъда-чакъда темиркъазыкъдан къыблагъа ва къыб­ладан темиркъазыкъ якълагъа багъып гючлю еллер эшегени гьакъда да унутма тюшмей.

Россияны илмулар академиясыны геотермия ва табии гючлени ахтарыв булан машгъул болагъан институтуну директору Алибек Алхасов баян этеген кюйде, гюнню ва еллени гючлерин асувлу кюйде къоллавчуланы пайдасына тергев – бугюнню аслу масъаласы. Неге десегиз, ел ва гюн булан ишлейген ГЭС-лени къурув Дагъыстандагъы гючлени тенг яртысын болдурмагъа имканлыкъ ярата.

Дагъыстанда биринчилеринден болуп гюн булан ишлейген электрик станция Южно-Сухокумск шагьарда 30 гектар авлакъны бийлеп ерлешгени гьакъда айтсакъ да, кёп зат англашыла. Оьзюнде 40 футбол ойнайгъан майданлар къурмагъа болагъан уллу авлакъда бугюнлерде 40 мингге ювукъ гюн булан ишлейген къураллар ясандырылгъан.

Дагъыстандагъы гюн ва ел электрик станцияланы проектлерин яратгъан идараны башчысы Артур Алибеков аянлашдырагъан кюйде, эсгерилген электрик станция йылда 20 МВт электрик энергия болдурмагъа имканлыкъ бережек. Шолайлыкъда, Южно-Сухокумскидеги ва айланадагъы юртлардагъы 5 мингден де кёп айрыча есликдеги уьйлеге электрик гюч берилежек.

Белгили болгъан кюйде, бизин булан дос тюгюл пачалыкълар билдирген санкцияланы натижасында электрик станцияны къурувгъа четимликлер де тиймеди. Неге десегиз, шону учун тарыкълы къураллар мунда алданокъ толу кюйде топлангъан болгъан. Гюн булан ишлейген электрик станцияны къурмакъ учун маячылагъа топуракъ айыргъан ерли муниципал къурулувуну администрациясы да лайыкълы кёмек этгени гьакъда айрыча эсгермеге тюше