«…Ер болмажакъ сагъа мени янымда»

  Г. АТАЕВА.


СЕН ДАРМАН

 

…«Яшавумну

Башлажакъман

Янгыдан,

Ер болмажакъ

Сагъа мени

Янымда», –

Деп, сюйгеним

Оьктем башын

Гётерди.

Кёк ургъандай

Сесгендирип

Жанымны,

Юрегимни ярып

Чыкъгъан агьына,

Йыракъдагъы

Тавлар-ташлар

Сес берди.

 

«Ер болмажакъ

Сагъа мени

Янымда…»

Къачан магъа

Ер бергенсен

Янынгда?!

Къачан мени

Янгызлыгъым

Бёлгенсен?!

Ес этгенде

Юрегимни

Тёрюне,

Юрегингни

Посагъасын

Бергенсен.

 

«Ер болмажакъ

Сагъа мени

Янымда…»

Къачан мени

Ерим болгъан

Янынгда?

Къачан магъа

Юрегингден

Пай тюшген?!

Ерсиз къалгъан

Сюювюмню

Отунда

Ессиз къалгъан

Менден артыкъ

Ким бишген?!

 

Умутларым

Сув уртламай,

Ув уртлап,

Юрегимни

Тамурлары

Бошады.

Яллав гюнлер

Авлакъларын

Яллатып,

Къонма ер ёкъ

Гюмелекге

Ошадым.

 

Къырыйынгда

Ер излеген

Йылларым

Къысматымдан

Юлкъуп-юлкъуп

Ташларман.

Елегенлер

Юрегингни

Тёрлерин

Юз яшасын,

Минг яшасын,

Сен дарман…

 

КЪОРКЪАМАН

 

– Не болгъан сагъа,

Не болгъан? – дейсен.

 

– Бир зат да.

Не болсун магъа?

Алдындай

Гюн чыгъа, ай тува.

Алдындай

Чечеклер, гюллер де,

Сагъынчда оьтеген

Гюнлер де.

 

– Не болгъан сагъа,

Не болгъан? – дейсен…

– Не болсун, аявлум.

Ичим яна,

Гёзьяш болуп,

Ялын чыгъа гёзюмден.

Боюм отда,

Оюм отда,

Гюемен,

Шо гьалда да

Сени гёрме сюемен.

Талпынаман,

Сагъа багъып

Учаман.

Ел уьфюрюп

Гючлю бола ялын да,

Къанатларым

Чиркий бара ялында.

Гюемен. Янаман,

«Сув, сув, сув», – деп

Терезенге къонаман.

 

…Уьюнгдесен,

Сююнчдесен, насипде.

Тарыкъ тюгюл

Сагъа дагъы насип де.

 

Терезенгде мени гёрюп,

Тартынмассан, аявлум,

Гелмегенмен насибингни

Алмагъа,

Не де къара                               къайгъы болуп

Яшавунгда къалмагъа.

 

Гече-гюнюм                          талпынсам да,

Насипге де етмегенмен.

Яшавумда биревню де

Насипли де                             этмегенмен.

 

– Не болгъан сагъа,

Не болгъан? – дейсен.

– Не болсун, аявлум,

Янаман,

Гюемен,

Сюемен!

Боюм отда,

Уьюм отда,

Къонма ер ёкъ,

Гьаваларда саркъаман.

…Къонар эдим                                       терезенге,

Насибинге от                                        тюшерден

Къоркъаман.

 

СЕН ОЙЛАШМА

 

Сен ойлашма,

Мен алдындай,

Узакъ гече

Сени ойлап,

Гёзюм юммай

Къызыл тангны

Къаршылай деп.

 

Сен ойлашма,

Алда йимик,

Сенсиз оьтген

Гьар гюнюмню

Савлай йылгъа

Тенглешдирип

Мен йылай деп.

 

Энниден сонг

Сагъа багъып

Талпынсам да,

Сен ойлашма,

Сенден насип

Гёзлеймен,

Уьйренч болуп

Гелемен.

 

Сен ойлашма…

 

Мени насип

Сандыгъымны

Ачгъычларын

Сен оьзгеге

Бергенингни

Билемен…

 

ИХТИЯРЫНГ

БАР СЕНИ

 

Магъа савбол

Этмеге де

Ихтиярынг

Бар сени,

 

Мени къоюп

Гетмеге де

Ихтиярынг

Бар сени.

 

Тек мени ёкъ

Ихтиярым,

Гючюм жыйып,

«Гетмейсен!» – деп

Буварма да,

 

Тек мени ёкъ

Ихтиярым,

Гёзьяш тёгюп,

«Гетме да!» – деп

Ялбарма да.

 

Сенсиз яшав

Къысматымны

Сындырса да

Гюзгю йимик,

 

Язым, яйым

Юрегимни

Уьшютсе де

Гюзню йимик,

 

Мени чи ёкъ

Ихтиярым

Сенсиз мен де

Къалмайман деп

Артынг булан

Гелмеге де,

 

Мени чи ёкъ

Ихтиярым

Сенсиз яшап

Болмайман деп

Дёрт ярылып

Оьлмеге де.

 

ТАМАШАГЪА КЪАЛДЫРА

 

Нече-нече

Гечмес йимик

Сындырсанг да

Ягьымны,

Савлай дюнья

Эшитгенде

Эшитмейли

Агьымны.

 

Нече-нече

Тююлтсенг де

Юрекни жан

Тамурун,

Къыйналсам да,

Тарлансам да,

Битип гьалым,

Сабурум.

 

Нечелерим

Нече мингден

Оьтгенде де,

Юрек сююнч

Гёзлейгени

Тамашагъа

Къалдыра.

 

Чыдамлыгъым,

Сабурлугъум

Битгенде де,

Юрек умут

Уьзмейгени

Тамашагъа

Къалдыра.

 

ЯРАТГЪАНЫМ ЯЗЫКЪСЫНДЫ

 

Ахырда да

Яратгъаным

Языкъсынып,

Сююв ярам

Сызлайгъаны

Солкъ болду,

Шюкюр болсун

Оьзюне.

 

Алдын йимик:

«Сав дюнья бир,

Сен де дюрсен

Бир дюнья», – деп

Айланмайман,

Дюньядагъы

Башгъалар да

Гёрюнелер

Гёзюме.

 

Яратгъаным

Языкъсынды:

Янгыз сагъа

Сужда къылып,

Барлыгъынга

Башым ийип,

Сагъа багъып

Чапмайман.

 

Оьзгелени

Сёзлерине,

Къаратагъан

Гёзлерине

Сесленемен,

Юрегимни

Терезесин

Япмайман.

 

Яратгъаным

Языкъсынды…

Мендей сюй деп,

Мендей гюй деп,

Душманыма

Ёраман.

 

Авуртмай деп

Айтсам ялгъан,

Тек юрегим

Къанатмайлы,

Сенден

Гетип боламан.

 

АЙТЫЛМАГЪАН СЁЗЛЕРИМ

 

Тюшлеримде

Гьасиретлик

Гьасси этип,

Сени излей

Ёл чыгъаман.

Тюллеримде,

Айтар сёзюм

Тююн болуп,

Айтып болмай,

Талчыгъаман.

 

Оьзюмню де,

Сёзюмню де

Арасында

Сав дюнья бар.

Ягьы сынгъан

Сюювюме,

Яралангъан

Юрегиме

Сав дюнья тар.

 

Айтар сёзюм

Тююн болуп,

Къыйнай,

Къыйнай.

Оьзюмню де,

Сёзюмню де

Арасында…

Яшынг ойнай.

 

ГЬЁКЮНЧЛЮМЕН

 

Гьёкюнчлюмен,

Насибимни

Сюювюме

Къурбан этип,

Юрек чартлап

Гетер йимик

Сюйгениме.

 

Гьёкюнчлюмен,

Сюювюмню

Сав дюньягъа

Аян этип,

Юлдузлайын

Гюмез кёкге

Чюйгениме.

 

Гьёкюнчлюмен,

Сагъынч сызлап

Юрегимде

Гёзюм юммай

Оьтгерилген

Гечелеге.

 

Гьёкюнчлюмен,

Насипли деп

Гьисап этип,

Сукълангъангъа

Сени булан

Бирчелеге.

 

Гьёкюнчлюмен,

Бош умутгъа

Алданагъан

Юрегиме,

Гертиликни

Урлукъларын

Чачмагъангъа.

 

Гьёкюнчлюмен,

Геч сюювню

Шавласындан

От-оьртенден

Къачагъандай

Къачмагъангъа.

 

Гьёкюнчлюмен,

Сюювюмден

Пача этип,

Оьзюм буса

Ону къулу

Болгъаныма.

 

Къыйналаман

Яшав деген

Дерияда

Елкени ёкъ

Къайыкъ йимик

Къалгъаныма.

 

 

 

 

1

 

АЗАТЛЫКЪДАН

АЗАТ ЭТ

 

Ахырда да

Азат болдум

Къысматымда

Сююв эшген

Челтирден,

 

Юрек дагъы

Алданмажакъ

Бош умутгъа

геч сюювюм

Гелтирген.

 

Азат болдум

Сёзлерингден

Балгьам болуп

Ягъылагъан

Юрекге,

 

Гёзлерингден

Азат болдум

Узатагъан

Чыкъгъанчагъа

Арекге.

 

Азат болдум

Къучагъынгдан

Сыйынгъанда

Къайгъым-дертим

Къачагъан,

 

Терезенгден

Азат болдум

Маякъ болуп

Магъа ярыкъ

Чачагъан.

 

Ахырда да

Азат болдум,

Къысматыма

Сююв эшген

Челтирден

 

…Ялбараман,

Сюйгеним, гел,

Къайтар мени

Челтиринге,

Азатлыкъда

Оьлтюрме…

 

БУГЮН БУСА…

 

Юрегимни оьзенгиси уьзюлюп,

Къылдан къалды къыркъылмагъа тамуру.

Сююнчлерим тазиятда тизилип,

Къысмат къаза умутумну къабурун.

 

Сюювюмню югенлерин тартаман,

Бу ярышда биз тюгюлбюз утгъанлар.

Бугюн бизге кюлемсиреп къарайдыр

Алдынлыкъны ал гюллерин тутгъанлар.

 

Гюл-чечекли авлакълары юрекни

Ат ойнатып болар йимик генг эди.

Сюювюмню аргъумакъгъа къондуруп,

Юрегимде ат ойнатгъан сен эдинг.

 

Бугюн буса…

Юрегимни оьзенгиси уьзюлген…

 

ЭКИ ЮРЕК

 

Уллу савгъат беремен деп ойлашып,

Юрегимни берген эдим мен сагъа.

Биле туруп еринг ёкъну тёшюнгде,

Бирдагъы да бир юрекни салмагъа.

 

Эки юрек тарыкъ тюгюл сагъа да,

Юрексиз деп ат тагъылды магъа да…

 

ЮЗЮП БОЛМАЙМАН

 

Ап-акъ къарлар акъ гюллер деп алданып,

Чабып чыгъып, умутумну бузлатдым.

Эсинг жый деп айтагъандай сувукъ ел,

Чачларыма сийрек-сийрек къар атды.

 

Сен де, мендей сюедир деп алданып,

Чабып тюшдюм денгизине сюювню.

 

Мен чи юзюп болмайман…

 

САЙ СЮЮВ

 

Бир гюнюмю, бир йылымы, билмеймен,

Аччы  сёзюнг юрегимден юлкъгъаны.

Буздай къарав шагьат этди, сюйгеним,

Сен сюювню дюньясындан ялкъгъанны.

 

Гюл бечисе ярылагъан юрегим,

Сююв сёнсе, болажакъмы чыдама?

Гьислеримни тююнлеге тюйгенмен,

Менлигим де пурман бермей йылама.

 

«Менлик», «сенлик» сёйленмесдей аралыкъ

Сакъламагъа мени гючюм етмеди.

«Сюювюмню сай этме!» – деп тилейген

Тилегимни кёклер къабул этмеди.

 

Сай сюювден гёзлемеймен терен сый…

 

СЮЮВНЮ МАЖИГИТИ

 

Юрегимде мажигит бар,

Сюювюме къурулгъан.

Сюйгенине гьалал болгъан

Гелип намаз къылардай.

Айрылывну огъу тийип,

Яралангъан юреклер,

Мажигитде рагьатланып,

Ярасы сав болардай.

 

Юрегимде мажигит бар –

Мажигити сюювню.

Болармысан тартынмайлы

Абатынгны алмагъа?

Нечесе йыл, падишагьым,

Сужда къылдым мен сагъа,

Неге-неге сен болмадынг

Шагь кююнгде къалмагъа?!