Ветеринар ва оьсюмлюкчюлюк санитар тармакъларда тергев юрютеген федерал къуллугъуну Дагъыстан республикадагъы управлениесини ёлбашчысы Набиюлла Къарачаев гиришив сёзюнде билдиргени йимик, эсгерилген къурум оьзлер бирикгенчеге оьзбашына чалышып тургъан гьавчулукъ, ашлыкъ оьсдюрюв, балыкъчылыкъ, ветеринар тармакъларда тергев юрютеген, олай да карантин чараланы белгилейген инспекцияланы кюрчюсюнде къурулгъан. Шоланы бирлешивюню натижасында уьлкени сурсат маллагъа бакъгъан якъдагъы аманлыгъын болдурувда къошум имканлыкълар яратылгъан.
– Янгы къурулагъан вакътиде бизге айтардай тынч болмады. Нечик десегиз, бизге бир нече инспекцияны ва тергев юрютеген къурумланы бирлешдирип, республика оьлчевюнде иш гёреген къуллукъну къурмагъа тарыкъ эди. Алдыбызгъа салынгъан шо масъаланы бизге уьстюнлю кюйде яшавгъа чыгъармагъа бажарылды. 2014-нчю йылны март айыны 7-синде Москвада оьтгерилген гьасил чыгъарыв коллегияны барышында Россияны юрт хозяйство министри Николай Фёдоровну янындан, умуми кюйде алгъанда, савлай къуллукъну, айрыча бизин управлениени гьаракатына оьр къыймат берилди, – дей туруп, ол ДР-ни Гьукуматыны Председателини орунбасары Шарип Шариповгъа сёз берди.
Ол оьзюню сёйлевюнде инг алда жыйылгъанлагъа ветеринар ва оьсюмлюкчюлюк санитар тармакъларда тергев юрютеген федерал къуллугъуну Дагъыстан управлениесини ёлбашчысыны ва бары къуллукъчуларыны атына язылгъан ДР-ни премьер-министри Абдусамат Гьамитовну къутлав кагъызын малим этди. Шондан сонг Россельхознадзорну республика управлениесини лап да бажарывлу касбучуларына гьюрметлев громоталарын тапшурду ва олагъа къыйын, тек герекли ишинде дагъы да оьрлюклер ёрады.
– Оьзю иш гёреген 10 йылны узагъында ветеринар ва оьсюмлюкчюлюк санитар тармакъларда тергев юрютеген къуллугъуну касбучуларыны гьар гюнлюк жанлы гьаракаты янгыз бизин уьлкеде тюгюл, ондан тышда да, айтагъаным, тыш уьлкелерде де белгили болгъан. Оьсдюрюлеген ва чыгъарылагъан ашамлыкъ малланы сан янына, инг алда оланы къоркъунчсузлугъуна таман чакъы даражада тергев юрютюп, халкъны аманлыгъыны, олай да савлугъуну гьайын этмек управлениени касбучуларыны алдына салынгъан лап аслу борч болуп токътагъан, – деп узатды ол сёйлевюн.
– Юрт хозяйство тармакъны тарыкъларына къолланагъан топуракъланы тюз пайдаландырылывуна тергев этмек управлениени касбучуларыны агьамиятлы борчу болуп токътай. Шо тармакъда тергевню артдырмагъа тюшегени гьакъда Бабаюрт районда оьтгерилген топуракъны ишлетегенлени биринчи форумунда Дагъыстанны Башчысы Рамазан Абдулатипов да айрыча эсгерди. Шо форумну барышында ол топуракъны асувлу къоллавну болдурмагъа ва дагъыстанлылар учун гьаман да лап да гелимли болуп токътагъан, энниден сонг да республиканы экономикасыны оьсювю гьасил болажакъ эсгерилген шо тармакъда ёрукълукъну ва низамны сакълавгъа айрыча тергев берген. Шо гьакъда айта туруп, шу ерде мен Россельхознадзорну республика управлениеси «Эффективный АПК» деген проектин яшавгъа чыгъармакъ учун къастлы гьаракатын болдурагъанын эсгермекни тийишли гёремен, – деди вице-премьер дагъы да.
Шондан сонг Россельхознадзорну республика управлениесини ёлбашчысыны орунбасары Идрис Азиев оьзюню сёйлевюнде оьзлени алдында токътагъан четим масъалалар булан бирге 10 йылны узагъында ону касбучуларына къолда этмеге бажарылгъан натижаланы гьакъында да айтды. Ол билдиргенге гёре буссагьатгъы вакътиде ветеринар ва оьсюмлюкчюлюк санитар тармакъларда тергев юрютеген федерал къуллугъуну республика управлениесинде 260 касбучу чалыша. Кёбюсю мунда управление къурулгъан биринчи гюнлеринден тутуп ишлей. Оланы гьар гюнлюк къастлы гьаракатыны натижасында Россельхознадзор иш гёреген 10 йылны узагъында ветеринар, оьсюмлюклени къоруп сакълав, топуракъны пайдаландырыв тармакъларда ёл берилген кёп санавлардагъы законну бузувлар арагъа чыгъарылгъан ва шолагъа гёре тийишли чаралар гёрюлген. Бизин республикада къушчулукъ грипп, донгузланы арасында ёлугъагъан африкан таун, сибирская язва, къутурув йимик къоркъунчлу аврувланы алдын алмагъа бажарылгъан.
Шатлы жыйынны барышында бары да оьзю иш гёреген 10 йылны боюнда Россельхознадзорну Дагъыстан бёлюгюню касбучулары юрютеген умпагьатлы гьаракатны гьакъында чыгъарылгъан документли фильмде шо гьакъда жыйылгъанлагъа тындырыкълы кюйде гёрсетилди.
Дагъыстан пачалыкъ аграр университетини ректору Зайдин Жанболатов, Дагъыстан гюмрюк къуллугъуну ёлбашчысыны орунбасары Надир Загьиров, АПК-ны къуллукъчуларыны профсоюзуну республика комитетини председатели Аминат Къадиева Россельхознадзорну къуллукъчуларын белгиленеген агьамиятлы юбилейи булан къутлап сёйледилер. Ветеринар ва оьсюмлюкчюлюк санитар тармакъларда тергев юрютеген федерал къуллугъуну республика управлениесини тезги къуллукъчуларыны бириси Баху Аскелованы сёйлевю де жыйылгъанлагъа айрыча таъсир этди.
– Янгы къурулагъан вакътиде бизге айтардай тынч болмады. Нечик десегиз, бизге бир нече инспекцияны ва тергев юрютеген къурумланы бирлешдирип, республика оьлчевюнде иш гёреген къуллукъну къурмагъа тарыкъ эди. Алдыбызгъа салынгъан шо масъаланы бизге уьстюнлю кюйде яшавгъа чыгъармагъа бажарылды. 2014-нчю йылны март айыны 7-синде Москвада оьтгерилген гьасил чыгъарыв коллегияны барышында Россияны юрт хозяйство министри Николай Фёдоровну янындан, умуми кюйде алгъанда, савлай къуллукъну, айрыча бизин управлениени гьаракатына оьр къыймат берилди, – дей туруп, ол ДР-ни Гьукуматыны Председателини орунбасары Шарип Шариповгъа сёз берди.
Ол оьзюню сёйлевюнде инг алда жыйылгъанлагъа ветеринар ва оьсюмлюкчюлюк санитар тармакъларда тергев юрютеген федерал къуллугъуну Дагъыстан управлениесини ёлбашчысыны ва бары къуллукъчуларыны атына язылгъан ДР-ни премьер-министри Абдусамат Гьамитовну къутлав кагъызын малим этди. Шондан сонг Россельхознадзорну республика управлениесини лап да бажарывлу касбучуларына гьюрметлев громоталарын тапшурду ва олагъа къыйын, тек герекли ишинде дагъы да оьрлюклер ёрады.
– Оьзю иш гёреген 10 йылны узагъында ветеринар ва оьсюмлюкчюлюк санитар тармакъларда тергев юрютеген къуллугъуну касбучуларыны гьар гюнлюк жанлы гьаракаты янгыз бизин уьлкеде тюгюл, ондан тышда да, айтагъаным, тыш уьлкелерде де белгили болгъан. Оьсдюрюлеген ва чыгъарылагъан ашамлыкъ малланы сан янына, инг алда оланы къоркъунчсузлугъуна таман чакъы даражада тергев юрютюп, халкъны аманлыгъыны, олай да савлугъуну гьайын этмек управлениени касбучуларыны алдына салынгъан лап аслу борч болуп токътагъан, – деп узатды ол сёйлевюн.
– Юрт хозяйство тармакъны тарыкъларына къолланагъан топуракъланы тюз пайдаландырылывуна тергев этмек управлениени касбучуларыны агьамиятлы борчу болуп токътай. Шо тармакъда тергевню артдырмагъа тюшегени гьакъда Бабаюрт районда оьтгерилген топуракъны ишлетегенлени биринчи форумунда Дагъыстанны Башчысы Рамазан Абдулатипов да айрыча эсгерди. Шо форумну барышында ол топуракъны асувлу къоллавну болдурмагъа ва дагъыстанлылар учун гьаман да лап да гелимли болуп токътагъан, энниден сонг да республиканы экономикасыны оьсювю гьасил болажакъ эсгерилген шо тармакъда ёрукълукъну ва низамны сакълавгъа айрыча тергев берген. Шо гьакъда айта туруп, шу ерде мен Россельхознадзорну республика управлениеси «Эффективный АПК» деген проектин яшавгъа чыгъармакъ учун къастлы гьаракатын болдурагъанын эсгермекни тийишли гёремен, – деди вице-премьер дагъы да.
Шондан сонг Россельхознадзорну республика управлениесини ёлбашчысыны орунбасары Идрис Азиев оьзюню сёйлевюнде оьзлени алдында токътагъан четим масъалалар булан бирге 10 йылны узагъында ону касбучуларына къолда этмеге бажарылгъан натижаланы гьакъында да айтды. Ол билдиргенге гёре буссагьатгъы вакътиде ветеринар ва оьсюмлюкчюлюк санитар тармакъларда тергев юрютеген федерал къуллугъуну республика управлениесинде 260 касбучу чалыша. Кёбюсю мунда управление къурулгъан биринчи гюнлеринден тутуп ишлей. Оланы гьар гюнлюк къастлы гьаракатыны натижасында Россельхознадзор иш гёреген 10 йылны узагъында ветеринар, оьсюмлюклени къоруп сакълав, топуракъны пайдаландырыв тармакъларда ёл берилген кёп санавлардагъы законну бузувлар арагъа чыгъарылгъан ва шолагъа гёре тийишли чаралар гёрюлген. Бизин республикада къушчулукъ грипп, донгузланы арасында ёлугъагъан африкан таун, сибирская язва, къутурув йимик къоркъунчлу аврувланы алдын алмагъа бажарылгъан.
Шатлы жыйынны барышында бары да оьзю иш гёреген 10 йылны боюнда Россельхознадзорну Дагъыстан бёлюгюню касбучулары юрютеген умпагьатлы гьаракатны гьакъында чыгъарылгъан документли фильмде шо гьакъда жыйылгъанлагъа тындырыкълы кюйде гёрсетилди.
Дагъыстан пачалыкъ аграр университетини ректору Зайдин Жанболатов, Дагъыстан гюмрюк къуллугъуну ёлбашчысыны орунбасары Надир Загьиров, АПК-ны къуллукъчуларыны профсоюзуну республика комитетини председатели Аминат Къадиева Россельхознадзорну къуллукъчуларын белгиленеген агьамиятлы юбилейи булан къутлап сёйледилер. Ветеринар ва оьсюмлюкчюлюк санитар тармакъларда тергев юрютеген федерал къуллугъуну республика управлениесини тезги къуллукъчуларыны бириси Баху Аскелованы сёйлевю де жыйылгъанлагъа айрыча таъсир этди.
Н. Байболатов.
Суратда: шатлы жыйындан гёрюнюш.