15 октябр – Кёкюрекдеги ракгъа къаршы иш гёреген бютюндюнья гюню
Савлай дюньяны оьлчевюнде кёкюреклени безлеринде болагъан рак аврувну инг де яман тайпасы (злакочественный) оьтесиз бек яйылгъан демеге ярай. Рак аврувланы оьзге журалары булан тенг этип къарасакъ, оьрде аты эсгерилгени дюньяда ал сыдыраланы тута.
Мисал учун, 2020-нчы йылда дюньяда 2, 3 миллион къатынгишиде шо намарт аврув бары мекенлешдирилген. Американы онкология жамияты береген маълуматлагъа гёре, дюньяны ичинде 2, 3 миллион къатынгишиде шо къарабалагь аврув бар деп диагноз салынгъан, 685 минг адам шондан гечинген. Гьар йыл 1, 3 миллионгъа ювукъ янгы аврувлар арагъа къошула. Янгыз Россияда буса гьар йыл 46 мингге чыгъа.
2020-нчы йылны алсакъ, Россияда 65 минг 468 адамгъа кёкюреклериндеги безлерине рак аврув къатнагъаны белгиленген. Оланы арасында 64 минг 951 къатынгиши, 517 эргиши бар. Шо йылда бу аврувдан Россияда 21 минг 634 адам оьлген. Оланы арасында 21 минг 462 къатынгиши, 172 эргиши деп гьисапгъа алынгъан. 2020-нчы йылдагъы Россиядагъы гьалгъа къарасакъ, бу аврувдан оьлгенлени санаву 2-нчи ерге чыкъгъан. Гертисин айтса, 2019-нчу йыл булан тенглешдиргенде (74 минг 490 авруйгъанлар), 2020-нчы йылда аврувланы санаву (65 минг 468) аз болгъан. Шо да COVID-19 булан байлавлу болмагъа ярай деп билдире касбучулар. Неге тюгюл, кёбюсю медицина идараланы бары да бёлюклери коронавирусдан авруйгъанлагъа берилген эди. Оьзге аврувланы уьстюне етишме медицина къуллукъчуланы чоласы етишмеген, ондан къайры рак авруву барлар заманында тергевлерден чыкъмагъан.
Тезден берли бары халкъны эсер-месер этеген, силкиндиреген аврув рагьатланма къоймайгъанны да гёз алгъа тутуп, гьар йыл октябр айны 15-нде кёкюреклени безлеринде болагъан рак аврувгъа къаршы иш гёреген бютюндюнья гюню деп белгилене.
