Оьтген итнигюн, май айны 27-си, Китапханаланы бютюнроссия гюню эди. Касбу байрамы булан да къутлап, Магьачкъалада Р.Гьамзатовну атындагъы милли китапхананы директору Али Алиев булан лакъыр этдик.
–Али Жаватович, китапхананы коллективи юрютеген гьаракатланы, ишигизни къурумчулукъ яныны гьакъында не айтма боласыз?
–Китапханада Дагъыстанда чыгъарылагъан бары да печат къураллар (китап, газет, журнал) сакълана. Ватандашланы къуллукъларын кютмек учун бизде 30 бёлюк иш гёре. Биз алагъан бары да изданиелени цифровой къайдагъа айландырма да гьаракат этип турабыз. Биздегилер де, республикадан тышдагъылар да шолардан эркин кюйде пайдаланма болсун учун бу ишге биз айрыча тергев беребиз. Гьар йылгъа гёрсетилген фондлар толумлашдырыла. Цифра къайдагъа гёчюрмекден къайры, биз языв къайдасын да (китап, журнал, газетлени) сакълайбыз. Неге тюгюл, цифра къайдасы бугюн бар, тангала вирус ва башгъа агьвалатлагъа гёре ёкъ болма да бола. Сервер центрыбызда эки де копиясы сакълана. Гьалиги технологияланы оьсювюню заманында ватандашланы китап охувгъа тартмакъ – бек къыйын масъала. Тек бизин коллектив бир айны ичинде 12-14 сама гьар тюрлю ёлугъувлар, янгы китапланы малим этивлер, фестиваллар, диктант язывлар оьтгере. Онгъа ювукъ гьар тюрлю тармакъларда «Вернисаж», «Порт-Петровская гавань клублар, адабият клуб «Верба», «Философ» ва оьзгелери иш гёре. Ана тилни уьйренив клубларыбыз да бар. Жумада эки керен жыйыла. Шону булан бирче бизин охувчуларыбызны санаву да арта. Школаланы охувчулары, оьр охув ожакъланы студентлери биз оьтгереген гьаракатларда кёп бола.
–Китап фондугъузну байлыгъы нечикдир? Гьар йыл толумлашамы? 2006-нчы йылгъы толумлашдырывгъа гёре Россия оьлчевде китапхана ахырынчы ерде эди.
–Бизин фондубузда 850 мингден де артыкъ китап сакълана. Бу – уллу хазна. Фондну толумлашдырыв масъала о йылларда йимик бузукъ тюгюл. Тек харж аз гёрсетилеген саялы алдынлы ерлерде де тюгюлбюз. Гьар йыл китап фондубуз янгы-янгы печат маллар булан толумлаша. Гьар йыл бир миллион манатгъа республикада чыгъарылагъан бары да газетлеге, журналлагъа да язылабыз. Охувчулар кёп ахтарагъан медицина, юрт хозяйство ва техника тармакъларда китапланы да алма къаст этебиз.
–Гюнден-гюн янгы технологиялар къоллана, янгы ясандырывлар чыгъа. Олар булан таъмин этив нечикдир?
–Россияны Президентини май айдагъы Указын яшавгъа чыгъара туруп, электрон къайданы бёлюгюн къургъанбыз. Бугюн охувчуларыбыз учун не вакъти гелсе де, ачыкъ кюйде 38 компьютер ишлей. Электрон китапхананы бёлюгю де ишлей. Охувчуларыбыз гьавайын пайдалана. Санкт-Петербургдагъы президент китапхана, Россияны милли электрон китапханасы булан байлавлукъ тутма да имканлыкъ бар. Бизде ёкъ китапланы булардан табып пайдаланма бола. Шолай дыгъарлар этилген.
–Магьачкъалада 20-дан да артыкъ китапханалар бар. Сиз олагъа кёмек этип, олар сизге къол ялгъап дегенлей байлавлукъ юрюлеми?
–Гетген йыл Дагъыстанны Гьукуматыны къарары булан китапханаланы Ведомствоара совети къурулгъан. Огъар маданият министр ёлбашчылыкъ эте. Ону заместители этип мени белгилеген. Шо советге республикадагъы уллу китапханаланы вакиллери къуршалгъан. Къайсыны не масъаласы бар буса, советге салына, министрге билдириле. Ол да масъаланы республика оьлчевге гётере. Бизин китапхана бары да китапханалагъа методика якъдан да кёмек эте, семинарлар оьтгере. Яш китапханачыны школасы иш гёре. ДГУ-ну маданият бёлюгюню студентлери бизде практикада бола. Иш кёп. Оьзлени ишин билеген бажарывлу касбучуларыбыз да бар.
–Газетни ва ону охувчуларыны атындан коллективигизни касбу байрамы булан къутлайбыз ва ишигизде уьстюнлюклер ёрайбыз.
–Савболугъуз, баракалла.
Бизин маълумат:
Али Жаватович Алиев Гьайдакъ районну Янгыгент юртунда тувгъан. Юртдагъы школаны битдирген сонг Магьачкъалада маданият-ярыкъландырыв училищеге тюшген. Ону битдирген сонг юртундагъы клубда ишлеген. Краснодардагъы маданият институтну охуп битдирген. ДР-ни маданият министерлигинде бёлюкню ёлбашчысы болуп 15 йыл ишлеген. Магьачкъаладагъы чебер училищени директору болуп чалышгъан. 2013-нчю йылдан бугюнге ерли Милли китапхананы директору.
