Бизин къумукъланы сынавларына гёре, эжел заманлардан берли де къыш вакъти уллу чилле гиччи чилле деп экиге бёлюне гелген. Декабрни (тунлу) айны 22-нчи гюнюнден тутуп, йылны инг къысгъа 9 гюню башлана. Шо буса къышны гюн тутулагъан, янгырагъан заманы гьисапда белгили. Халкъ арада шогъар аюв бир къабургъасындан башгъасына авланагъан гюнлер деп де айтыла. Гьатта къыр жанлар да декабрни 25-не рас гелеген янгы гюн тувагъан, янгырагъан мюгьлетни терен гьис эте.
Уллу чилле январ (аювъятгъан) айны 16-сындан тутуп баш ала. Ону башлапгъы он гюню айрыча сувукъ, гьатта къагьрулу болуп тура деп де ёрала гелген. Амма гюн гюнге, йыл йылгъа ошамас дегенлей, артдагъы вакътилер къышны сувукълугъу да онча билинмейген болуп тура. Муна гьали де къышны чинк де сувукъ, къагьрулу, къарлы-боранлы болма тийишли деп ёралагъан уллу чиллени гюнлери.
Хамисгюн ярыкъ тангдан тутуп кёкню юзюне къаралдын туман ябыла-яйыла башлады.Тюш вакътиге ювукъ бола туруп, кёкню аралашып алгъан туман сюзюлюп, сийреклешип, гюнню ярыкъ йылтынлары гюмюш шавлаларын чачыратып, себелеп тербеди.
Маркача заман ювукъ бола туруп, гьеч бир авазсыз, асталыкъ булан йыртыллавукъ зыр геле башлады. Чакъны сувукъ-салкъын гьалындан болма ярай, кёкден сабурун-абурун сакълап сыргъалап тюшеген тамчылар, оьзлер де янгы тувгъан къар учгъунлагъа парх берегендей, гёзге ажайып арив гюмюш тагъымчакълардай болуп йыртыллап гёрюне.
Артындагъы гюн эртенге юртдагъы чарлакъланы, чыр башланы, бавдагъы тереклени уьстюне, топуракъгъа енгилсув къырав салгъандай этип ябурулгъан къырпакъ къар, айланадагъы табиатны ажайып бир сигьрулу, гьайбат гёрюнюшге айландырып, бирден-бир аявлу ва азиз этип исбарлап гёрсетди.
