Бу макъалада мен аз санавдагъы охувчулары булангъы Гьасанай юртдагъы орта школаны гьакъында айтма сюемен. Школада бу йыл 110 охувчу охув йылны тамамлады. Онда гьар предметни кабинети де бар. Гьар класда 10–12 яш охуй. Бу йыл 11-нчи класны битдирген 6 да охувчу ЕГЭ-де гёрсетген билимлер де яман тюгюл. Шо буса Гьасанай школаны охувчулары бирикген пачалыкъ экзаменлеге йылны боюнда тындырыкълы кюйде гьазир болгъанын гертилей.

Школаны директоруну тарбиялав ишлеге къарайгъан орунбасары Жаминат Гьажиева айтагъан кюйде, мунда охувчулар аз экенге гёре, гьар охувчу къатты тергевню тюбюнде. Гьар гюн оьтгерилеген гьар дарсда гьар охувчу гечеген темагъа гёре жавап берелер. Озокъда, охувчуланы гьар дарсгъа гьазирлигин ва гьар темада билимин тергесе, натижа да бере. Тергев гьисапда оьтгерилген бирикген пачалыкъ экзаменде гёрсетген гьасиллер де шогъар герти шагьат. Онда школаны 11-нчи класыны охувчулары 87 бал алгъан эдилер.

Бу школада охувчуланы санаву аз буса да, мунда 30 педагог яшланы тарбиялавда ва олагъа мугькам билимлер беривде оьзлени билимин ва бажарывлугъун салып, къаны­гъывлу кюйде чалышалар. Школагъа математика ва физика дарсланы юрютеген муаллими, РФ-ни педагогика загьматыны гьюрметли къуллукъчусу Мурат Магьмутов 1987-нчи йылдан тутуп ёлбашчылыкъ эте. Гьасанай школа – 2007-нчи йылда школа-миллионер, РФ-де инновация билимлени программасын гийиривде умуми билимлер береген идараланы арасында юрюлген конкурсда алдынлы ерге ес болгъаны гьакъда РФ-ни билим берив министрини буйругъу да чыкъгъан. Школаланы арасында 1996 ва 1998-нчи йыллар юрюлген къаравларда да эсгерилген школа «Йылны школасы» болгъан.

Школаны директоруну билим беривге къарайгъан орунбасары  Альбина Мурзаева школада охув-тарбиялав ишни гьакъында эсгере туруп, мундагъы муаллимлени иши гьакъда макътавлу сёзлер айтды. Ону сёзлерине гёре, школада ишлейген муаллимлени 3-вюню оьр, 10-вуну биринчи, къалгъанларыны экинчи категориясы бар.

– География дарсланы муаллими Патимат Болатова, психолог Зайнап Гьажаматова, социолог Майсан Янтикова, ана тил дарсланы муаллими Салимат Османова, математика дарсланы муаллими Мурат Гьажиев бу школада ишлейгенли 30 йыллардан да артыкъ бола, – дей мени булангъы лакъырында А. Мурзаева. – Оланы алдындан юртлу кёп яшлар билимлер алып оьтген, орта хас ва оьр билимлеге ес болуп, районну гьар тюрлю ерлеринде загьмат тёгелер. Оьтген йылларда школаны тамамлагъан эки охувчу буса медакадемиягъа охума тюшдю ва бу йыл ону тамамлайлар.

Озокъда, юрт школаны битдирип, яшавда оьз сокъмагъын табып, оьр билимлеге ес болгъан яшлар – оланы охутгъан муаллимлер учун уллу оьрлюк ва сююнч. Шо сююнчню арты узакъ болсун учун, тюзюн айтмагъа герек, муаллимлер оьзлени аз къыйынын тёкмейлер.

Оьзюню гьар дарсын ачыкъ дарс йимик оьтгермеге къасткъылагъан  рус тил ва адабият дарсланы муаллими Гёзел Къартгишиева охутагъан яшлар бирикген пачалыкъ экзаменлер беривде де яхшы натижаланы гёрсетелер. Яш муаллимлер биолог Муратхан Османов, тарихчилер Камиля Ибрагьимова, Салим Исаев, информатик Абдул Магьмутов буса, охувчулагъа билим ва тарбия бергенден къайры, школада оьтгерилеген бары да чараларда актив кюйде ортакъчылыкъ этелер. Ачыкъ этип айтгъанда, школаны охувчулары тюрлю-тюрлю темалагъа гёре оьтгерилеген конкурсланы барында да ортакъчылыкъ эте ва алдынлы ерлеге лайыкълы болалар. Мисал учун, «Жанлы классика» деген конкурсда бу школаны охувчулары 2-нчи ерге, ана тиллени конкурсунда да 2-нчи ерге, пионервожатый Саният Сотавова булан бирге гьазирленген «Возьмёмся за руки, друзья» деген район конкурсда буса 1-нчи ерге ес болдулар.

Башлапгъы класланы муаллимлери А. Стамбулова, З. Магьамматова, С. Гьасанова, М. Шайыхова да, уллулардан уьлгю алып, билим берив реформалардан асувлу кюйде пайдаланалар ва яшланы тарбиялавда оьзлени къошумун этелер. Охувчу яшлар школадагъы китапханадан да генг кюйде пайдалана. Мунда 4 мингден де артыкъ китап бар. Ону заведующийи Ю. Магьмутова китапхананы ишин охувчулар учун пайдалы кюйде юрютме къаст эте.

Школаны абзары тереклер, яшыллыкълар булан адам сукъланардай безендирилген. Шо аривлюк школаны муаллимлерини ва охувчу яшланы къасты булан сакълана ва гьар йыл дагъыдан-дагъы тюрлендириле. Абзарны ичи ва ягъалары гюл чечеклер булан безенгени гьакъда айрыча эсгерме тюше. Школада  теплица да ишленген. Бу йыл онда  700-ден де артыкъ роза гюллер оьс­дюрюлген.

Эсгерилген школада оьсюп гелеген яш наслуну патриот ругьда тарбиялавгъа да яхшы тергев бериле. Абзарны тёр янында давдан къайтмай къалгъан юртлулагъа салынгъан мемориалны эки ягъына игитлени  атлары варакъ булан язылгъан. Мемориалны алдындан гюл-чечеклер нагагь да таймай. Шогъар школаны охувчу яшлары яхшы тергев берелер. Шо буса яш наслу уллулагъа нечик гьюрмет, нечик абур-сый этегенни ачыкъдан-ачыкъ гёрсете.

Школаны муаллим коллективи сыкълашып, бири-бирине кёмек этип ишлей. Педагогика загьматны ветеранлары яш муаллимлеге педагогиканы терен сырларын англавда, яш наслуну тарбиялап тюз ёллагъа салывда насигьатчылыкъ этелер. Шо саялы да бу школаны охувчуларыны арасында терс ёллагъа тюшювлени алды алына.

Школаны айрыча бир уьюнде тарих музей бары гьакъда да эсгермекни арив гёремен. Ону экспонатларыны кёбюсюн загьматны ветераны, юртну тамазасы Р. Магьмутов школагъа тапшургъан. Охувчулар да, юртну халкъы да шо яндан яхшы къошум этген. Гьали мунда 400-ден де къолай экспонатлар бар. Тек музей ерлешген уьй онда бар экспонатлар учун тарлыкъ этегени гьакъ. Неге тюгюл, олар бири-бирини уьстюне салынып, гёрюнюшню яба. Шондагъы экспонатлар эркин уьйде тахчалагъа салынса, гёрюнюш башгъача ва гелегенлер учун да онгайлы болажакъ эди. Шондагъы экспонатлар, гертиден де, ерли халкъны яшав тарихин гёрсете, гетген заманны гёз алгъа гелтире. Оланы гьарисине тергевлю кюйде къарамакъ учун музейде сав гюн турма тюшежек. Яшлар тарихни, ата-бабалары нечик яшагъанны билсин ва эсде сакъласын учун мундагъы экспонатланы уллу маънасы бар.

 

 

 

 

 

А.Хамаматов.

Бабаюрт.

СУРАТДА: Гьасанай школадагъы музейни гёрюнюшю.