Бир нече йыллар алда Россияда къушланы къорув булан машгъул бирлешивю (союзу) сарипай жымчыкъны гюню деген байрамны арагъа чыгъаргъан эди. Энни табиат маънасы булангъы шо байрам гьар йыл ноябр айны 12-синде белгилене.
Эсгерилген байрам Россияда октябрни ахырында, ноябрни башында табиатда тувулагъан булай бир аламат булан байлавлу этилип ойлашылгъан. Айтагъаным, шо вакъти къушланы хыйлы журалары, шону ичинде сарипай жымчыкълар авлакълардан, орманлардан адамлагъа ювукъгъа, демек, юртлагъа ва шагьарлагъа гёчме башлайлар. Адамланы эси къолайлары шо заман къышда исси якълагъа гетмей, къушланы мунда къалагъан тайпаларына емликлер этип, шоланы онгайлы ерлеге илмеге яда салмагъа чагъында чаралар гёрелер. Сонг да, къушланы башгъа-башгъа журалары ушатагъан тирликлени ва олагъа къыйышагъан оьзге азыкъланы алалар ва артда шоланы инсанны кёмегине харлы жанлагъа «садагъа» этелер.
Бизин Дагъыстанда артдагъы йылларда къыш онча къагьрулу да болмай. Тек къыш къышлыгъын этмей де чи къоймай. Къар ятгъан яда ерге буз-бугъакъ салгъан гюнлер къушлар сувукъгъа буюгъа, къарны тояр чакъы азыкъ да тапмай языкълана. Муна чарасыз гюнлер олагъа рызкъы берип кёмек этгенлер зувап къазанагъанлардан болурлар.
Мен оьзюм ишлейген кабинетимни денгизге бакъгъан терезесин ачып, терезебашына емишлени урлукъларын, ашувакъланы, гюлайланны ва къабакъны арчылгъан чий урлукъларын салма башлагъанман. Мурадым – къарны ач болгъан къушланы «къонакъ» этмек. Гьалиге шонда уьйренген бир гёгюрчюн тюгюл ёкъ. О шонда гелип гетме уьйренип тура. Бара-бара гёнгюллю къуш къонакълар кёп болгъанны сюемен. Шолар гелип къонса, гюрюллеп де йиберсе, мени иш «басгъан» гёнгюм алай ачылып къала.
А. БУГЛЕНЛИ.
