Гюзлюклер къайтарыла

Авлакъ ишлени къыстав вакътиси. Къышгъа гьайванлар учун сувлу ва къатты емлени гьазирлев тамамлана. Ашлыкъланы къайтарыв кампанияны оьтгеривге байлавлу чаралар гёрюле, гюзлюклени орув башлангъан.


        

Бу йыл Къаягент район­ну авлакъларында 3885 гектарда гюзлюклер, 842 гектарда язлыкъ ашлыкълар орулажакъ.

Артдагъы гюнлерде район­ну бир нече хозяйст­воларында тюшюм къайтарывгъа гиришдилер. Ашлыкълар аслу гьалда «Каспий», «Оьтемиш», «Къаягент» деген пачалыкъ унитар предприятиелени авлакъларында оьсдюрюлген.

Къайтарывну да районну ичинде «Чкаловский» деген пачалыкъ унитар предприятие июнну 23-нде биринчилерден башлады.

Гюзлюклени тюшюмюн къайтарыв нечик юрюлегенин билмек муратда биз районну юрт хозяйство управлениесинде болдукъ. Шо къурумну ёлбашчысыны борчларын заманлыкъгъа кютеген Юсуп Къурбанов булан ёлугъуп, бир нече соравлар бердик.

− Юсуп Исламутдинович, жаваплы кампания 23-нчю июнда башланды. Районну хозяйстволары алда токътагъан масъалаланы чечмеге гьазирми? – деп сорайман огъар.

− Озокъда гьазир. Бизин касбучуларыбыз ерлеге барып хозяйстволаны ёлбашчыларына, касбучуларына оьз сынавубуздан насигьатлар бер, тарыкълы гезиклерде болагъан кёмегибизни эте. Умуми гьисап этгенде гьал яхшы демеге сюемен. Тюшюмню къайтармагъа адам гюч, тийишли техника гьазир. Районну авлакъларында гьар гюн 15-16 комбайн ишлей.

− Гюзлюк авлакълардан бу йыл нечик тюшюм къаравуллайсыз?

− Жаваплы кампанияны къурумлу, белгиленген болжалларда тас этивсюз оьтгеривге районну бары да хозяйстволарында ях­шы гьазирлик гёрюлген. Хозяйстволаны ёлбашчыларыны алданокъ тизилген тапшурувларына гёре ишге къуршалгъан гьар специалистни алдына мекенли масъалалар салынгъан. Къайтарыв гьаракатда къолланагъан юрт хозяйство машинлер, алатлар гьазир, айрыча авлакъ бригадалар къурулгъан. Оьтгерилген шулай къурумчулукъ иш яхшы натижалар бережегине инанабыз. Гюзлюклени гьар гектарындан орта гьисапда 22-23 центнер тюшюм къаравуллайбыз.

Алдагъы йылларда йимик, бу йыл да районда уллу хозяйстволардан саналагъан «Къаягент» де­ген пачалыкъ унитар предприятиеде де аш­лыкъ­­ланы къайтарыв къурумлу юрюй.

Бу йылгъы орув кампания шо хозяйство ГУП-да «Къазмаланы тюбю» деген авлакъдан баш алды. Биз мунда гелгенде орувгъа къуршалгъан техника къаравгъа салынгъандай гюнде лансыллап гёрюне эди. Оланы есилери ва хозяйствону баш агроному И.Шихалиев, авлакъчыланы бригадирини борчларын кютеген Д.Н.Алавов иш уьстде къаршы болдулар.

Хозяйствону директо­ру Магьамматшакир Алибеков да авлакъда къаршылашды. Будайланы от тюшювден къоруп сакъламакъ муратда сабанлыкъны бою булан харш тартылгъан, сув чермелер гьазир.

− Гюн сайын гьаракат гючлене, тюшюмню тас этивсюз къайтармакъ учун токътавсуз ишлемеге тюше, − дей бизин булангъы лакъырында авлакъчыланы бригадири Дагьир Алавов. − Чакъ бир кюйде турмай, алышына. Иссилик булан янгурлар да гелмеге имканлы.Шону учун заманны аяма герек. Техника эсгиленген, ярашдырма тюшгенде тийишли чараларын гёребиз.

Бригадирни айтывуна гёре, иш гюн чыкъ тайгъан сонг башлана ва геч тамамлана. Къумукъда гече юрюген, эртен сююнер деген айтыв бар. Авлакъчылар шону маънасын унутмай, гюн ярыкъда этилежек ишлени планларын тизип юрюте.

«Къаягент» деген пача­лыкъ унитар предприятие­ни директору Магьамматшакир Алибеков ав­лакъ­чыланы гьаракатына, бригадири Д. Алавов­гъа разилигин билдирди.

− Директорну къуллукъларын кютегеним 12 йыл бола, − дей ол. − Гюзлюклени тюшюмюн къайтарыв кампанияны бу йылда яман тюгюл демеге сюемен. Будайлар да алдагъы йыллардан къолай. Тийишли техника гьазир, адам гюч бар. Сонг да, орувну арты булан топуракъланы сюрмеге хыялыбыз бар.

Бу йылгъы гюзлюклерибиз 367 гектар ерни тутгъан. 18 гектарда арпа да бар. Гелеген йыл шо санавланы дагъы да артдырмагъа къаст бар.

Биз лакъырлаша туруп, ашлыкъланы инныргъа ташыйгъан «КаМаз» машин комбайнда жыйылгъан биринчи ашлыкъ бюртюклени къабул этмеге башлады.

Ишлени барышы бираз аста болгъанындан пайдаланып, комбайнёрланы ягъына гелебиз. Арслан Магьамматов − оланы бириси. Сынавлу механизатор гюзлюклени къайтарыв кампанияда гьар йыл ортакъчылыкъ эте. Бегетилген плангъа гёре гюнде «Дон 1500» деген комбайн орта гьисапда 15-16 гектардагъы гюзлюклени ормагъа гьазир, — дей ол бизин булангъы лакъырында. Гьали аслу борчубуз — ишлени токътатмай, тюшюмню тас этивсюз къайтарып алмакъ. Ашавубуз, ял алывубуз яхшы. Гьали иш гёрсетмеге герекбиз.

Орулгъан майданлардан салам да жыйыла. Орувну арты булан прес-подборщик саламны тамлагъа къысып башлажакъ. Директорну айтывуна гёре гюнде 1000-1500 тай къысылажакъ. Саламны башлап гьайванларыбызны къышдан чыгъармагъа таман болажакъ даражада гьазирлежекбиз, артыкъ къалгъанларын еринде алмагъа сюегенлеге сатражакъбыз.

Шо гюн мен иннырда да болдум. Иннырны заведующийи Мурат Къазимагьамматов бу ишлени юрютегенли − бешинчи йыл. Демек, яхшы сынав топлагъан. Ашлыкъ тёгюлежек майдан тазалангъан, мунда къолланажакъ техника гьазирленген, от тюшювге къаршы чаралар белгиленген. Ишчилер загьмат тёкмеге гьазирлер. Булай имканлыкълар булан заведующийни айтывуна гёре не ишни де кютмеге бажарыла.

Шогъар биз де шекленмейбиз. «Къаягент» деген пачалыкъ унитар предприятиеде гюзлюк будайланы орув, тюшюмню къайтарыв оьр даражада юрюле. Шо гьаракатны онгармагъа бажаргъан хозяйствону ёлбашчысы Магьамматшакир Алибековгъа, баш агроному Илмутдин Шихалиевге, авлакъчыланы бригадири Дагьир Алавовгъа, механизаторларына, ишчилерине савлукъ ва янгы уьс­тюнлюклер ёрайбыз.