Гьайдакъ район Къыбла Дагъыстанда бай ва гёзел табиаты, берекетли топуракълары булан танывлу. Гьалиги заманда оланы заралланмагъа къоймай къоруп сакълавда ва асувлу кюйде пайдаландырывда бар имканлыкълар къолланамы, къолдан чыгъарыламы деген сорав тувулуна. Шону булан янаша мундагъы тарихи, дин, табии, маданият эсделиклер де оьзлеге сыйлы янашывну къаравуллай демеге ярай. Милли мердешлер, халкъ саниятлар да оьсюп гелеген яш наслуланы гележегин гьисапгъа алып, тергевсюз къалмагъа ярамайгъаны англашыла.
Бавчулукъ булан юзюмчюлюк алдан берли районну экономикасын бийлейген, адамлагъа иш береген ва бюджетлеге лайыкълы къошум этеген аслу тармакълар санала. Гьалиги базар аралыкълар оьмюр сюреген девюрде де загьмат тёгювню ва къазанывну янгы къайдалары якълав табагъаны гележек учун инамлыкъны тувдура. Шону учун юрюлеген гьаракатда далапчылыкъ булан машгъул тайпаланы сыдралары толумлашагъаны да оьз натижаларын бермей къоймай…
Гьали-гьалилерде Мажалисде район администрацияда оьтгерилген ёлугъув да увакъ ва орта бизнесни вакиллерини ортакъчылыкъ этивю булан далапчыланы пайдаларын гьисапгъа алып гьазирленген эди. Ёлугъувда дагъыстанлы далапчыланы ихтиярларын якълайгъан инанылгъан (упалномоченный) вакили Мурат Далгьатов да арагъа салынгъан аслу масъалагъа байлавлу болуп оьз пикруларын малим этди.
– Бизин райондагъы далапчылыкъ булан машгъул болагъан тайпаланы борчлары ва ихтиярлары белгили, – деди оьзюню гиришив сёйлевюнде Гьайдакъ районну баш гьакими Алим Темирболатов. – Ёлдашлар къыйынлы гюн табылар деген кюйде, бугюнлерде гьайдакълы гьаракатчы тайпалар да ариде къалмай, Украинада юрюлеген дав гьаракатны ортакъчыларына къол ялгъай. Гьайдакъдан гёнгюллю гюплер гьазирлейген сурсат ва промышленный маллар йибериле. Гележекде буса бузулгъан шагьарланы янгыдан аякъгъа тургъузмакъ учун гьайдакълыларгьар тюрлю къурулуш малланы етишдиривге де оьз къошумун болдурма токъташгъан.
Шону учун «Ачыкъ гьакимлик» деген проектни оьлчевюнде ерли муниципал къурулувларында оьтгерилеген гьар тюрлю ёлугъувланы агьамияты уллу. Айтмагъа сюегенибиз, далапчы тайпалар оьзлер де тарыкъ-герегине пачалыкъны янындан берилеген гьар тюрлю харжлардан пайдалана ва шону учун ватанына намус тюшгенде ону якълавчуларына къайтарышын этегени де мердешлене геле.
Гьалиги заманда бизин булан дос тюгюл пачалыкълар билдирген санкцияланы шартларында ерли имканлыкъланы толу кюйде пайдаландырып, яшавлукъ-экономика тармакъланы оьсдюрюв аслу борч болуп токътагъан. Алгъа салынгъан борчланы яшавгъа чыгъарывда далапчы тайпаланы гьаракатындан ва ачыкъ кюйде иш гёрювюнден кёп зат гьасил бола.
– «Экономиканы ачыкълыгъы учун» деген милли борчну талапларына жаваплы кюйде янашмайгъан тайпалар, озокъда, пачалыкъ кёмекден де магьрюм къалагъаны гьакъ, – деди жыйынны ортакъчыларына Мурат Далгьатов. – Бу йылны башындан тутуп бизин республикабызны муниципал къурулувларында тийишли пачалыкъ къурумларда гьисапгъа гирип ишлейгенлерине харж буланы кёмек этиле ва банкланы къуллукълары енгиллешдириле.
Мисал учун айтгъанда, далапчылыкъ булан машгъул болагъан тайпалагъа берилеген кредитлени къайтарыш процентлери 3 процентден 1 процентге ерли тёбенлешдирилип токъташдырылажакъ. Бизин пачалыгъыбыз учун гьалиги шартларда шолай енгилликлени болдурув да тынч масъала тюгюл. Муна шо саялы да, экономиканы яшыртгъын тармагъына бойсынагъанлар янгылыш бола. Айтмагъа сюегеним, налогланы гелимлери кемиген сайын, федерал, регион ва ерли масъалаланы ёрукълашдырыв да четимлеше. Яшавлукъ-экономика масъалалар, милли борчланы яшавгъа чыгъарыв чаналай.
Гьайдакъ якъда да бугюнлерде ерли экономиканы оьсювюнде мердешли юрт хозяйство тармакъланы янгыдан аякъгъа тургъузув агьамиятлы. Шону гьисапгъа алып, республикабызны районларында ишлейген кёмекчи абзар хозяйстволагъа (ЛПХ) сабанчы-фермер агьлюлеге йимик, 2022-нчи йылны 4-нчю кварталындан тутуп пачалыкъ кёмек гьисапда субсидиялар берилежек деп билдирди ДР-ни юрт хозяйство ва сурсат министри Мухтарбий Ажеков.
Неге десегиз, сабанчы-фермер ва онгача абзар хозяйстволаны ортакъчыларыны гьаракаты булан Дагъыстанда болдурулагъаны юрт хозяйство продукцияны 80 проценти оьсдюрюле.
Шону учун янгы иш ерлер болдурагъан далапчылар Гьайдакъ районда да республикабызны оьзге муниципал къурулувларында йимик пачалыкъ кёмекни гьар тюрлю къайдаларындан биринчи гезикде пайдаланажакъ деген таклиф бир гёнгюлден якъланды.
.
СУРАТДА: Гьайдакъдан Украинада юрюлеген дав гьаракатны ортакъчыларына опуракъ гийимлер йибериле.
