Бабаюрт районда халкъ арада абур да, сый да къазанып, оьз халкъына гьалал къуллукъ этип яшав къургъанлар аз тюгюл. Оланы ал сыдырасына Расул Абакаровну атын къошмагъа толу ихтиярыбыз бар. Ону Бабаюртда танымайгъанлар аздыр. Ол гьар гюнлюк загьматы ва санлы кюйде оьмюр сюрген яшаву булан оьсюп гелеген яш наслугъа уьлгю болуп, ёл гёрсетип гелген десек де, бир де къопдурув болмас. Неге тюгюл, ол яшавун оьз юрту, эли, халкъы учун багъышлагъан. Бабаюрт районда гьар тюрлю тармакъларда ишлеп, баракалла ва разилик алып, оьзюн бажарывлу касбучу гьисапда гёрсетмеге болгъан.
Ол 1938-нчи йылда Бабаюрт районну Герменчик юртунда тувгъан. Ону атасы Гьажагьматны минасы Яхсай болгъан. Ол Зайналабит Батырмурзаев булан бирче охугъан, юртда колхоз къурув гьаракатда жагьлы кюйде ортакъчылыкъ этген. Сонггъа таба Герменчик колхозда учётчик болуп да ишлеген. Уллу Ватан дав башлангъанда, ана Ватанын намарт душманлардан якъламакъ учун гёнгюллю кюйде давгъа гете, амма огъар эсен-аман уьюне къайтмагъа насип болмай. Шо саялы агьлюню авур намуслары ону уьягьлюсю, Расулну анасы Загьраны башына тюше. Янгыз къалгъан тиштайпагъа буса беш яшны аякъгъа тургъузмагъа тынч болмагъан. Къагьрулу дав йылларда Загьра яшларын да алып Бабаюртгъа гёче. Шо йылларда эмсиз аврув къабунуп, ону яшларыны бириси гечине.
1945-нчи йылда Расул школагъа юрюмеге башлай. Демек, ону яшлыгъы давдан сонггъу авур йыллагъа рас геле. Ач, ялангъач яшлыгъын ол гьали де булай эсге ала бола:
– Агъам Гьажи де, мен де бир аякъгийимлени гезик булан гийип школагъа юрюй эдик. Мен агъам дарслардан уьйге къайтып гелгинчеге къарап тура эдим,– дей Расул.
Тек къурсагъы ашдан тоймаса да, уьстюне гиймеге адамшавлу опурагъы болмаса да, Расул ва ону тенглилери илмугъа, билим алмагъа талпынып торайгъан. Школаны яхшы къыйматлагъа битдирип, Расул анасына кёмекчи болуп, Бабаюртдагъы сугъарыв ишлени управлениесинде иш башлай. 1957-нчи йылда асгерге чакъыргъанда, ватандаш борчун ол Молдовияда оьз заманында Совет Союзну Игити Александр Матросов къуллукъ этген танк полкунда кютген. Яш солдатлар булан бирче Александр Матросовну анасы булан ёлукъгъанда, ол оьзюню игит уланыны къысматы гьакъында хабарлагъаны Расулну бугюнлерде де эсинде.
Асгерде Расул Абакаров машин гьайдавчуланы курсларын да охуп битдире. Асгерден къайтгъанда, Бабаюрт районну маданият бёлюгюнде машин гьайдавчу болуп загьмат ёлун узата. Охувгъа гьасирет уланны эс этип, ону 1961-нчи йылда Хасавюрт шагьардагъы муаллимлер гьазирлейген бир йыллыкъ курслагъа охумагъа бакъдыра.1962-нчи йылны сентябр айыны 1-нде Расул Гьажагьматович Абакаров Бабаюртдагъы эки номерли орта школада башлапгъы класланы муаллими ва оьр класларда физкультура дарсланы юрютювчюсю гьисапда ишге къуршала. Ишинден айрылмагъан кююнде ол Дагъыстан пачалыкъ педагогика институтгъа охумагъа тюшюп, 1969-нчу йылда оьр билимлеге ес бола. Шо йыл ата юрту Герменчикге ерли школаны директору этилип де бакъдырыла.
Охув ожакъны ёлбашчысыны къуллугъуна гиришген биринчи гюнлерден тутуп ол оьзюню къурумчулукъ пагьмусун гёрсетмеге бажаргъан. Оьзюню бойнуна алгъан ишге жаваплы ва белсенип янашгъан Расул Гьажагьматович аз заманны ичинде школаны ал сыдыралагъа чыгъармагъа болгъан. 1972-нчи йылда ону Бабаюртдагъы 4 номерли профтехучилищени директоруну заместители этип белгилейлер. 1980-нчи йылда буса ол загьмат ёлун Бабаюртдагъы 2 номерли орта школаны завучу гьисапда узата.
Расул Гьажагьматович шондан сонг бир вакътини ичинде «Мол тюшюм учун» деген район газетни мухбири гьисапда чалышып тургъан. Шо йылларда ол эсгерилген газетни бетлеринде юртлу загьматчыланы гьаракатын уста кюйде суратлагъан. ДАСААФ-ны Бабаюрт райондагъы бёлюгюню ёлбашчысы болуп да чалышгъан. Ол лап артда ишлеген къуллукъ – район музейини директору. Шо къуллукъда ол 2006-нчы йылдан 2018-нчи йылгъа ерли загьмат тёкген. Ол шо музейни оьзю къуруп, бай экспонатлар да жыйып, ёлбашчысы да болуп тургъан.
Расул Гьажагьматович къайда ишлесе де, халкъны, иш ёлдашларыны баракалласын къазангъан. Айтагъаным, уясында не гёрсе, учгъанда да шону этер дегенлей, Расул оьзюню атасы Гьажагьматны гёз алгъа гелтирип яшавун къургъан. Ону йимик ишине берилип, оьзюню бойнуна алгъан борчгъа жаваплы янашып ишлемеге къасткъылгъан. Расул Абакаровну шолай гьаракаты да тергевсюз къалмагъан. Ол «Загьматны ветераны», «Къайратлы загьматы учун» деген ва шолай башгъа кёп тюрлю оьзге савгъатлагъа ес болгъан. 1980-нчи йылда Къазахстанда Тургай областда ашлыкъ къайтарывда ортакъчылыкъ этгени саялы да огъар гьюрметлев грамота тапшурулгъан. Гетген йыл буса Расулгъа ва агьлюсю Тетевге Агьлюню, сюювню ва аминликни гюнюне багъышлангъан медаль берилди.
Ери гелгенде эсгерип къояйым, Расул Гьажагьматович агьлюсю Тетев Бийсолтановна булан татывлу ожакъ къуруп яшайгъанлы бу йыл 53 йыл тамамлана. Ону оьмюр ёлдашы Тетев Бийсолтановна да – педагогика ишни ветераны. Ол да муаллим болуп ишлеген. Бу агьлюде 4 яш оьсген, билим ва тарбия алгъан. Оланы уланлары Рашит ва Абакар, къызлары Сайида ва Найида тийишли билимлеге де ес болуп, яшавда оьз ерин тапгъан. Бугюнлерде оланы уланлары ва къызларыны уллусу Тюмен областда ва Ставрополь крайда оьмюр сюрелер. Гиччи къызы Найида буса агьлюсю булан Францияда Тулуза деген шагьарда яшай.
Бугюнлерде Расул ва Тетев Абакаровлар авлетлерини авлетлеринден сююне. Тек Расул буссагьатгъы вакътиде де ял аламан деп уьйде парахат олтуруп болмай. Ол районну жамият ишлеринде де, айрыча «Давну яшлары» деген къуруму юрютеген гьаракатда жагь кюйде ортакъчылыкъ эте. Охув ожакъларда юрюлеген ёлугъувларда ортакъчылыкъ эте. Торайып гелеген яш наслуну вакиллерин тюз ёллагъа салып, оланы герти патриот ругьда тарбияламагъа къасткъыла. Яшлагъа оьзю башдан гечирген яшавуну гьакъында хабарлай.
Ёлугъувлар дегенде буса, ону яшавунда къужурлу ёлугъувлар кёп болгъан. Шолардан гьали бирисин эсгермеге сюемен. 1977-нчи йыл. Расул Абакаров савлугъун беклешдирмек учун Кисловодск шагьардагъы «Къызыл юлдуз» деген санаторийге геле. Бир къаттыгюн ол мунда ял алагъанланы арасында волейбол оюндан оьтгерилеген ярышларда ортакъчылыкъ эте. Шо ярышларда Расул къуршалгъан командада СССР-ни халкъ артисти Василий Лановой да болгъан. Ол да шо санаторийде ял ала болгъан экен. Оьтгерилген шо ярышлардан сонг белгили актёр къолбасын да салып, эсделикге язып оьзюне берген калималаны Расул Абакаров бугюнлеге ерли сакълагъан.
Биз де огъар яхшы савлукъ да, даим де шулай жагь турмакъны ёрап, тувуп оьсген элине этген гьалал къуллугъу саялы разилигибизни билдирмеге сюебиз. Расул Абакаров йимик адамлар халкъ арада, эл арада кёп болсун!
Бэлла ГЬАЖИГЕЛДИЕВА, Россияны журналистлерини члени.
СУРАТДА: Р. АБАКАРОВ.
