Сепкиллер адамны юзюн сюйкюмлю, шат, кюр эте. Бир-биревлени бетинде сепкиллер кёп бола, олай гезиклерде адамны юзюн башгъачалай алышдыра.
Оланы тайдырмакъ учун кёп къайдаланы къоллама бола.
Шолай чаралардан бириси гьар гюн бетин сирке ханц къошулгъан сув булан сыйпамакъдыр. Шону учун дёрт ашкъашыкъ сувгъа бир чай къашыкъ аш сирке къошмагъа тюше (эссенция тюгюл). Шону орнуна лимон тузну 2 проценти ириген сувну яда дёрт пай сувгъа бир пай лимон къошулгъанын алмагъа да ярай.
Косметологлар жувунагъан заманда яшыл сапундан пайдаланмакъны таклиф эте. Эгер шо сапун булан жувунагъанда адамны бети къызармагъа башлай буса, къызарыв тайып битгинче шо чараны токътатма герек. Сют, чий, нагь булан жувунмакъ да бек пайдалы.
Марлиге яда чюпюрекге чий, кефир, увмабишлакъ булан къаймакъны къошулгъанын сюртюп къапласа, бетни терисин йымышакъ эте, ону тез бюрюшмеге къоймай. Шолар сюртюлген чюпюрекни бетине къаплап 40-60 минут турмагъа, сонг бетин жувуп, огъар крем сюртмеге тюше. Бетини териси ёрукълу буса, огъар кремлер яхшы яраша.
Язбашда ва яйда бетигизни емиш сувлар булан сыйпамакъны маслагьат этебиз, шолар да яхшы таъсир эте. Бетигизни гьар гюн тюрлю-тюрлю къыр емишлени суву булан сыйпагъыз яда шо емишлени суву булан дымлангъан бир нече къат марлини къаплагъыз. Къызыл смородинаны, лимонну, яш хыярны суву бетни тюсюн яхшы акъ эте. Къыр емишлени сувлары булан бавукълангъан марли къатлавну къаплагъан сонг, 40-60 минут оьтгенде, бетин сув булан чаймагъа герек, чюйявлукъ булан сибирип, къурутгъан сонг, огъар оьрде эсгерилген кремлерден бирисин сюртюп, бир сагьат къоймагъа тарыкъ.
Бетни акъ болуву, бир-бирде ону сепкиллерини бютюнлей тайыву гидроперита булангъы крем сюртювге байлавлу бола. Шолай кремни уьйде гьазирлемеге де бола: аптекден гидроперит алыгъыз, ону бир таблеткасын тююп увакъ этигиз ва ону сиз кёп пайдаланагъан кремни бир грамына къошуп, яхшы къатышдырыгъыз. Сонг ону бетитизге сюртюп, сагьат ярым-эки сагьат къоюгъуз. Шолай кремни къолларына, бойнуна, гьасили, сепкиллери бар ерлерине сюртмеге де ярай, тек ону къашларыгъызгъа, кирпиклеригизге, тюклеригизге тийдирмекден сакъ болугъуз, неге тюгюл о тюклени онгдура.
Бетин сыйпамакъ учун уьйде миндаль (бадам) къошулчанын гьазирлемеге бола. 30 грам татли миндалны тююп увакъ этигиз ва огъар къайнар сув къошугъуз. (Миндалны эсгерилген къадарына 1,5 стакан сув тёкме тарыкъ). Бир суткадан сонг сюзюлюп тазалангъан ону сувуна 33 процентлик бензоаин сувну 25 грамын (о да аптеклерде сатыла) ва 15 грам лимон сув къошугъуз.
Сепкиллер тайгъанда яда олар агъаргъанда бетин гюнден сакъламагъа, къыргъа чыкъгъынчагъа алда врачны рецептине гёре аптекде гьазирленген ва оьзюнде 5 процент хини бар кремни сюртмеге герек. Сонг бетине оба сюртмеге тарыкъ. Яшгъа авур болгъанда яда къаркъарасында не буса да бир башгъа бузукълугъу болгъанда: бавуру авругъанда, ашайгъан затларында витаминлер, аскорбиновый кислота (витамин С) азлыкъ этегенде къатынгишини бетин ягъал басмагъа ярай.
Айлы вакътисинде яда эмчек ичеген яшы бар заманда ягъалны тайдыраман деп бир зат да этмеге тюшмей: ягъал узакъ къалмай оьзлюгюнден тайып къала. Оьзге вакътилерде бетин ягъал басса, врачгъа бармагъа, тындырыкълы кюйде тергетмеге ва ону гёрсетивюне гёре чара гёрмеге тарыкъ.
Бетиндеги ягъалны тайдыраман деп не тюшсе къоллама ярамай. Масала, гюнесуву бар кремлеге йод къошмагъа ярамай. Пигмент дамгъалар болгъан заманда, бир нече айны узагъында гьар гюн уьч керен 0,1 грам аскорбиновый кислота ичмеге тюше. Язбашны биринчи гюнлеринден тутуп, гюнден бетин къоруп сакъламагъа герек.
Г. АТАЕВА гьазирлеген