– Гюлжанат, районда яшёрюмлени санаву кёпмю?
– Бугюнге 14 йылдан 30 йылгъа ерлиги яшёрюмлени санаву 22 000 бар. Он сегиз йылдан отуз йылгъа ерли оьмюрдегилер 16 200 бар.
– Сизин къурум юрютеген ишде аслу гьалда кимлер ортакъчылыкъ эте?
– Биз юрютеген ишлерде яшёрюмлени советини членлери ортакъчылыкъ этелер. Озокъда, шо советге районну Къарабудагъгент, Къакъашура, Паравул, Губден ва Къурбуки юртларындан бажарывлу ёлдашлар сайлангъан.
Эсгерилген юртлардан гетген йыл оьтгерилген Дагъыстан Республиканы яшёрюмлерини биринчи съездине делегатлар да сайланды ва олар шонда лайыкълы кюйде ортакъчылыкъ этдилер.
Биз ишибизни Къарабудагъгент район администрацияны, юртлардагъы ерли администрацияланы, районну билим берив управлениесини, маданият бёлюкню ва район военкоматны ишлерине къыйышывлу къурабыз.
– Гюлжанат, яшёрюмлени патриот ругьда тарбиялавда къайсы темалагъа гёре ишледигиз?
– Биз ишибизде бир башлап районну гёрмекли адамларыны гьакъында, Дагъыстан Республиканы ва Россия Федерацияны оьлчевюндеги игитлени гьакъындагъы темалагъа байлавлу оьтгеребиз. Озокъда, башлап Уллу Ватан давну Игитлери Рейхстаггъа байракъ къакъгъан Абдулгьаким Исмайыловну, Юсуп Гереевни гьакъында яшёрюмлеге толу англатывлар берилди.
– Школаны битдирген яшёрюмлер оьзлени гючюне гёре районда ишге къуршаламы?
– Яшёрюмлени гьалиги девюрде загьматгъа къуршамагъа къыйын. Неге тюгюл, гьали юртларда колхозлар да ёкъ, совхозлар да ёкъ. Алайыкъ Къакъамахи юртну. Бу юртда 1240-гъа ювукъ хозяйство бар. Школа, медпункт болса тюгюл, бу юртда дагъы къурум да ёкъ.
Оьтген йыл биз этип болгъан зат: 14 йылдан 30 йылгъа ерли оьмюрдеги яшёрюмлени, жагьиллени 293-вюн районну оьлчевюнде ишге салмагъа бажардыкъ.
– Он биринчи класны битдирген сонг, оьр охув ожакълагъа тюшген яшёрюмлер бармы?
– Оьр охув ожакъларда, коллежлерде охуйгъанлар кёп. Оьтген йыл оьр охув ожакълагъа 692 яш охумагъа тюшгенлер.
– Гюлжанат, оьтген йыл яшёрюмлер нечик ял алдылар?
– 2013-нчю йылны февраль айыны 26-сында Дагъыстан Республиканы Гьукуматыны яшланы ял алывуна багъышлангъан къарары чыкъды. Шогъар байлавлу болуп «Къарабудагъгент район» муниципал къурулувну да къарары чыкъды. Районну оьлчевюнде комиссия къурулду. Шо къарарда етим яшланы, сакъат яшланы гьайын этивге айрыча тергев бериле эди. Плангъа гёре 1800 яшны къуршамагъа герек эдик. Яй айларда Дёргелидеги бир номерли, Паравулдагъы эки номерли, Къакъашурадагъы бир номерли, Къурбукидеги бир номерли орта билим береген школаларда яшланы лагерлери ачылды.
Озокъда, яшлар ва лагерлерде ишлейгенлер бары да медосмотрдан чыкъдылар. Лагерлерде 400 яшёрюм ял алдылар. Уьстевюне, Буйнакск райондагъы «Солнечный берег», Шамил райондагъы «Радость» деген лагерлерде ва республикадан тышдагъы «Орлёнок», «Планета» лагерлерде 851 яшёрюм ял алдылар. Март айны отузундан апрель айны отузуна ерли районну администрациясыны кёмеги булан 50 отличник игит Волгоград шагьарда болдулар.
Районну билим берив управлениесини гьаракаты булан «Биз Россияны патриотларыбыз» ва «Адабият яратывчулукъ» деп баш салынгъан конкурслар районну оьлчевюнде оьтгерилди. Конкурсларда 90 яш ортакъчылыкъ этдилер. Алдынлыкъны алгъан 11 охувчугъа акъча ва оьзге савгъатлар берилди. Бу конкурсланы оьтгермек учун районну билим берив управлениеси 30 000 манат гёрсетген эди.
– Гюлжанат, сагъа ва советни членлерине юртлагъа бармагъа тюшедир чи?
– Биз юртлагъа барагъанда ишибизге байлавлугъу бар къурумланы вакиллерин де элтебиз. Мисал учун алгъанда, оьтген йыл январны онунда «Районну яшаву» деген газетни ва районну телевидениени журналистлери булан Аданакъ, Губден, Манасгент, Уллубийавул юртларда болдукъ.
Аслу мурадыбыз – яшёрюмлер бош заманын нечик оьтгерегенни билмек. Озокъда, шолай гезиклерде советни генгешин де оьтгеребиз.
– Дагъыстан Республиканы оьлчевюнде наркотиклеге къаршы чаралар гёрювню айлыгъы оьтгерилди. Районну оьлчевюнде шо масъалагъа байлавлу сиз ёлбашчылыкъ этеген комитетни советини иши гьакъда не айтмагъа боласыз?
– Наркотиклеге къаршы бизде уллу оьлчевлерде чаралар оьтгерилди. 2013-нчю йылны сентябр айыны 15-ден башлап, октябр айны 15-не ерли наркотиклеге, эсиртеген ичкилеге, папирос тартывгъа къаршы кёп ёлугъувлар, ахшамлар, генгешлер оьтгерилди.
Озокъда, бизин ишибизде районну прокуратурасыны, РОВД-ни касбучулары ортакъчылыкъ этдилер. Ёлугъувларда ортакъчылыкъ этмеге Дагъыстанны наркотиклеге къаршы иш гёреген управлениесини начальниги М. Газиев ва ону заместители Х. Валиева да гелген эдилер.
2013-нчю йылны октябр айыны 26-сында (шо гюн наркотиклеге къаршы ябушувну гюню гьисаплана) Къурбуки, Дёргели, Къакъашура ва Паравул юртланы охувчулары булан конкурс оьтгерилди. Шонда охувчулар наркотиклеге къаршы этилген суратларын конкурсну юрютегенлеге бердилер.
Яшёрюмлени суратларына багьа берилди ва 9 охувчу савгъатланды. 2013-нчю йылны 30-нда Яшёрюмлени гюнюн бизин районда да белгиленди. Шо гюн жыйында 14 йылдан 30 йылгъа ерлиги яшёрюмлер ва жагьиллер ортакъчылыкъ этдилер. Бу ёлугъувну тийишли даражада оьтгермек учун районну администрациясы 40 минг манат берген эди. Турнирде алдынлы ерлени алгъанлар савгъатландылар.
2013-нчю йыл районда биз оьтгерген ёлугъувларда 4750 адам ортакъчылыкъ этдилер. Озокъда, бизин ишибизде кемчиликлер де болду. Бу йыл буса биз гёз алгъа кёп пайдалы ишлени яшавгъа чыгъармагъа умут этебиз.
– Гюлжанат, берген баянлыгъынг учун баракалла.
– Сизге де баракалла.
Язгъан М. Османов.
Суратда: Г. Темирова.
