Асгерге барып, узакъ къалмай, финлер булангъы давда ортакъчылыкъ этме тюше. Адамшавлу къар гёрмеген дегенлей, яш улан аз заманны ичинде лыжаларда чабагъан бола ва бир нече ябушувда ортакъчылыкъ эте. Гьаракатчы яшны сержант школагъа йиберелер. Шону да Абдурагьман Уллу Ватан дав башланма аз къалгъанда тамамлай.
Отделениени командири Абдурагьман Абдуллаев Дон, Ростов, Донбасс, Запорожье, Туапсе, Сочи шагьарланы немислерден азат этегенде ортакъчылыкъ этген. Сонг ону разведкагъа чыгъара.
1943-нчю йылда немислер Къара денгизни бойларында беклеше. Шолай бир гюн А.Абдуллаевге душман ерлешген ердеги гьалны билмек, бажарылса, бир немисни есир этмек тапшурула. 6 ёлдашы да булан Абдурагьман шо тапшурувну кютме гете. Бир окопланы янында къаравул этеген немисни хапарсыздан барып тута ва байлап бетден тюпге дёгерете.
Сонг Абдурагьман астаракъ булан немис къаравул этеген блиндажгъа гире ва автоматдан гюллени себелеп къоя. Оьлгени оьле, къалгъанларын буса, олар 12 адам болгъан, барын да есир этип асгер бёлюкге алып геле.
Абдурагьманны отделениеси шолай кёп керенлер къоччакълыкъ гёрсетген.
1944-нчю йыл совет асгерлер Севастопольгъа ювукъ геле, бу шагьарда немислер уллу беклик этгенлер ва гючю бар чакъы къаршылыкъ билдире. Шагьаргъа ювукъда «Сапун тав» деген таш бийиклик бар, шону алса, шагьарны алды деме ярай. Шонда немислер уьч-дёрт къат бекликлер этген, бары да адам юрюп болар ерлерине миналар салып беклеген. Шо чапгъынны этме Абдурагьманны бёлюгюне тапшура. Булар да яхшы гьазирленелер. Бирден немислени артиллериясы булар тутгъан бойгъа атышма башлай, токъташгъанда тюпге багъып автоматчиклер юрюме башлай.
Артиллерия къопдургъан къара-къыяматдан сонг сав къалгъан адам ёкъдур деп ойлашагъан немислер хата болалар: оланы ювукъ гелме де къоюп, Абдурагьманны разведчиклери автоматлардан атыша ва артгъа тартылма борчлу эте. Оьрден самолётлар бомбагъа тутма башлай, тек разведчиклер онгайлы яшынма бажара. Немис батальон янгыдан чапгъын эте, тек ерден чыкъгъанда йимик болуп, разведчиклер оланы дагъы да артгъа тартылма борчлу эте.
Шолай, А.Абдуллаев башчылыкъ этеген бёлюк эки гюн чапгъынлагъа къаршылыкъ эте ва дивизияланы аманлыгъын болдура. Шо игитлиги учун старший сержант Абдурагьман Абдуллаев Къызыл Юлдуз орден булан савгъатлана. Сёз ёругъуна гёре айтсакъ, Абдурагьман Макътавлукъну III даражалы ва Уллу Ватан давну I даражалы орденлери булан да савгъатлангъан.
Асгерлени алдында – «Сапун тав». Шо ерни Абдурагьман Абдуллаев ёлдашлары да булан яхшы кюйде тергей, чапгъын этме онгайлы ерлер излей. 1944-нчю йыл 7-нчи майда чапгъын башлана. А.Абдуллаев чапгъын этеген бойну туврасындагъы ДОТ-дан атышагъан пулемёт биревню де гётерилме къоймай. Алдындагъы гюн ойлашгъан сокъмакълардан таба сюйкелип, экишерден разведчиклер оьрге багъып оьрленелер. Янгыз Абдурагьман яраланмай ДОТ-гъа ювукъ бола ва ичине бир байлам граната ташлай. ДОТ-ну ичиндеги пулемёт да токътамай атыша, Абдурагьман айланып оьзю шону да токътама борчлу эте. Эки де пулемёт токътагъанда, солдатлар оьрге багъып талпына. Шолай, бир траншеядан биревюсюне, ондан сонг дагъы да оьрге чыгъа туруп, «Сапун тавну» алалар. 4 сагьат юрюлген ябушувда кёп адам къырыла, бир нече керен Абдурагьман да яралана. Немислер 3-4 тирет бийикликни алма къараса да, бажарылмай. Шо ябушувлар учун СССР-ни Оьр Советини Президиумуну къарары булан 1945-нчи йыл 24-нчю мартда 4-нчю Украина фронтну 51-нчи армиясыны 105-нчи атышывчу полкуну отделениесини командири, старший сержант Абдурагьман Ягьияевич Абдуллаевге Совет Союзну Игити деген ат бериле, ол Алтын Юлдуз ва Ленинни ордени булан савгъатлана.
Давдан сонггъу йылларда Абдурагьман Хасавюртдагъы винсовхозда, партия къуллукъларда ва Юзбаш-Яхсай сугъарыв управлениеде ишлеп тургъан. Ол 1988-нчи йылда гечинген ва Ботаюртда гёмюлген.
Гебек КЪОНАКЪБИЕВ,
оьз мухбирибиз.
Суратда: А.Абдуллаев дав йылларда.
