Бу йыл Санкт-Петербургда экономикадан халкъара форум (ПМЭФ-2023) 26-нчы керен оьтгериле

Дагъыстан учун шо форумну уллу пайдасы бар: мунда аралыкълар юрютювню, малланы алыш-беришге дыгъарлар этивню ёлларын беклешдирме, янгы инвестициялар этегенлени тапма ва Россияны уллу компаниялары булан гьаллашма имканлыкъ бола.
Бу йыл Дагъыстангъа оьзюню малларын гёрсетмеге айрыча уллу ер де гёрсетилген.

«Онгача оьсюв – парахатлыкъны тюз кюрчюсю. Гележек наслу учун къастлыгъыбызны бирикдирейик» деген ой салынып оьтгерилеген форумда уьлкебиз не ёлну сайлажакъны ва нечик оьсежекни гьакъында айтыла.
«Делегатлар тюрлю-тюрлю сессияларда, «дёгерек столларда» ва ёлугъувларда ортакъчылыкъ этежек, – деп яза оьзюню Телеграм каналында Дагъыстанны Башчысы Сергей Меликов. – Бизге пайдалы болар бир ёлугъувну да къутгъарма кюй ёкъ. Таныйгъан­ларыбыз булан дыгъарланы давам этербиз, янгылары булан да таныш боларбыз.

Газет чыкъмагъа деп къол салынгъанча Дагъыстанны Башчысы бир нече ёлугъувлар оьтгерген. Ол Дагъыстанны транспорт ва ёл хозяйство министри Жамболат Салавов булан «Темиркъазыкъ-Къыбла» деп ат берилген халкъара транспорт ёлну гьакъындагъы «дёгерек столда» ортакъчылыкъ этген.
Дагъыстандан оьтеген шо Гюнтувуш Европаны, Орта Азияны, Ювукъ Гюнтувушну ва Къыбла-Гюнтувуш Азияны бир-бирине къошагъан ёлну уллу агьамияты бар. Неге тюгюл, Дагъыстандан таба денгизден, поезд ва автомашин ёл булан эсгерилген пачалыкълагъа барып бола.

Оьтген йылны алып къойсакъ да, автомашин ёллардан элтеген маллар ташыв 2,5 керен оьсген. Ёлланы гьалы къолайлашса, шо санав дагъы да бир нече керен оьсме бола. Дагъыстанны башгъа пачалыкълар булангъы дазусунда транспорт аралыкъларда онгай­лыкълар болдурулгъан сайын,­ гьал къолайлашажакъ.

Гетген йыл янгыртылгъан «Ярагъ-Къазмалар» ва «Ново-Филя» деген Азербайжангъа чыгъа­гъан гюмрюклерден таба мал юрютюп, Россияны Иран, Индия, Тюркия, Азия ва Китай булангъы аралыкъланы артдырма бажарылажакъ.

Бугюнлеге ерли 11 янгы сызакъ этилинген, шо буса суткада 1100 автомашинни ва 5100 адамны оьтгерме имканлыкъ бере. 2027-нчи йылгъа бары да янгыртыв ишлер битме гереклиги гьакъда токъташдырылгъан.

Масъаланы арагъа салып ойла­шагъанда Россияны Президентини хас вакили Сергей Иванов, кёмекчиси Игорь Ливитин, Россияны транспортуну министри Виталий Савельев, Пакистан Ислам Респуб­ликаны сатыв-алывгъа къарайгъан министри Мугьаммад Суале Агьмад Фаруки, Иранны транспортгъа къарайгъан­ министри Мехрдад Базрпаш, Россия­ны темир ёлларыны генеральный директору Олег Белозеров, Азербайжанны транспортгъа къарайгъан вакили Гьабиб Гьасанов ортакъчылыкъ этгенлер.

Шо гюн Сергей Меликов «Газпромну» правлениесини члени Владимир Марков ва «Газпром межрегионгазны» генеральный директору Сергей Густов булангъы ёлугъувда Россияны Президенти В.Путинни юртланы «газлашдырыв» деген программасы Дагъыстанда нечик юрюлегенни гьакъында айтгъан.
Гюнню экинчи яртысында С. Меликов Самбону Бютюнроссия федерациясыны президенти Сергей Елисеев булангъы ёлугъувда респуб-ликада шо ябушувну оьсюв ёлларын ахтарып, лакъыр этген.

Республикалар булангъы ара­лыкъланы айтса, Сергей Алимович Чувашияны ёлбашчысы Олег Николаев булан ёлукъгъан ва бирлешип ишлевню ёлларын ахтаргъан. Ол республикагъа пайдалы дыгъарлагъа къоллар да салгъан.

Гебек КЪОНАКЪБИЕВ.