Дагъыстан оьзюнде кёп миллетлени халкъы яшайгъан, бай тарихи, бугюню ва гележеги булангъы республикада. Огъар уллу уьлкебизни гиччи дараждагъы келпети деп де негьакъ айтылмай.

Тюнегюнден бугюнге, бугюнден тангалагъа деген кюйде, наслуланы бири-бирине байлайгъан тарихибизге де биз айрыча гьюрмет булан янашмасакъ гележегибизни масъаласы да четим болажагъы гьакъ.

Бугюнлерде «Дагъыстан» деген маълумат агентлигинде ДР-ни Гьукуматыны янында иш гёреген Дагъыстанны маданият варислигини масъалаларына къарайгъан къуллугъуну башчысы Магьач Мусаевни прес-конференциясы жанлы кюйде оьтдю.
Къужурлу лакъырлашыв республикабызны маълумат къуралларыны къулллукъчуларына да айрыча таъсир этди. Шону кёп къадарда тувулунгъан соравлар ва шолагъа къайтарылгъан жаваплар да ачыкъдан ташдырыды демеге ярай.

– Бизин агентликни къуллукъчуларыны аслу борчу республикабызны гьар тюрлю бойларындагъы маданият варислигини объектлерин токъташдырып, гьисапгъа алып, заралланывлардан къорув болуп токътай, – деп узатды ол оьзюню сёзюн. – Маданият варислигини объектлерини даражалары да башгъа-башгъа бола. Бизин ресбубликабызда ерли даражадагъы 3 объект, къыйышып гелеген кюйде, регион ва федеарл оьлчевлерде 2 минге ювукъ ва 4 минге ювукъ объектлер гьисапгъа алынгъан.

Озокъда, юрюлеген ахтарывланы натижалары малим этеген кюйде оланы санаву бир кюйде турмай алышынмагъа бола. Шоланы 60-шы ЮНЕСКО-гъа гийирилген.

Бизин республикабызда маданият варислиги саналагъан тарихи, маданият, дин, табиат эсделиклери де аз тюгюл. Гертиден де, олар бизге ата-бабаларыбызны яшав-турушундан терен маъналы, къыйматлы маълуматлар бере. Олар нечик яшагъан, не булан машгъул болгъан? Мисал учун айтсакъ, эсги межитлени, тирменлени къурулушларында-тезги объетлеринде ахтарывланы натижасында тувулунагъан соравлагъа байлавлу къужурлу маълуматлар ёлугъа. Муна шо саялы да, тарихи варисликни объектлери – эсделиклер, ансамбллер, айрыча къорулагъан ерлер гьисапда гьюрметли янашывну талап эте.

 Республикабызны тюзлюк боюндагъы бизин районларда, юртларда да шолай айрча къорулагъан эсделиклер къаршылаша. Мисал учун айтгъанда, «Хазар тёбелер», «Тезги Эндирей шагьарны орну», Къаягент райондагъы «Олгъанбеги пирлер», «Оьтемиш зиярат», Гьайдакъ якъда «Къала Къурайыш», «Нарын Къала» ва оьзгелери шолай сыйлы эсделиклер.

Гьалиги заманда оланы бирлери янгыртыла, оьзгелери бар кююнде сакълана.