Эгер биз гьалиден 20 йыллар алдын экстремизмни ва террорчулукъну гьа­къында телевизордан гёре эдик бусакъ, бугюн шо бизин яшавубузну герти аламаты болуп битген. Озокъда, бугюн республикада экстремизмни ва террорчулукъну алдын алмакъ учун хыйлы ишлер этилген.

____________________________________________________________________

Артдагъы гюнлерде Дагъыс­танны МВД-сини башы А.Магьамматов билдирген кюйде, Дагъыстанда актив кюйде террорчу ёлну сайлагъанланы санаву 30-дан да оьтмей. Амма шону булан янаша, Сирияда законлу гьакимиятгъа къаршы дав этеген дагъыстанлыланы санаву юзлер булан саналагъанны унутмагъа тюшмей. Неге тюгюл де, олар къачан буса да ватанына къайтмагъа сюежеклер ва шо заман оьзлени гючюн тас этген бандит уьюрлеге янгы якъчылар къошулмакъ бар.

Террорчулукъну тамуруна балта урмагъа бажарылгъан буса да, экстремизмни гьа­къында шолай айтмагъа бажарылмай. Гьатта жамият торларда шо къаравлары булангъыланы санаву аслам экенни оланы республикада болуп турагъан алмашынывлагъа къаршы язылагъан язывларында да эслене. Тюзю, аманлыкъ сакълав къурумлар шо якъдан да тындырыкълы иш юрютегенни эсгермеге тюше. Артдагъы жума «в контакте» деген жамият торунда язылгъан экстремист чакъы­рывлагъа къаршы ахтарыв ишлер ачылгъаны да сёзлеримни исбатлай. Амма шону булан янаша, «тюзлюкню якъчылары» бизин алдыбызда оьсген, оланы биз тарбияла­гъанбыз. Олар бизин авлетлерибиз экенни де унутмагъа тюшмей. Демек, яшёрюмлер булан да школадан тутуп иш юрютмеге герек бола.

Биз оьзюбюзню яшёрюмлерибизни тас этип турагъангъа ким гюнагьлы? Билимли касбучулар да фанатизмни толкъунуна къаршы туруп, оьзлени билимин оьз халкъыны пайдасына къоллап болмайгъангъа ким гюнагьлы? Адамлар тангала уьюню эшигине балагь къагъажакъгъа инанмайгъан болгъангъа да ким гюнагьлы? Шо соравланы онлап, юзлеп бермеге бола. Амма шолагъа жавап буса бир бар: биз оьзюбюз гюнагьлыбыз. Терс ёллагъа тюшгенлени яшырагъангъа, айланада болуп турагъан гьаллагъа немкъорай янашагъангъа гюнагьлыбыз.

Биз оьзюбюзню инбашларыбыздагъы юкню оьзгелеге салып уьйренгенбиз. Шолай, савлай рес­публикада болуп турагъан гьалланы да аманлыкъ сакълав къурумлагъа салмагъа къасткъылабыз. Амма бугюнгю гертиликде янгыз шо къурумлар оьзлени борчларын аслу гьалда кютме де кюте.

Бугюн яшланы патриот ругьда тарбиялавну агьамиятлыгъы артгъан. Республикада тувгъан къыйын гьалланы гьисапгъа алып, яшёрюмлер булан иш гёреген гьар тюрлю къурумлар оьзлени ишинде яшланы террорчулукъну ва экстремизмни таъсиринден сакъламакъ учун чаралар гёрмеге герек. Шо гьакъда айта туруп, Бабаюрт районда яшёрюмлер булан юрюлеген ишлер тюз салынгъанны ва олар гьар тюрлю жамият къурумлагъа къуршалагъанны эсгермеге сюемен. Чакъда-чакъда олар булан агьамиятлы масъалаланы уьстюнде лакъырлашывлар оьтгерив де районда мердешленген.

Яшёрюмлер булан юрюлеген ишлеге Бабаюрт районну башы Элдар Къарагишиев де аслам тергев бере. Ону къастлыгъы ва актив ортакъчылыгъы булан гьар тюрлю чаралар, форумлар, ла­къырлашывлар оьтгериле. Озокъда, райондан Сириягъа гетген яшёрюмлени къысматы да районну ёлбашчыларыны тергевюню тюбюнде. Артдагъы гюнлерде район администрацияда «сириялылар» деп ат тагъылгъан яшёрюмлени ата-аналары булан ёлугъувда да бизин яшёрюмлерибизни эсен-аман районгъа къайтывуну масъа­лалары гётерилди.

− Мен ата-аналаны къарсалавларын, оланы талчыгъын яхшы англайман, − деди, ёлугъувну ача туруп, районну башы Элдар Къарагишиев. – Мен оьзюмню янымдан оланы къайтармакъ учун тарыкъ чараланы гёрмеге сёз де беремен.

Бабаюрт райондан Сириягъа гетгенлени гьакъында айта туруп, районну Мужукъай, Тотаюрт ва Геметёбе юртларында шо къувунлу гьал уллу ерлеге чыкъгъанны эсгермеге ярай. Мен оьрде эсгерген ёлу­гъувгъа гелгенлени кёп яны шо юртлулар эди.

Кёбюсю гезиклерде ата-аналар авлетлерин тарбиялавда гьайсызлыкъгъа ёл берелер. Авлетлерин терс къаравлардан сакълап болмайлар. Кёплер заманында оьзлеге кёмек герекни айтмагъа да уялалар. Райондан Сириягъа гетгенлеге тарбиялав етишмеген деп айтмагъа бажарылмай. Толу ожакъларда оьсген, орта ва оьр билимлер алгъан яшлар, башы-гёзю чырмалып, терс ёллагъа тюшмеге неге амракъ болгъаны англашылмай.

− Яшёрюмлер булан юрюлеген ишлер бизде тезден тюз ёлгъа салынгъан, − дей, мени булан лакъыр эте туруп, район администрацияны яшёрюмлени, маданиятны ва спортну ишлерине къарайгъан бёлюгюню ёлбашчысы Илмидин Абдуразакъов. − Биз аслу тергевню охувчу яшлагъа бакъдыргъанбыз. Оланы ортакъчылыгъы булан школаларда гьар тюрлю темалагъа «дёгерек столлар», ёлугъувлар оьтгериле. Мисал учун айтгъанда, «Спорт терроргъа къаршы», «Бизин эсибизде» деген чараланы оьтгерив районда тезден мердешге айлангъан. Чинкдеси, йылдан-йылгъа шо чараларда ортакъчылыкъ этеген яшёрюмлени санаву да арта.

Бугюн Дагъыстанда йылдан-йыл онлар булан янгы межитлер ачыла, халкъны ругь байлыгъы арта. Шо, озокъда, яхшы. Амма шону булан янаша гьар межитде исламны оьзтёрече англата буса, сыйлы Къуранны гьар ким оьзю англайгъан кюйде халкъгъа етишдире буса, гележекде шо негер элтмеге болагъанны унутмагъа тюшмей. Сонг да, Россияны аслу байрамлары − Аналаны гюню, май байрамланы къаршылайгъан вакътиде межитлерден таба шолай байрамланы оьтгермеге гьарам деп айтып къычыра буса, шо къаравлар Дагъыстанны халкъларын бирликге ва сыкълашдырывгъа элтмежеги гьакъда эсгермеге сюемен. Гьар чакъырыв, айтылагъан гьар калима некъадар халкъны бирикдиривге бакъдырылмагъа герек.

Мен ойлашагъан кюйде, дин экстремизмни арагъа чыгъывун гьар юртну жамияты оьзю алдын алмагъа бола. Шо ишде бизин районну гьар тюрлю жамият къурумлары биригип ишлемеге гереклер. Бизин бугюнгю гьаракатыбыздан тангала яшёрюмлерибизни савлай гележеги гьасил болажакъны гьакъында ойлашмагъа герек. Тангала геч болмакълыкъ бар.

Герейхан ГЬАЖИЕВ.

СУРАТДА: «сириялыланы» ата-аналары булангъы ёлугъув.

Автор чыгъаргъан сурат.