АНА ДЮНЬЯ

Баргъан сайын арта игит аналар,

Дюнья, сен де тезден игит анасан.

Аналагъа ана болар гьалынг бар,

Алты миллиард авлетинг бар, санасанг.

Сагъа башгъа тюгюл Магьачкъала да,

Башгъа тюгюл Москва да, Париж де…

Шагьарлар да авлетлеринг йимиклер,

Ана айтгъан болгъай эди гьар ишде!

Иржайывдан магьрюм къалмас гюл бетинг,

Юрегингни англаса гьар авлетинг.

Сен анасан, ана гёнгю балада,

Айырмайсан Пекин булан Венаны…

Окоп къайда къазылса да не башгъа, –

Ябулмажакъ ярасы шо ананы.

АНАМ БУЛАЙ

АЙТА БОЛА

БИР-БИРДЕ



Анам мени татыв къоша ашыма,

Анам мени тазалыкъны баш къулу,

Аллелей, не геле мени хошума

Къуран охув булан ону машгъулу!

Анамны шо Къураны бар столда

Арада бир языв-бузув этемен,

Анам булай айта бола бир-бирде,

Айтмагъа бир гьайлы къарап бетиме:

– Таза буса, Къуран тутма база къол,

Юрекге ва къолгъа, балам, таза бол.

Адамлагъа артса сени базывунг,

Аллагьгъа да яшамассан сен ятдай,

Сыйлы болар сени языв-бузувунг,

Сыйлы болар, балам, къуран аятдай.

ЯМАН ЧЫ БАР…

Яман дейбиз бираз сувукъ къысса да,

Яман дейбиз бираз яллав буса да,

Ярамайбыз ат белинден атып да,

Яман ерде бизге бир танг къатып да.

Яман дейбиз бир сюрюнген ташгъа да,

Яман дейбиз бираз къатгъан ашгъа да,

Бираз сызлап алгъанда да тишибиз,

Бираз бузукъ болгъанда да ишибиз.

Къанлы къыргъын аз къопгъанмы санаса,

Яман дейбиз бармагъыбыз къанаса,

Аз къайгъыгъа арты-алды ёкъ дейбиз,

Алдан тийип, артдан чыкъгъан окъ дейбиз.

Яман дейбиз тюк чакъы бир четимге,

Яман чы бар анасы ёкъ етимге!

ЯРЫКЪ БЕРЕ

ГЕЧЕ ДЕ

Арив гюнеш, алтын гюнеш оьрдеги,

Артыкъ оьктем болма, кёкде бирмен деп,

Ярыкъ якъдан, исив якъдан ердеги

Бир затгъа да алдынлыкъны бермен деп.

Сен чомартсан, алдынгда баш иемен,

Язгъы кёкню сен безейсен айрада,

Тек сен билип къойгъанынгны сюемен

Гюнеш барын ерде сенден къайры да.

Сени йимик шавла чача о гьакъсыз,

Ана юрек антгъа бир де ёлакъсыз.

Ярыкъ якъдан сен огъар тенг гелмейсен,

Ону сигьру ярыгъы кёп нече де:

Сен гюндюзлер тюгюл ярыкъ бермейсен,

Ана юрек ярыкъ бере гече де.

АНАМНЫ УЬЮ

Сен чи мени къонушумсан, уямсан,

Сен чи мени женнет йимик дюньямсан,

Мен женнетде уянгъандай боламан,

Сенде юхлап эртен арив уянсам.

Гёрдюм сени насибимни гёргендей,

Гёрдюм сени мен башлап гёз ачгъанда,

Гёрюп тоймас уью азиз анамны,

Гёргенимни этдим сенден учгъанда.

Магъа шиша къала савгъат этсе де,

Сагъа йимик къувнап къулач гермесмен,

Сенде оьтген бир гюнюм, бир гечемни

Сенсиз оьтген сав оьмюрге бермесмен.

Неге десенг, сенде гёнгюм хошлана,

Ана Ватан магъа сенден башлана.

НАМУСНУ КЪУЛЛАРЫ

Бизин юртда бир йыл отуз той болгъан,

Бирмен деген отуз улан уьй болгъан,

Отузун да чакъсыз дав-шав алгъан дей,

Отуз эрден отуз къатын къалгъан дей.

Отуз ана – отуз къысмат онгмагъан,

Отуз булакъ, дав булгъап, сонг тонгмагъан,

Отуз ожакъ, сюек гёрмей яс болгъан,

Отуз юрек юмурукъгъа къысылгъан!

Шондан берли отузу да тул олар,

Шондан берли намусуна къул олар.

Булай намус тиймейму да негер де,

Мен айтагъан бола буса эгер де,

Шо отуз да, шо отуз да къатынгъа

Мен памятник салар эдим алтындан!

КЪОРКЪАМАН

Анам шатда шат боламан мен гьатсыз,

Пашман болса, аркъаман да, торкъаман.

Лачин къоркъа къаларындан къанатсыз,

Мен анасыз къаларымдан къоркъаман.

Талагъа къыш ете бир де гёзлетмей,

Тала гёнгю талчыкъ бола къыш заман.

Тала къоркъа къаларындан яз етмей,

Мен анасыз къаларымдан къоркъаман.

Агъым сувну ала тирмен минг макътап,

Агъым сувгъа алгъыш эте о гьаман,

Тирмен къоркъа къаларындан сув токътап,

Мен анасыз къаларымдан къоркъаман.

Анам баргъа аршда-кёкде саркъаман,

Мен анасыз къаларымдан къоркъаман.



УЧУЗ СЫН



Зор амалчы, зор къызгъанчы, зор къарым

Бир уланны оьлген болгъан анасы.

Сынгъа чыгъар харжны улан къызгъанып,

Бир нече йыл салмай тургъан огъар сын.

Багьа затны ала буса ол сатып,

Уллу къыйын геле болгъан жанына.

Анасына сын салмагъа токъташып,

Бара бир гюн сын устаны янына.

Бир ягъадан къарап чыгъа сынлагъа:

– Тарыкъ, деген, лап да учуз сын магъа.

– Муна сынлар, къайсын сюйсенг сатып ал,

Сендей къызгъанч анасына сын салмас.

Яда къабур башда оьзюнг къатып къал,

Ананг учун сенден учуз сын болмас!



ДАВНУ КЮЛЮ

Давну сокъур гючю хыйлы ачылгъан,

Давну кюлю дюньягъа кёп чачылгъан:

Шо кюл къонгъан тюзлер булан тавлагъа,

Шо кюл къонгъан оьлгенлеге, савлагъа,

Сувлагъа да акъмайгъан ва агъагъан,

Къушлагъа да оьрде къанат къагъагъан.

Шо кюл къонгъан гьатта гьар гюн шавлагъа,

Шо кюл къонгъан солдат хапгъан ашгъа да,

Шо кюл къонгъан къуннакълангъан яшгъа да,

Кёп затлагъа къонгъан ондан башгъа да,

Кёп затлагъа давну кюлю чачылгъан…

Тек кёп затдан о тайгъан, о арчылгъан.

Аналардан таймай шо кюл, шо акълыкъ,

Акъ чачлары эте шогъар шагьатлыкъ.



АНАСЫ ЁКЪ ЯШ ЙИМИК

Къарт тереклер къардан онча къоркъмайлар

Къаркъарасы чыныкъгъангъа, къатгъангъа,

Къызгъанасан бавда бала терекни

Бара-бардан уьстюнде къар ятгъангъа.

Къарлы ел де къалгъан, гьейлер, бир тынмай,

Къарлы елден бир о бетин бурагъан,

Бутакълары бир бошавсуз къартыллай,

Къоллар йимик уьшюп къалма турагъан.

Бав да къоркъа бала терек уьшюрден,

Бюрю гёзьяш бюртюк болуп тюшюрден.

Талчыкъ ону тамагъанда таш йимик,

Къарлы сувукъ къастлы ону къысмагъа,

Бала терек анасы ёкъ яш йимик,

Къарын къагъып, бавруна бир басмагъа.

УЛАН ДАВГЪА ГЕТЕГЕНДЕ…

Къумукътюзю айтды: – Ёлунг кёп йыракъ,

Гюч берерге ал бир гесек топуракъ.

Тавлар огъар: – Ташдай къат! – деп тиледи,

Давда къыйын болажагъын биледи.

– Тюз тиеген тюбек болуп къалайым, –

Деди огъар кёл бойдагъы гьар къамуш.

– Юрегимни мен тёшюнге салайым, –

Деди огъар кёкден туруп къаракъуш.

Гюнеш айтды: – Акъ чепгенинг болгъан сонг,

Къызыл булан къыйышажакъ акъ, – деди,–

Къызгъын давда Къызыл байракъ болардай,

Къызыл башлыкъ этип мени такъ! – деди.

Ана айтды: – Айтмады деп айтма сен,

Къоркъач болуп къайта бусанг, къайтма сен!

КЪОЛЛАРЫНГНЫ ОЬБЕЙИМ

Мени ёлум тюзелтеген сёзлеринг,

Азиз анам, сен аз айтып алмадынг,

Ёлгъа исси экмек салма, айгьай да,

Бу гезик де сен унутуп къалмадынг.

Анам, сагъа не айтайым, не дейим,

Аман тур деп савбол этип алгъынча,

Къайда, бер чи, къолларынгны оьбейим,

Къучакълап сен мени ёлгъа салгъынча.

Нече оьпсем, уланынгны бурнуна

Къолларынгдан экмек ийис уруна.

Къара чачынг акъ этсе де йылларынг,

Акъ унунгну бир элеме, юз эле…

Экмек ийис гелеген шу къолларынг

Оьбюп гетсем, ёлум мени тюзеле.

КЪАЛГЪАН ГЁЗЬЯШ

Бир себепсиз гёзьяш гетмей агъылып,

Гёзьяш агъа акъма ери етгенде,

Гёзьяш тёкдюм сюйгенимни сагъынып,

Сююв магъа айтма бир гюч этгенде.

Гёзьяшны гьеч болмай гючден яратып,

Гёзьяш тёкмек тюгюл бизге айып да,

Гёзьяш тёкдюм тазиятны къаратып,

Бирмен деген жан къурдашым тайып да.

Эрте гетип атам, дюнья бошады,

Эки гёзюм гене гёзьяш ашады.

Энниден сонг (ёкъ сёзюмню ялгъаны)

Юрегимни йыламасгъа къыйгъанман.

Гёзьяшымны бар буса гьеч къалгъаны,

Анам ёкъда йыламагъа къойгъанман.

ГЕЧИП КЪОЙ

Тюшде тюгюл эшитмеймен сёзюнгню,

Тюлде йимик сырынг магъа чечип къой,

Анам, эгер тирисинде гёзюнгню

Гёнгюнгню аз алдым буса, гечип къой.

Сен гетгенли, эркин дюнья магъа тар,

Къоллар етмей, къулач яймай къоймасдай,

Сёзлер етмей, юрегимни йырлатар,

Гёзлер етмей, гёрюп мени тоймасдай.

Сен гетгенли, Гюн тунукъ, Ай панадай,

Сен гетгенли, гюнжувакъ да канадай!

Сен гечип къой, таймай бир де янынгдан,

Къоруй-къоруй къалмагъаным гечип къой,

Къанъявгъур шо къара ажжалны къолундан

Къагъып алма болмагъаным гечип къой!

ШОЛАЙ КИТАП ЁКЪ

Шо мурадым не къырда, не уьйде мен

Унутмайлы, яллай эдим, гюедим,

Амал буса, юрек айтгъан кюйде мен

Ана гьакъда китап язма сюедим.

Къурангъа уруп ант этме де боламан,

Къалса ерде, шолай китап къаларгъа,

Бизден сонг да къолгъа шолай китапны

Къуран йимик сыйпап кёплер аларгъа.