Алгъасата талаплары заманны




Белгили шаирибиз, Россияны язывчуларыны союзуну члени Зулейха АТАГИШИЕВАНЫ 70 йыллыгъына газетибизни бу номеринде ол язгъан шиъру тагъымы булан «Ёлдаш» газетни охувчуларын таныш этебиз.




 



Уллу насип юртум булан бирлигим



 



Яш йылларда биз йырлагъан йырланы



Шат макъамы къулагъыма чалына,



Шатлыкъ ява янгыртардай къырланы,



Йырлатардай енгил тыныш алына.



 



Къонакълагъа къулач яйып, къол яйып,



Юрт къардашлар алдыбызгъа чалт ете,



Къаршылайлар гюн шавладай иржайып,



Иржайыву юреклени ирите.



 



Тазалыкъдан йыртыллайгъан юртумну



Байрам уьйдей къаласына гиребиз,



Уллу залда гёрюнеген кёп халкъны



Гюн шавладай ярыкъ юзюн гёребиз.



 



Шатлыгъына шатлыкъ къоша эртенни,



Юрт гьакимлер, халкъны гьайын этеген,



Халкъ сюювю берилгендей бир тенгли,



Алгъыш сёзю етти кёкге етеген.



 



Уллу насип юртум булан бирлигим,



Юрегимде тюлюм булан тюшюмде,



Бир насипдей алдыгъызгъа гелгеним,



Уллу къуванч болуп йырлай тёшюмде.



 



Темир тав да тёбесинде гюн ягъып,



Къонакълагъа оьктем башын ийгендей,



Ата юртгъа «алтын юрт» деп ат тагъып,



Бу гюнюбюз арив этме сюйгендей.



 



Эгизлери болса эгер насипли



 



Гёз алдымда генг догъалы юрт абзар,



Нече тюрлю эсделикни сесидей,



Эшитиле къулагъыма гьайлек йыр



Авзу сари яшлыгъымны эсидей.



 



Атабызда алтын къоллар бар эди,



Гьайлекни де оьзю къургъан атабыз,



Гьайлек илген генг догъаны башына,



Гьали онда эки эгиз ятабыз.



 



Экибиз де бирче гёз де ачадыкъ,



Бирче барма сююп ана къучакъгъа,



Ошай эдик эки алтын бюртюкге,



Ошай эдик эки тюкен къурчакъгъа.



 



Алай арив иржаядыкъ биз бирче,



Анабызны сююнчлери артардай,



Сав дюньяны аналары сукъланып,



Не оразлы анадыр деп айтардай.



 



Ана бизде гёрегендей насипни,



Къарай эди эгизлени гёзюне,



Эгизлери болса эгер насипли,



Ондан уллу насип ёкъдай оьзюне.



 



Тал къомузунг къолунга бир алсана



Йырчы КЪАЗАКЪНЫ эсделигине



 



Йырларынга тынглап алма гелгенмен,



Йырчы Къазакъ, къолгъа къомуз алсана,



Йыр яратма гюч алардай бир сенден,



Янгы йырым макъамынга салсана.



Йырларынгны зор маънасы, зор гючю,



Къайнар йырынг гьар ожакъгъа элтердей,



Сени йимик йыргъа салып бар гючюм,



Къалгъан оьмюр йыр ярата гетердей.



 



Чертип ал чы, тал къомузунг чартлатып,



Сав дюньяны тынглатардай ангына,



Йырларынгны къаршылардай танг къатып,



Шавла къошуп янгы гюнню тангына.



 



Бир йылатып, бир кюлетип къылларын,



Айланагъа   англы сесин яярдай,



Къомуз черте къавшалса да къолларынг,



Къавшалгъанынг аз замандан таярдай.



 



Памятнигинг эсделикге салынгъан,



Сююнч бере яныбызда сен бардай,



Танг йырларынг Къумукътюзде чалынгъан,



Буссагьат да кёп затланы айтардай.



 



Яшай сизде халкъ сюердей хасият



Жамият-политика чалышывчу



Разия Исаевна ЖАМБОЛАТОВАГЪА



 



Яшай сизде халкъ сюердей хасият,



Халкъым бар деп сиз оьктемсиз, сиз байсыз,



«Халкъ къызы» деп халкъ макътайгъан Разия



Халкъ саялы хадиргюндей яшайсыз.



 



Буглен гьакъда алтын гьар-бир сёзюгюз,



Ата юртгъа арив насип ёрайсыз,



Асил ана экенгедир оьзюгюз,



Бугленге де ана гёзден къарайсыз.



 



Хатыгъызны халкъ сюйген, халкъ макътагъан,



Адамларынг тарихлеге гелешип,



Ата юртлу арсланларынг гьакъдагъы



Китапларынг элге-юртгъа уьлешип.



 



Ишлегенсиз авур ишден тартынмай,



Баш архивни башын тутуп кёп йыллар,



Иш гёргенсиз къыйынлагъа бойсынмай,



Сыныкъмайлы, сындырмайлы къайгъылар.



 



Студентлеге сиз сююмлю анасыз,



Кёп боласыз сиз оланы гюбюнде,



Сиз ердеги юлдуз йимик янасыз,



Рагьмусу кёп Айны-Гюнню тюбюнде.



 



Адам къылыкъ болмас учун тар сизде,



Хасият бар халкъны сюйме яралгъан,



Аллагь берген эркин юрек бар сизде,



Сав Дагъыстан бир оьзюнде ер алгъан.



 



Башгъа- башгъа шаирлени шартлары



 



Башгъа-башгъа шаирлени шартлары,



Къурбанлыкъгъа гелтирердей бир оьзюн,



Гюл-гюмюшдей хыяллары-хатлары,



Йыргъа салма умут булан хас сёзюн.



 



Муратлары асилден де асилден,



Ою сыйлы, сыйышмасдай тёшюне,



Шаир юрек кёп эшитген, кёп билген,



Халкъы учун йыр ярата не гюн де.



 



Оьктем этип шагьарланы, юртланы,



Сёз излеп де арив тиер юрекге,



Сююндюрюп ювукъланы, ятланы,



Асил сёзюн халкъ эшитме герекге.



 



Денгиз болуп толкъунлангъан ойларын,



Акъ сувланы арасына къошардай,



Къумукътюзню, Каспий денгиз бойлары



Берекетли хансарайгъа ошардай.



 



Ою булан къыдырып да эллени,



Гьар бирине тергев бермей къоймасдай,



Адамчалай къаршылап да гелгенни,



Шаир юрек къонакълардан тоймасдай.



 



Алгъасата талаплары заманны,



Ант этердей шаир борчун кютмеге,



Айырып да яхшы булан яманны,



Адамлагъа гьалал къуллукъ этмеге.



 



Гюл гюмюшдей хыяллары, хатлары,



Йыргъа салма сюер йимик хас сёзюн,



Башгъа-башгъа шаирлени шартлары,



Къурбанлыкъгъа гелтирердей бир оьзюн.



 



 



Герти ёлдаш ёлумда



«Ёлдаш» газетни юбилейине



 



«Ёлдаш» газет гьаман да



Герти ёлдаш ёлумда,



Сени гёрмек бир насип



Къумукъланы къолунда.



 



Арив насип анадаш



Газет гёнгюнг хошласа,



Адам адам боламы



Ана тилин ташласа?



 



Сен болгъур газетибиз



Охуп биз тоймас йимик.



Охугъан охугъанны



Шат этмей къоймас йимик.



 



Сенден де биз айрылсакъ,



Не зат болур артыбыз?



Бола бусанг сен болгъур



Юз йыл битген къартыбыз!



 



Юз йыллар яшасанг да,



Яш газетибиз болгъур,



Бары да газетлеге



Баш газетибиз болгъур!



 



Сен болгъур газетибиз



Юрекни тартар йимик,



Юрекни сен тартгъанлар



Юз керен артар йимик!



 



Ачлагъа къол да силлеп,



Сужда къылмай токълагъа,



Сен сама ёлдаш болгъур



Ёлдашлары ёкълагъа!




 



Агьмат Жачаев,



Дагъыстанны халкъ шаири



 



Эгизлер



 



Гёзеллиги гёз толтурар гьаман да



Эркин бавгъа эки сама гюл герек.



Эгиз къызлар, булай алгъан заманда,



Бир тамургъа битген эки гюл терек.



 



Бир-биревню сюймек – насип олагъа,



Шондан артыкъ арив насип ким излер,



Ана шолай сююв берген олагъа,



Шолай насип гёрме тувгъан эгизлер.



 



Бирчелигин артдагъы ва алдагъы



Аривден де арив гёре нечелер.



Бирче олар бармакълардай къолдагъы,



Аргъандагъы перделердей бирчелер.



 



Сююнелер шогъар гючю чатгъангъа,



Шо сюювню шонча шолай ушатгъан,



Бир ананы къарынында ятгъангъа,



Бир Аллагьны бир-биревге ошатгъан.



 



Яшамайлар шо сюювюн яшырып,



Сююнелер сююв ёлу шолайгъа,



Шо сюювюн сюйдюмташдай ташдырып,



Бир йырында шулай язгъан Зулейха:



 



«Юлдузланы магъа ювукъ гёремен,



Гёз тоймасдай олар гёзел боявлу,



Мен оьзюм де эгизлени биримен,



Шо саялы олар магъа аявлу».



 



 



Вагьит Атаев, шаир,



СССР-ни язывчуларыны союзуну



члени, Дагъыстанны маданиятыны ат



къазангъан къуллукъчусу



 



Пагьмунг да бар, рагьмунг да…



Къаламдашым, шаир Зулейха



Атагишиеваны юбилейине




 



Поэзиянг – уллу денгиз-дерия,



Теренлигин оьлчеме де болмайбыз,



Чеберлиги этегенге ирия,



Заманында биз охумай къалмайбыз…



 



Рагьат къоймай, таъсир эте оьзюнге



Бу яшавну эниши де, оьрю де.



Берекетли ярыкъ, гёзел юзюнгде



Къумукълагъа бакъгъан сююв гёрюне.



 



Къызардашынг булан эпсиз ошайсыз,



Терекдеги эки чалмюк къозлардай.



Бир-биревден сююнюп шат яшайсыз,



Юрекдеги къайгъы-дертни тозардай.



 



Адамлыкъны дюрсен герти есиси,



Сенде яшай пагьму, рагьму янаша.



Не яхшыдыр, язгъанларынг гьариси,



Оьз халкъынга балны йимик яраша.



 



Къастынг уллу негетлеге етмеге,



Инсанланы къыйын-тынчын ойлайсан.



Барысын да сен насипли этмеге



Къысматларынг оьзюнг булан байлайсан.



 



Сююнесен ругьунг артгъан заманда,



Шиъру язма юрегинг бек талпына.



Яшав яшнап къалар эди гьаман да,



Гьар ким сендей къуллукъ этсе халкъына…



 



29 август 2019.