Дёргелилилени савлу­гъуну гьайын этивде юрт­да иш гёреген участка больницада чалышагъан медицина къуллукъчулар аслам къошумун болдура. Лап гиччи яшлардан тутуп, уллу чагъына етишгенлеге ерли савлугъу тергелеген ва бек­лешдирмекни гьаракаты болдурулагъан шо савлукъ сакълав идарагъа врач-сто­матолог Зайналабит Ба­тыр­мурзаев бажарывлу кюй­де ёлбашчылыкъ эте.   Ол Дагъыстан пачалыкъ медицина академияны инг яхшы къыйматлар булан 1996-нчы йылда битдирген сонг ата...

Янгыз Къумукътюзде тюгюл, ондан тышда да танывлу болгъан, оьзюню яшав боюнда ислам динни гьакъындагъы билимлерин адамланы арасында яймакъны къастын болдуруп гелген шайых Мугьажир гьажи Акаев Къарабудагъгент районну Дёргели юртунда Хайру гьажини агьлюсюнде 1930-нчу йылда тувгъан. Лап гиччи чагъындан тутуп, ол тенглилеринден бютюнлей башгъа болуп оьсген. Яхшы эси, гьар не затгъа да тез тюшюнегенлиги, тюзлюкню сюегенлиги...

Китап – билим хазнасы деп айтылып гелсе де, бизин уьлкеде артдагъы вакътилерде эсли наслуну да, торайып гелеген яшланы да янындан баргъан сайын китап охув мердешлеге арт берилип гелегени гьакъда кёп эсгериле. Тюзю, оьзю юрютеген ишге гьакъ кюйде берилип чалышагъан касбучулар, къастлы гьаракатгъа байлангъан юрт ерлерде китапханалар маданиятны ярыкъ ожакълары гьисапда къалып тура. Алдагъы гюнлерде Дёргели...

Алдын йимик йыракъда яшайгъан дос-къардашына, таныш-билишине кагъыз яза­гъанлар кёп болмаса да, юртларда иш гёреген почтаны бёлюклерини ишини агьамиятлы­гъы бугюнлерде де кем болмагъан.   Артдагъы 5 йылны узагъында Дёргелидеги почта бёлюгюню ёлбашчысыны къуллукъларын кютеген Умуят Жанатлие­ва айтагъангъа гёре, Интернетни ва байлавлукъну оьзге къайдалары оьсюп яйылгъан буса да, оьзлени къуруму кютеген къуллукълар булан пайдаланагъанлар да разилигин билдире....

Бугюнлерде Къарабудагъгент районгъа гиреген, тезден берли де оьзюне Дер къала деп айтылып гелеген Дёргели бырынгъы къумукъ юртланы бириси гьисаплана. Шогъар юрт оьзю бырынгъы къабурланы уьстюнде ерлешгени де шагьатлыкъ эте. Юртлулар къазыв ишлени юрютеген вакътиде ер-ерде шолай къабурлар кёп гезиклерде чыкъгъан. Алимлер токъташдырагъан кюйде, шо къабурларда табылгъан алатланы бирлери бизин девюрден 2 минг йыл алъякъ булан...

Торайып гелеген яш наслугъа сан янлы билим берив булан бирче тийишли кюйде тарбия беривге бугюнлерде Дёргелиде иш гёреген эки де школада чалышагъан муаллимлер белсенген.   Юртда билим берив идараны тарихине гёз къаратсакъ, ону къурулушу совет гьукумат токъташдырылып, коллектив хозяйстволар къурулагъан йыллагъа рас геле. Дёргели юртдан чыкъгъан инкъылап гьаракатны, сонг колхоз къурулушуну жагьлы ортакъчылары Арсланали Къурбанов,...

Белгили экени йимик, маданият оьзюне кёп тюрлю тармакъланы къуршай. Маданият къуллукъчулар да инг алда гьар миллетни байлыгъы, хазнасы, менлигин белгилейген варисликни асырап сакъламакъдан къайры да, оланы камиллешдиривге де гьар къачан да аслу тергев бакъдырып геле. Бугюнлерде шо къуллукъну Россияны халкъларыны мердешли маданиятыны ерли центрларына къуршалгъан касбучулар оьзлени къолундан гелеген кюйде кютюп геле.   Дёргели юртда...