Оьр савгъатгъа лайыкълы шаир Пагьмулу журналист, шаир Яраш Бийдуллаевни «Ёлдаш» газетни бетинде «Сагъынч, сююнч, къайгъы — поэзияны уьч сырдашы» деген Бадрутдин Магьамматов булан оьтгерген лакъырлашывун охумагъа тюшгенде, оьзюм де билмейген кюйде, къаламны къолгъа алмагъа борчлу болдум. Къумукъланы оьктемлиги, оьздени гьисапланагъан Йырчы Къазакъ кюрчюсюн салгъан поэзияны ер этмейли, ону байрагъын халкъарада елпиллетип юрюген ва юрюйген А....
Сенек булан язгъандай
Сёз ана къумукъ тилни, «Ёлдашны» охувчуларыны, тилибиз бугюн «оьлюп-сёнюп» барагъан гьакъда бара. Дурус, бугюн бизин къумукъ тилибизни гьалы макътардай тюгюл. Шо гьакъда айтма, язма, къонгуравлагъа урма герекбиз. Тек бугюнгю яшавубузну гьакъыкъатындан ари чыкъмайыкъ, илму далиллеге аркъа таяйыкъ. Сени «Заман шолай бувара» деген макъаланг, Рашит, далиллеге аркъа таянмагъанлыкъ мени пушургъанмагъа борчлу этди. Сен 500 мингге ювукъ...
Заман шолай бувара
«Бизин тойда – бизин харс» деген кюйде, бир бёлюк адам оьзюбюз-оьзюбюзню агитация этип турабыз. Бары да шо адамлар ана тилни билмекни пайдасын булай да бек яхшы англайлар чы. Болса да, оьз арабызда шо гьакъда кёп сёйлеп, бир-биревню ялкъдырып турабыз. Мени гьисабымда, 500 000-ге ювукъ къумукъну ичинден ана тилинде охуйгъанланы санаву 2000-ден артыкъ тюгюлдюр. Шо буса...
Милли тиллеге тергев герек
Халкъыбыз огъар багъышлап, «Ана сёзю – алтын тав», «Аталар сёзю алтындыр», «Аталар сёзлери – яшавну онг гёзлери» ва башгъа айтывлар яратгъаны да янгыз ойну теренлигин суратлап къоймай, юрекни иссилигин, асиллигин ва гёзеллигин сездире, гьатта башгъа миллетлени вакиллерини тергевюн оьзюне тарта, сукъландыра. Мекенликге гёчюп, булай бир гезикни гьакъында айтмагъа сюемен: 70–80-нчи йылларда Гюйдюрмесге Борагъан якъдан гиреген...
АДАБИЯТ Абдулвагьап Межитов
СУРАТДА: Гьайбулла Атаев Абдулвагьап Межитов: Аталаны Асхар тавдай сыйы бар Эслегенде эслеп-эслеп къарасанг, Гьакъылынгны жыйып гьакъны сорасанг, Эсделиклер эсге гелип, жанланып, Ойлашдыра башдан гетген гьалланы. Эсгерилген сайын авур дав йыллар, Тенгсиз давда гёрсек де кёп къыйынлар, Ругьдан тюшмей гючюбюзню салмагъа, Бажардыкъ биз уьстюнлюкню алмагъа. Йыллар гетген сайын гене биз гёрген, Шо гюнлени унутмагъа къыйын бар!...
Яшлар – ожакъны гюзгюсю
Гьар адамны, ожакъны яшавда тюрлю-тюрлю ич ва тыш къыйынлыкълары да, шатлы мюгьлетлери де бола. Шолар булан янаша иш къуллугъубузгъа берилип, сав гюнню узагъында загьмат тёгеген ерибизде де болма борчлубуз, яшлар учун бош заманыбыз етишмей. Гьакъыкъатда иш, гьал шолай болгъан сонг, оьсюп гелеген яш наслуну тарбиялавуну аслусун охув идараланы ва яшлар сакъланагъан бавланы уьстюне юклеп къоябыз....
Илму тармакъда – 65 йыл
Профессор М.Билалов Россияны философия жамиятыны президиумуну члени, ону Дагъыстан бёлюгюню председатели де дюр. Ол ДГУ-да философия бёлюкню кюрчюсюн салгъан адам, кафедраны ёлбашчысы. Мустафа Билаловну Россияда уллу алимлени бириси деп гьисап этме ярай. Профессор М.Билаловну илму ахтарывлары уьлкени дазуларында токътап къалмай, дюнья оьлчевге де чыгъагъаныны гьакъында конференцияда кёп далиллер гелтирилип сёйленди. Мисал учун айтгъанда, ол гьали-гьалилерде...
“Сени оьрлюгюнг – пачалыкъны уьстюнлюгю”
Муна, Манасдагъы «Каспий» санаторийде бу йыл да билим беривге кёмек этеген яшёрюмлени халкъара форуму оьтгерилегени уьчюнчю гезик. Алдагъы гюн, бу агьвалат башлангъанча, республиканы газетлерини, телевидениени журналистлерин чакъырып, Манасда Дагъыстанны Яшёрюмлени масъалаларына къарайгъан комитетини председатели Заур Къурбанов ва форумну директору Сааду Къазиев прес-конференция оьтгердилер. Сааду Къазиевни янгы къаравларына, идеяларына гёре гьазирленген бу йылгъы форумну алдагъыларына ошамайгъан...
Четимликлеге чул бермей чалыша
Бу тармакъда ишлер тюзевлю юрюлгенини яхшылыгъындан шо заман Дагъыстанны савлай экономикасына аслам къошум этилди. 20 йыллар алда, уьлкебизде планлы экономиканы тайдырып, базар аралыкълар деген гьаракатлар «уьст гелме» башлагъан сонг, республикагъа ярашгъан ва хайыр гелтиреген къушчулукъ тармакъ азма, тозулма башлады. Промышленный къушчулукъ булан машгъул болмакъ маънасыз иш болуп токътады… Гьасили, насипге, гьакимият юрт хозяйствогъа янгыдан агьамият...
ГУП-ланы къысматы къыйынлы гьалда. Не этме герек?
Тюзю, шо булгъавур вакътиде, янгыртывну йылларында гьар тюрлю себеплеге гёре талавур, макюрчюлюк, тонавчулукъ булан бай болгъанлар да аз тюгюл… Заманлар алмашынып булгъавур вакътилерде, бизин Къаягент районда да хайыргъа ишлейген гючлю уллу хозяйстволар кётюрлюкге тарый туруп, бузулма, увакълашма башлады. Сабанчы агьлюлер, кооперативлер къурулду… Шо йылларда экономикасы къолай совхозланы орнуна соравсуз-соргъусуз ерли халкъны, загьматчы коллективлени пикруларын гьисапгъа...