Юрт хозяйствону асувлугъун артдырмакъ учун…

5-нчи апрелде Россияны Президенти В.Путин онлайн къайдада юрт хозяйствону ишине багъышлангъан генгеш оьтгерди.

 –Артдагъы 2 йыл бир-бир пачалыкъланы къысас чараларыны натижасында юрт хозяйствогъа зарал болду, багьалар гётерилди. Шолай гьал савлай дюньяда да гьис этиле. Шолар бары да бизин айланабыздагъы къыставуллукъдан ва сатыв-алыв аралыкълар бузулгъанлыкъдан бола. Шону учун да юрт хозяйство малланы болдурув аслу масъала деп айтма ярай,–дей В.Путин.

Гертиден де, тыш пачалыкълар, аслу гьалда Европа бизден алагъан ягъарлыкъ газны, напны ва электрик гючню гери урса, оьзлени ишине кёп четимликлер болагъанны биз де гёрюп турабыз. Бизде йимик, оларда да багьалар гётериле, адамланы яшавуна четимликлер бола..

Шону учун да Президент, ашамлыкъ болдурагъан къурумлагъа халкъны гьайын этип ишлеме, шо ишлер асувлу кюйде юрютюлме герекни айтды ва тергев Россияны Гьукуматыны янындан болдурулма тюшегенни де эсгерди.

                                                                           ***

Шо гюн Дагъыстанны Башчысы Сергей Меликовну ёлбашчылыгъы булан юрт хозяйство оьсювюню советини де гезикли жыйыны оьтгерилди.

 Жыйынны алдында Сергей Меликов Украинадагъы хас операцияда ортакъчылыкъ этегенлени агьлюлерине этеген кёмеги саялы район ва шагьар башчылагъа баракалла билдирди.

Гюнлюк низамдагъы масъалаланы аслусу – юрт хозяйствону ишлери. Ол тыш пачалыкъланы санкцияларына бойсынма тюшмейгенни ва маллар болдурагъанлагъа пачалыкъны янындан кёмеклер этилежекни айтды.

–Шу четим заманда юрюлеген ишлени тёбен тюшме къоймай, уьстевюне, гьаракатны артдырмакъ учунгъу чаралар гёрюле. Шо гьакъда Россияны Президенти де айтды. Бизин республика учун юрт хозяйство инг аслу тармакъ болуп токътай, шону учун да этилеген кёмеклер асувлу къолланма герек, – дей С. Меликов.

Дагъыстан къара тувардан Россияда 2-нчи ерде, сют болдурувдан 7-нчи, мал сакълавдан буса биринчи ерде экенни айта туруп, Сергей Алимович республикада болдурулгъан юрт хозяйство маллар уьлкени кёп ерлерине йиберилегенни де эсгерди.

– Биз айланадагъы къыс­тавуллукъда ишлейгеник би­ринчи йыл тюгюл. Шогъар да къарамай, республикада аз заманны ичинде 1500 гектар ерге бавлар салынгъан. Бу ерде мен къыйматлы ишлейген жамият къурумланы эсгерме сюемен, – дей С. Меликов.

Ондан сонг сёйлеген юрт хозяйство министри Баттал Батталов 225 минг гектарда язлыкълар оьсдюрме, шолардан картопну 20 минг, яшылчаланы 43 минг гектаргъа етишдирме гёз алгъа тутулгъанны ва чачыв урлукълар таман чакъы бар экенни   айтды. Шону булан бирге Баттал Вагьитович техника булан таъмин этив осаллашгъанны, республикадагъы 11 МТС-де 227 тюрлю юрт хозяйство техника барны, «Дагаг­ролизингден» алмакъ учун республиканы бюджетине янгыз 100 миллион манат салынгъанны да эсгерди.

Шолай да, министр сув юрюйген татавулланы ярашдырывну натижасында 21 минг гектар ердеги алда къолланмайгъан топуракъланы ишлетме имканлыкъ болгъанны, чалтик, юзюм болдурув артгъанны да билдирди. Болдурмакъ – бир, оланы сакъламакъ учунгъу ерлер гьазирлеме де герек. 22 минг тонну сакълама ерлер бар, бу йыл дагъы да 8 минг тонгъа ерлер гьазир этилинип тура, Къызылюрт районда этни ишлетеген комбинат къурулажакъ.

Ол айтагъан кюйде, 2021-нчи йылда проектлени яшавгъа чыгъармакъ учун 3,3 миллиард манат харжлангъан. Багьаланы тюшюрмек учун оьтген йыл 8 ярмакю оьтгерилген, бу йыл шо ишлер кёп керенге артыкъ болажакъ.

Дагъыстанны Башчысы С.Меликов айтгъан кюйде, МТС-лени санаву артажакъ ва олар янгы техника булан топландырылажакъ. Аслу гьал­да юзюмчюлюкге тергев ар­тажакъ, оланы гьалындан Дер­бентдеги ва Къызларда­гъы коньяк заводланы иши гьасил бола.

Генгешни тамамлай туруп, Сергей Меликов биринчи этилинме герек ишлени токъташдырды. Шолар да – язлыкъ чачывланы къурумлу оьтгер­меге, чачыв урлукъланы топ­­ламакъ ва яшылчаланы, ба­лыкъ, эт, сют болдурувну оьс­дюрювню проектлерине гёре ишлемеге чакъырды.

Бизин мухбирибиз.