Сынавлу балжибинчилер

Тамаша адам Хадижат Гьасанова. Сынавлу балжибинчи, Россияны Сомелье деген ассоциациясыны члени, бютюн оьмюрюн балжибинчиликге багъышлагъан касбучу.  Йыллардан оьтюп ол шо сюювню сакълагъан ва яшларына да оьзюню сынавларын берген. Ону агьлюсюню гёчювюл талалары  Гьайдакъ районда лап уллуларындан гьисаплана. Ол жибинлени сакълавну, гьар тюрлю аврувлардан къорувну, бал жыйывну  оьз  къайдаларын  къургъан.

 

Бары да зат Хадижатны эри Мирзаны аврувундан башлангъан. 18 йыл алъякъда врачлар онда онкология аврувну тапгъанда, эр – къатын жибинчиликге  урунгъан. Ол  бырынгъы мердешлеге таянып, таза бал булан сав болмагъа къарагъан.   Ата  юртунда балжибин сакъланагъан ер ачгъанлар. Башлап айтардай   уллу да тюгюл болгъан,  тек бара-бара балжибин четенлени санаву арта.  Амма тап – таза бал болдурмакъ учун, бир ерде токътап турмагъа ярамай. Неге тюгюл, айланада чечек­лер етишмей, айрокъда къургъакъ йыл болуп къалса чы, четимликлер ёкъ ерден дегенлей тувулуна.  Шо саялы  жибинлери булан   гьар тюрлю районланы чечек­леге бай отлу авлакъларындан, бир ерден бир ерге гёчюп юрюй. Натижада, жибинлеринден  бир химия да къошулма­гъан герти балны  алалар. «Шолай, Мирза рак аврувундан къутулду», – дей оьктем кюйде Хадижат.

Мирза хыйлы йыллар Каспийскиде аманлыкъны къоруйгъан къурумларда ишлеген. Хадижат Мирзагъа эрге баргъанда, ол янгыз биринчи къатынындан къалгъан дёрт яшны оьс­дюре болгъан. Къыйын­лыкълар къатынгишини къоркъутмай ва жаваплылыкъны оьзюне алып,  эри булан бирче оьзлеге бирдагъы тувгъан уланны да къошуп, барысын да аякъ уьстге салгъанлар. Ата-ана авлетлерин оьзлени уьлгюсюнде тарбиялагъан: рагьмулукъгъа, намусгъа, уллулагъа гьюрмет этивге, оьзлеге тапшурулгъан ишге жаваплы болмагъа уьйретген.

Тек яшларыны арасында жибинчилик  булан янгыз уланларыны гиччиси Магьаммат иштагьлана, ол ата-анасы булан бирче балжибин четенлеге къарай, бал жыйма кёмек эте. Магьаммат  коллежни битдирген сонг, ДГУ-гъа охума тюшген. Гьали ол – 4-нчю курсну студенти, гележекдеги эколог.

Магьаммат  жибинлени  ва жибинчиликни гьакъында  кёп маълумат жыйгъан ва ерли табии шартлагъа къыйы­шывлу янгы балжибин четенни къургъан. Гьатта шогъар байлавлу гиччирек китапчаны да чыгъаргъан!

Балжибинлер яхшы гелимлер берегенине де къарамай, олар оьзлени ишини натижаларына  рази тюгюл. Гьар тюрлю сынавлар оьтгере туруп, Мирза  ишни лап онгайлы къайдасын яшавгъа чыгъаргъан. Гьали хозяйствода 200 балжибин четен бар ва бу йыл олар 2 тон бал алгъанлар. Гьасановлар балын ким де таныр йимик оьзлер гьазирлеген агъачдан этилген къутукълагъа тёшейлер ва Дагъыстанны базарларында саталар. Ювукъ арада олар  балжибин агьлюлени санавун артдырма гёз алгъа тутгъан.

– Бизин бал ва шондан болдурулгъан хыйлы маллар зараллы химикатларсыз. Шо сая­лы савлукъ учун бек пайдалы. Биз  дагъыс­тан балны атын алгъа чыгъарып, гьар тюрлю фестивалларда ва конкурсларда  ортакъчылыкъ этебиз. Бизин балны янгыз Россияда тюгюл, ондан тышда да яхшы таныйлар, – деп хабарлай Хадижат Гьасанова.

Оланы  етишген даражаларда токътама хыялы ёкъ ва оьзлени алдына дагъы да уллу муратланы салалар.

– Ювукъ гележекде  Гьайдакъ районну Родниковый деген юртунда адамланы бал булан сав этеген медицина центр ачмагъа хыялыбыз бар. Ерли район администрация бизин якълап, шо центр учун ер де гёрсетген, гьали центрны къурувну башлапгъы ишлери юрюлюп тура. Шолай, биз янгыз гьайдакълылагъа тюгюл,  мени йимик бир заман умут уьзгенлеге барысына да кёмек этмеге болажакъбыз, – дей Мирза Гьасанов.

Дагъыстан Респуб­ликада жибинчиликни уьстюнлю кюйде оьсдюрювге уллу къошум этген Хадижат Гьасанова бир нече керен ДР-ни  юрт хозяйство минис­терлигини гьюрметлев грамоталары булан савгъатлангъан.

 

Сайгибат  АБДУЛКЕРИМОВА.

Гьайдакъ район.