Оьтген жумада республиканы бары да дегенлей школаларында Ана тиллени халкъара гюню оьтгерилди. Янгыз школаларда тюгюл, хас ва оьр билим алыв идараларда, шолай да министерликлерде де «дёгерек столлар» юрюлдю. Школа ва юрт китапханаларда китап выставкалар ва охувчулар булангъы ёлугъувлар оьтгерилди.
Ана тиллени сакъламакъ ва оьсдюрмек учун этилеген шо чаралагъа бары да ерде мукъаятлы гьазирленелер. Тек шолай чараланы йылда бир нече керен оьтгерме ким къоймай экен деп эсинге гелип де гете.
Эндирейдеги 1 номерли школада ана тиллени байрамына айрыча яхшы гьазирленген эдилер. Школагъа гиреген ерден чара оьтгерилеген ерге ерли тамлагъа ана тиллеге багъышлангъан шаирлени шиърулары, оланы суратлары булангъы такъталар илинген, там бой булангъы тахчаларда кёп санавдагъы китаплар тизилген.
Школаны директору Айшат Темирханова ёлугъувгъа гелгенлер булан сораша туруп, охувчуланы олар булан таныш эте. Чарагъа Россияны язывчуларыны союзуну членлери Къалсын Акъгёзов, Гебек Къонакъбиев, Казим Казимов, Адил Бийтемиров, Супияханым Бийболатова, Женнет Мусаева, Мадиш Межитова, Россияны ат къазангъан муаллими Кабахан Акъгёзова, район администрацияны вакили Жамболат Алиханов, хас асгер гьаракатны ортакъчылары Абдулмажит Магьамматов, Гьюсен Къочкъаров, журналист Измулла Гьажиев, районну билим берив управлениесини къуллукъчулары, айлана юртлардагъы маданият центрланы ёлбашчылары ва яратывчулукъ тармакъда ишлейгенлер гелген эдилер.
Ана тилден бал тама,
Сююв тама гьар сёзден.
Ана тилде йырлама
Ёкъмукен бирев бизден?
Бирев чю неге болмай,
Нечевню де табарбыз!
Къумукъ тюзню яшлары,
Биз барбыз чы, биз барбыз!!!
Шу шиъруда айтылгъан кюйде, ёлугъувну къалгъан янын, школаны охувчу яшлары Салим Къочкъаров ва Асил Исаева юрютдюлер. «Ана тилде йырлама, ёкъмукен бирев бизден?» деген соравгъа яшлар чыгъышлары булан жавап берип турдулар. Арты-артындан сагьнагъа чыгъып, агъа-ини Гьасан ва Гьюсен Деветовлар «Къумукъ халкъыма», Фатима Межитова «Къумукъ халкъ», школаны муаллимлерини хору буса «Къумукъ тюз» деген йырланы йырладылар.
Аралаш чакъырылып гелген шаирлени ана тилге, анагъа ва къумукъ халкъына, юртуна ва элине багъышлангъан шиъруларын Алия ва Амина Хыдыровалар, Фатима ва Айша Мансуровалар, Ислам Гьамзаев, Фатима Муцалова, Амина Черивханова чебер кюйде охуп турдулар. Дагъыстанны халкъ артисти Л.Шайыпов Къалсын Акъгёзов язгъан «Яланаякъ яшлыгъым» деген йырны йырлагъан сонг, шолай да, Сайдулла Дадаев ёлбашчылыкъ этеген юртдагъы музыка школаны тарбиялавчула-рыны агъачкъомуз согъагъан, яшланы теп къагъагъан кюйлерине де жыйылгъанлар кёп заман харс уруп разилик билдирдилер.
Школаны охувчулары онгаргъан тюрлю-тюрлю бийивлер де байрам чарагъа гёзеллик къошду. Ёлугъувну ортакъчылары Дагъыстанны ат къазангъан артистлери Маржанат Гьажиеваны, Зоя Сатуеваны, Юлдуз Топаеваны, йыравлар Иса Багьавовну, Нариман Авшаковну, Руслан Устакъовну, Женнет Мусаеваны чыгъышларын да бек ушатды. Шаирлер де ана тиллени гьакъындагъы оьзлени ойларын айтдылар.
Ана тил гьар адамны даражасын гёрсете, шону учун да огъар «гёзню бебейине» йимик янашма, ожакъларда аслу гьалда ана тилде сёйлевню генг кюйде аян этме герекни гьакъында айтылды. Къумукъ китапланы кёп охума, газетлеге-журналлагъа язылма тарыкъны айта туруп, ана тилин гьар адам да сюйме, шону билме, маданиятын, адат-къылыкъларын юрютме гереклиги эсгерилди. Гьар адам да биринчи сёзлерин ана тилинде айта, шо наслуланы бир-бирине тагъагъан аслу солгъу болуп токътай. Тил булан гьар адамны юрегине милли ругь гире, миллетни адамларын бирикдире ва элин сюйме уьйрете. Ана тилни сюйме ва аявлама герек, неге тюгюл де ана тил – къурума къойма ярамайгъан булакъ.
Къ. АДИЛБИЕВ.
