Гьали-гьалилерде Магьачкъалада ДР-ни далапчылыкъны оьсдюрюв ва инвестициялар агентлигини башчысы Гьусейн Гьусейнов республикабызны маълумат къуралларыны къуллукъчуларына баянлыкъ­ берди.

Ол оьзюню баянында далапчыланы ишлери ва оланы алдында токътагъан борчлары гьакъында оьз пикруларын малим этди.

 

– Бизин республикабызда мал болдурув ва гьар тюрлю къуллукъланы кютюв булан машгъул болагъан уллу производство предприятиелер кёп тюгюл, – деди  ол оьзюню баянында. – Шону учун увакъ ва орта бизнес  булан ачыкъ кюйде машгъул болмагъа муштарлы тайпалагъа бизин къурумну янындан пачалыкъ оьлчевюнде этилеген кёмекден магьрюм къалмасын учун чаралар гёрюле. Шолайлыкъда, далапчыланы янындан этилинеген къуллукълардан ва чыгъарылагъан малларындан ич ва тышдагъы къоллавчулагъа пайдаланмагъа ёллар ачыла.

Белгили болгъаны йимик, Иран ва оьзге арап пачалыкълар, Азербайжан, Уьзбекистан, Китай булангъы сатыв-алыв байлавлукълар беклеше.

Ахырында  Гьусейн Гьусейнов журналистлер берген соравлагъа да жаваплар къайтарды.

– Экспортгъа тыш пачалыкъгъа дагъыстанлы далапчылар йибереген малланы журалары гьакъда ачыкъ этип айтмагъа бажарыламы?

– Озокъда, бажарыла, экспортгъа дюгю, къой ва тувар эт, татли емиш сувлар, консерво, ичкилер, гьюрбеч ва оьзге тюрлю ашамлыкъ малланы йиберилеген оьлчевлери йыл сайын къолайлаша. Экспорт учун чалышагъан­ тайпалар малланы ва къуллукъланы сан янына аслу тергевюн бакъдырагъаны да англашыла. Шону учун юрюлеген гьаракат гележекде де бошамай давам этилежеги шекликни тувдурмай.

– Пачалыкъ кёмекден пайдаланывну низамы нечик токъ-ташдырыла?

– Борчларына бажарывлу кюйде янашагъан  яшыртгъын экономиканы тармагъына бойсынмай  иш гёреген далапчы тайпалар пачалыкъ кёмекни токъташдырылгъан имканлыкъларындан пайдаланмагъа бола. Шолайлыкъда, лизинге техника къуралланы, машинлер беривню натижасында  далапчылыкъ булан машгъул болагъанлагъа производствосун генглешдирмеге ва янгы ишчи ерлер ачмагъа онгайлыкълар артагъаны ачыкъ болуп гёрюне.

– Пачалыкъ кёмекни къадарын санавлар булан аянлашдырмагъа бажарыламы?

– Дагъысын айтмагъанда, пачалыкъны Дагъыстанда иш гёреген лизинг компаниясыны янындан производствода 28 миллиарддан да къолай акъчаны оьлчевюнде гьар тюрлю техника къураллар, автоматлашдырылгъан машинлер ясандырылгъан. Шо да  арт вакътилерде 1 мингге ювукъ ишчи ерлени ачмагъа имканлыкъ бергени гьакъда айрыча эсгермеге сюер эдик. Производствону генглешдиривню натижасында ишчи ерлени ачылывуна гёре налогланы тёлевде де натижалар бир къадар къолайлашагъаны ачыкъ болуп гёрюне. Аз-кёп оьлчевде буса да, далапчыланы талапларын гьисапгъа алып, банклар ва шолай да башгъа-башгъа фондлар, онгача иш гёреген мадарлы тайпалар, къурумлар – маячылар  кёмекге къол ялгъайгъаны да увакъ ва орта бизнесни оьсювюне къошум эте.

Республика бюджетден де бизин регионда далапчылыкъ булан машгъул болмагъа муштарлылар учун оланы талапларын гьисапгъа алып гьар тюрлю онгайлы къуллукъланы болдурувгъа харжлар айырыла ва пайдаландырыла.

Онгача иш гёреген далапчылагъа пачалыкъ кёмекден башгъа налог енгилликлер де болдурула ва 2024-нчю йылда да узатылажакъ.

Далабы тазалар кёмексиз къалмажакъ.

 

Къ. КЪАЗАКЪМУРЗАЕВ.