Тазалыкъ – иманны яртысы деп негьакъ айтылмай. Айлана ягъыбызда тазалыкъны низамыны талапларын къоруп сакълав бизин ва гележек наслуланы аманлыгъы булан тыгъыс кюйде байлавлу. Аманлыкъ учун къуллукъ этегенлени гьюрметине 2007-нчи йылда Россияны Президенти Владимир Путинни Указы булан июн айны 5-нчи гюню экологну касбу байрамы деп токъташдырылгъан.
Шо гюн – бугюн, 2008-нчи йылдан тутуп, Россияда экологну касбу байрамында гьар тюрлю чаралар оьтгериле. Конкурсланы натижаларына гёре гьюрметли ерге ес болгъанлар материал ва ругь якъдан иштагьландырыла. Илму-сынав конферен-цияланы, «дёгерек столланы» ортакъчылары айлана якъны аманлыгъын къоруп сакълавгъа байлавлу оьтгерилеген гьакълашывланы натижаларында пайдалы таклифлерин малим эте ва пайдаландырывгъа бере…
Табиатда да, жамиятда да тазалыкъны даражасындан, низамын къоруп сакълавдан бизин яшавубузну ва экономиканы оьсювю тыгъыс кюйде байлавлу. Шону учун, уьлкебизни оьзге регионларында йимик, милли борчланы арасында «Экология» бизин республикабызда да айрыча якълав таба, булкъалар оьтгериле. «Онгайлы шагьар шартлар учун», «Мени Дагъыстаным – мени сувларым» деген агьамиятлы проектлер де айлана якъны аманлыгъын болдурув булан тыгъыс кюйде байлавлу. Шону гьисапгъа алып, инвестиция проектлер яшавгъа чыгъарылагъан майданларда экология талапланы йырагъан компаниялар ва айрыча адамлар жавапгъа тартыла.
Дагъыстан – аграр республика. Демек, сурсат аманлыкъ учун юрюлеген гьаракатда да экология талаплагъа тергевлю янашыв гьажатлы. Ёгъесе, биз къоллайгъан сурсат малланы сан яны шекликни ва къыставуллу гьалланы тувдуражакъ. Къоллавчуланы пайдаларын якълап иш гёреген ДР-ни табиат байлыкъларыны ва экология министерлигини, Россельхозцентрны, Россель-хознадзорну ва шолай да Роспотребнадзорну къуллукъчуларына да къоллавчуланы баракалласын къазанмакъ учун жаваплы борчларына намуслу кюйде янашмагъа тюше.
Дагъыстанны топуракъ, сув, агъачлыкъ байлыкъларын къорувда да айрыча талаплар салына. Шону булан бирче республикабыздагъы сыйлы эсделиклерибизни айланасында да тазалыкъны низамын къоруп сакълав агьамиятлы масъала. Белгили болгъан кюйде, 2 мингден де кёп гьар тюрлю сыйлы эсделиклерибизни арасында табиатны байлыкълары айрыча ерни тута.
Экономикасы, яшаву оьсген пачалыкъларда туризм аслу гелим береген тармакъ санала. Туристлер буса ял алмагъа ва савлугъун беклешдирмеге оьзлер учун тазалыкъ ва аманлыкъ болдурулгъан бойланы, пачалыкъланы, регионланы танглай. Айтмагъа сюегеним, артдагъы йылларда бизин республикабызда ДР-ни Башчысы Сергей Меликовну сиптечилиги булан къалды-къулдуланы ишлетеген уьч предприятие къурулуп тура. Экология гьалны камиллешдиривге байлавлу болуп ерли гьакимлик къурулувларыны башчыларына да айрыча буварывлар этилинегени негьакъ тюгюл. Ич туризмни оьсдюрювде шо гьакъда унутмагъа тюшмей. Оьзюбюзню ва къонакъланы аманлыгъы сакълансын учун тазалыкъны болдурма герек.
Къ. КЪАЗАКЪМУРЗАЕВ,
СУРАТДА: табиатда ял алагъанда от тюшювлерден сакъ болайыкъ.
