Инсан рагьмулу болма герек. Ожакъны башын тутгъан ата-ана рагьмулу адамлар буса, шо ожакъда берекет де болур, оланы авлетлери де яхшы хасиятлагъа уьйренир. Вёрегиз, бирев-биревню гюллемегиз, адамланы алдатмагъыз, юрегигизде ачувгъа, оьчлюкге ер болмасын; гишини къыйын-тынчына табулугъуз.

Оьзюне яманлыкъ этгенни сюймейген гиши башгъалагъа да яманлыкъ этмес. Бырын заманлардан берли де адамлар  бир-бирине агьлю яшавда, загьматда, шатлы гюнлерде яхшылыкъ ёрап гелген.

Муна энни яхшылыкъ ёрай буса: «Я Аллагь, уьюгюзден-эшигигизден шатлыкъ таймасын!» – дей.

Авруйгъан адамны гёрме баргъанда: «Тенгири савлукъ берсин, юрегигизге саламатлыкъ салсын!» – дей.

Аврувну гёрюп гетип барагъанда буса: «Мен гетгендей, аврувунг да гетсин!» – деп де айтып, уьйден чыгъа.

Жагьил адамланы эсинде къалагъан инг де шатлы гюн – ожагъына гелин гелеген гюн. Айрокъда шо гюн адамлар бир-бирине кёп яхшылыкълар ёрай,  бири-биринден сююне, уьйленегенлени къутлай.

Башлап авул-хоншусу, дос-къардашы, уланына къыз гелешген ожакъгъа гелип: «Яхшы сагьатда этилген иш болсун, Аллагь тюз этсин. Гелинигиз алтын кекелли улан, ай мангалайлы къыз тапсын, сизге яравлу -оравлу болсун», – деп айта.

Агьлюде яш тувса, дос-къардаш, авул-хоншу, таныш-билиш янгы тувгъан авлетни ата-анасына яда уллулагъа, уланъяш буса: «Уллу улан болсун, насипли болсун!– деп, къызъяш буса: «Уллу къыз болсун! Оьмюрлю болсун!» – деп алгъыш эте.

Байрам гюнлердеги ёравлар, къутлавлар. Ораза байрамда: «Тутгъан оразагъызны Аллагь къабул этсин», къурбан байрамда буса: «Къурбан байрамынг къутлу болсун, этген садагъангны Аллагь къабул этсин! Йылдан-йылгъа да эсен-аман етишгин!» – деп айта.

Алгъышлар, яхшылыкъ ёравлар, сыналгъан сёзлер яратывчулугъунда гёрмекли ер тута, наслудан-наслугъа бериле гелеген халкъны чебер сёз хазнасына гире. Олар бырынгъы заманлардан берли айтыла.

 

 

С. ТОКЪБОЛАТОВ.