Адам оьзюню маишатлыкъ ярлыкъларын болгъан чакъы оьзюне онгайлы ва багъыйлы кюйде этип кютмек муратда кёбюсю гьалда табиатгъа ва шону ниъматларына артыкъ зарал этегенин ташдырагъан мисаллагъа гьалиги заман гьар гюн йимик расланабыз. Муна алдындагъы гюнлерде тахшагьарыбызны бир табиат ниъматы, жавгьары деп гьисапланагъан Акъ-кёлде бир тамаша гьал тувулунгъан. Демек, шондагъы балыкъ оьлюп, кёлню ягъа боюнда ташлангъан деген хабар элге малим болду. Гьали къувун халкъны да, гьакимлени де тергевюн тартды. Гьакъыкъатда гьал къувун салар йимик де дюр.
Биз англагъан кюйде, Дагъыстанны Башчысы Владимир Васильев оьзю республиканы табиатгъа къарайгъан министри Набиюлла Къарачаевге, тезликде ерине барып, ишни акътигин токъташдырмакъны тапшургъан. Кёп балыкъ оьлген ва гьатта кёлню сувуну тюсю де алышынгъан деген маълумат Дагъыстанны Башчысына да етишген.
Гьасили, табиатны къорувгъа къарайгъан районара прокуратураны, табиат министерлигини ва Магьачкъаланы Ленин район администрациясыны жаваплы къуллукъчулары гюп болуп Акъ-кёлню тергеп чыкъгъан. Яхшы уллу балыкълар кёлню ягъа боюна оьлюп яйылгъанын олар оьз гёзлери булан гёргенлер. Себебин токъташдырмакъ учун балыкълар ва кёлню суву анализлер этип къарама да алынгъан.
Алданокъ токъташдырылгъаны йимик, кёлню айлана ягъалары булан гьар тюрлю уллу биналар къурулгъаны таъсир этип, Талги оьзенден кёлге гелеген сувну агъымы къыркъылгъан. Демек, кёлде сувну янгыртылыву ва айланышы токъталгъан. Токътагъан сув буса бузулагъаны белгили. Гьасили, кёлню сувуна агъып гелеген тармакълардан кислород сингмей. Гьава етишмейгенлик балыкъланы гьалсызландыра ва ахыры шоланы оьлюмюне себеп бола. Белгили экени йимик, кёлню тюбюнден чыгъагъан сувлар да бар деп айталар. Тек шолардан ерни уьстю булан агъып гелеген сувда йимик кислород болмай дейлер. Сонг да, кёлню суву баргъан сайын тартыла.
Алда Дагъыстанны табиатгъа къарайгъан министерлигини къасты булан «Стекловолокно» заводдан ва оьзге яшавлукъ биналардан агъыздырылып кёлге бакъдырылагъан сув быргъылар бекленген болгъан. Кёлге шо заман иш этип гелтирип кёп санавда бала балыкъ да йиберилген болгъан.
О масъаланы айланасында болгъан лакъырны барышында Дагъыстанда табиатгъа къарайгъан министр Набиюлла Къарачаев айтгъаны йимик, кёлню айындырмакъ муратда Магьачкъаладан оьтюп гетеген уллу татавулдан 3 чакъырым мезгилге быргъылар къурашдырып, кёлге жанлы агъым сув тартагъан кюйню этмеге тарыкъ болажакъ. Бу агьамиятлы масъаланы тюзевлю кюйде чечмеге болушлукъ этер йимик дагъы да башгъа ёлланы да ахтарып къарамагъа тюшежек.
А.Бугленли.
Суратда: Акъ-кёлню ягъа боюну бир гёрюнюшю.
