Мухтар Алиев Буйнакск районну Тёбен Жюнгютей юртунда тувгъан. Гиччиден башлап агъач устаны касбусуна муштарлы болуп оьсе. Ону тухумунда бу саниятны кёплер юрюте. Школа чагъындан башлап ол оьзю де бу касбугъа мекенли уьйрене. Школаны битген сонг буса дос-къардашлары, агъач усталар къургъан бригадагъа къошулуп ишлей. Сонг оьзбашына ишлеме де башлай. Гьар юртдан, шагьардан гелип олагъа эшик-терезе, къапулар, канзилер этдирме сюегенлер кёп бола.
Яш чагъындан тутуп, Мухтар агъачкъомуз сокъма да уьйрене. Ону чартлатып согъа ва йырлама муштарлы да бола. Сонг балалайка сокъма уьйрене, гитара сокъма уьйрене ва уста кюйде согъа. Жагьил уланны тойларда къайда буса да табып, йыбав этме чакъырма башлай. Оьзюню къурч тавушу булан ол къумукъ йырланы таъсирли кюйде йырлап бажара. Сонг да, оьзю шиърулар да яза. Ону багъышлав шиърулардан, бир-бирев булан оьчешип айтагъан куплетлерден къолъязыв тептери толгъан.
–Къурдашлар тойгъа йыбав этме чакъырып, авзума аш хапма заман болмай, ач къайтгъан гезиклерим кёп болгъан, бир гюпден-бир гюпге элте туруп, – дей ол мени булангъы лакъырында.
Мухтарны яш чагъындан берли агъачкъомуз этме усталыгъы да бар. Ол Германияны Шверин шагьарында асгер къуллугъун кютген 1973-75-нчи йылланы эсге ала. Мунда асгер бёлюкде согъув алатлардан балалайка, гитара да болгъан. Байрам чараларда Мухтар гитара, аргъан согъуп болагъан яшлар булан бирче балалайка согъуп, концерт программаларда ортакъчылыкъ этген,къумукъча да, орус йырланы да йырлагъан. Дагъыстандан баргъан яшлар ону бу гьюнерин гёрген сонг янына геле, сокъдуруп, тынглап, гёнгюн ачалар. Мухтаргъа не буса да бир зат етишмей. Балалайканы согъув ону толу кюйде ял этмей. Ол агъачкъомуз этме токъташа. Ону этмеге герекли алатлар да ёкъ. Агъач табыла. Балта да, бычгъы да бар. Бир темирни чарлап ол уьтюргю де эте. Гьасили, бош заман тапгъан сайын, шо агъач булан долана туруп, ахыры къомуз гьазир бола. Ол чартлатып бийив кюйлени согъа. Дагъыстанлы яшлар да чыдап боламы, бийий, кеп этелер.Оьзге роталардагъы яшлар да жыйыла.
Бир гюн аварлы яш бек тилеп, ону къомузун сокъмагъа деп оьзлени ротасына алып гете. Экинчи гюн сынып, пара-пара болгъан къомузну да алып геле, гечмекни тилей. Уью йыгъылмагъыр, яшлар ятгъан сонг, «отбойдан» сонг согъа болгъан экен. Дежурный офицер гелип, тумбочкагъа уруп пара-пара этген. Мухтар ону сан-санын клей булан ябушдуруп, алдан да бек къонгурав тавуш чыгъарагъан этип ярашдыргъан. Шо къомузну ол уьюне де алып къайтгъан.
–Бу къомуз мени булан асгер къуллукъну кютюп, намусну кютюп гелген, – дей бола ол сорагъанлагъа.
Мухтар гьали де чинар агъачдан къомузлар эте. Алмакъ учун оланы ахтарып гелегенлени санаву кемимей. Бир къомузну ол редакциягъа да алып гелди ва баш редакторубуз Камил Алиевге савгъат этди.
– Бу – мени учун багьасы ёкъ савгъат, – деди, баш редакторубуз разилигин билдире туруп, – мен согъуп билмеймен, тек согъагъанлагъа тынглама оьтесиз сюемен. Гьали сокъма уьйренме герек.
Оьз гезигинде ол къонакъгъа гьали чыкъгъан «Къумукъланы айтывлары ва аталар сёзлери» деген китапны ва «Къумукъ энциклопедия сёзлюкню» савгъат этди. Мухтар Алиев газетибиз учун кроссвордлар тизип йибережекге сёз де берди.
