Эрпелили Илмутдин АКАЕВ 1919-нчу йылда тувгъан. 1939-нчу йылда асгерге чакъырылгъан. Башлап ол Польша булангъы дазуда къуллукъ этген, сонг оланы асгер бёлюгюн Львов областны Черновцы шагьарына йиберген.
Дав башлангъанча 3 ай алда оланы Румыния булангъы дазугъа сала. Ол оьзюню дав ёлун Къыбла фронтну асгер бёлюклеринде башлагъан. Шо фронтну Темиркъазыкъ Кавказны немислерден къорума салгъан. Илмутдин Акаев оьзлени асгер бёлюгю булан Новороссийск шагьарны боюнда 7 ай дав этген.
1943-нчю йылдан дав битгенче Илмутдин Акаев 1-нчи Украина фронтну 176-нчы атышывчу дивизиясыны 110-нчу разведротасында къуллукъ этген. Давну йылларында ол кёп немисни тутуп, штабгъа гелтирген. Огъар «инг яхшы разведчик» деген белги берилгени де негьакъ тюгюл.
Ол асгер бёлюгю булан Житомир ва Бердичев шагьарланы немислерден азат этегенде къоччакълыкъ гёрсетген. Къоркъув билмейген разведчик «Къоччакълыгъы учун» деген медаль, 2 керен Къызыл Юлдуз ва Ватан давну I ва II даражалы орденлери булан савгъатлангъан.
1943-нчю йыл. Разведчиклени башына тюшюп есир алма барагъан сержант И. Акаев биринчи оргъа гире ва къаршы гелген немислеге атыша. Шоланы еттевюн оьлтюре, офицерни буса есир эте. Шо немис пайдалы маълуматлар билдире ва бизин асгерлер шо бойну алалар. Къумукъ уланны игитлиги Макътавлукъну III даражалы ордени булан къыйматлана.
1944-нчю йыл.Украинаны немислерден азат этегенде, бизин асгерлер Буг оьзенден оьтюп болмай туралар. Разведкагъа йиберилген старший сержант Илмутдин Акаевни бёлюгю немислени взводуна къаршы дав эте. Шондан да инг де тарыкълы маълуматлар билеген немисни алып къайталар. Шо игитлиги учун разведчиклер бары да савгъатлагъа гёрсетиле. И. Акаевге Макътавлукъну II даражалы ордени бериле.
Ол Уьстюнлюкню гюнюн Чехословакияда къаршылай. Шо пачалыкъда этилген давлары учун да Илмутдин Акаев Макътавлукъну I даражалы орденине гёрсетилген болгъан, тек бир себеплеге гёре берилмей къалгъан.
1946-нчы йылда Илмутдин Акаев юртгъа къайта ва кёп йыллар гьайванчылыкъ тармакъда ишлей.
