Яш вакътиде магъа совет ва партия къуллукъларда, сонг узакъ йыллар Эндирейдеги юрт Советни председатели болуп ишлеген Устархан (къысгъартып огъар юртда Устакъ деп айта эди) Бийболатович Вазирханов булан нечесе керен де ёлукъма тюшген. Талаплы ва къатты хасиятлы ёлбашчы У.Вазирханов Уллу Ватан давда болгъанны билсем де, шулай игитлик гёрсетгени гьакъында билмей эдим. Ветеранлар булангъы ёлугъувларда да олар аслу гьалда ёлдашларыны гьакъында кёп хабарлай эдилер.
Гьали арадан заман гетгенде, оьзю де гечинген сонг, мен ону гьакъында толу маълуматлар жыйдым.
Устархан Бийболатович Вазирханов 1917-нчи йылда Эндирейде тувгъан. Ол гиччиден тутуп бек гьаракатчы яш болгъан. Школада охуйгъанда да, сонг сабанчы яшёрюмлени школасында билим алагъанда да жагьиллеге башчы болуп тургъан, жамият ишлерде ортакъчылыкъ этген. 1940-нчы йылда Устарханны юртну коммунистлери партиягъа къабул этгенлер.
Уллу Ватан дав башлангъан гюн ол тенглилери булан фронтгъа барма военкоматгъа арза яза ва 4 гюнден йиберме де йибере. Арасындан сайлап, билими барланы офицер курслагъа йиберме токъташалар. Шолайлыкъда, Устархан Буйнакск шагьардагъы училищеге тюше. Арадан кёп де гетмей, оланы Бакюге чыгъара.
Яш лейтенантны Къыбла фронтну 138-нчи атышывчу дивизиясындагъы 768-нчи полкну 2-нчи батальонундагъы пулемёт взводну командири этип йибере.
1939-нчу йылда къурулгъан дивизия башлап Тюркия булангъы дазуну сакълагъан, сонг Къырым ярыматавгъа йиберилген. Тиши-тырнагъына ерли савутлангъан немис асгерлер дивизиягъа гюч эте.
Янгыдан къурулгъан ва толумлашдырылгъан 138-нчи атышывчу дивизияны Сталинградны тюбюне сала. Устархан Вазирханов дивизиягъа шо вакътиде къошула. Август айны ахырына дивизия Сталинграддан 30 чакъырым ариде бир бой туруп токътай, дав эте туруп, 20 чакъырым алгъа йылыша ва Бехетовка деген юртгъа ерли етише. Шо бойда 52 гюн дав этген дивизиягъа гюч бола. Шо давларда Устархан къоччакълыкъ гёрсете, тийген ярасына да къарамай дав эте. Ону «За боевые заслуги» деген медаль булан савгъатлай.
Устархан къолай болгъанча, немислер Сталинграддан къувалана, бу дивизияны 1-нчи Украина фронтгъа къоша. Немислени къува туруп, фронт алгъа юрюй.
Къызгъын давларда къоччакъ кюйде дав этген ва Къызыл Юлдуз орден булан савгъатлангъан лейтенант У.Вазирханов 1944-нчю йылда Карпат тавланы боюндагъы Гиччи ва Уллу Мочерка сыртны бийикликлерин алывда янгыдан игитлик гёрсете. Ол оьзюню взводуну алдына тюшюп немислер ерлешген орлагъа чапгъын эте, рота оьлчевдеги немислени шондан къувалай ва дагъыта. Устархан янгыз оьзю 20 немисни оьлтюре ва душманны 2 пулемётун да ала, тек огъар дагъы да яра тие. Шо игитлиги учун ону Ватан давну II даражалы орденине гёрсете.
Карпат тав бойлардан сонг дивизия Словакиягъа чыгъа. Шо респуб-ликаны юртларын ва шагьарларын алагъанда гёрсетген къоччакълыгъы учун дивизиягъа Къызыл Байракъ орден бериле.
Словакияны Попрада деген шагьарын алмакъ Устархан дав этеген 768-нчи полкгъа тапшурула. Шо давда гёрсетген игитлиги учун Устархан Вазирханов Уллу Ватан давну I даражалы орденине гёрсетиле.
Савгъатлав кагъызда шулай сёзлер бар:
«1945-нчи йыл 11-14-нчю апрелде юрюлген давларда лейтенант Вазирхановну взводу немислени 8 урушун гери урду. Яяв асгерге гюч бола турагъанда, Вазирханов взводун урушгъа гётерди ва тартынмай немислер яшынгъан орлагъа онгарылды. Атышывланы натижасында бир пулемёт расчёту булан 35 немисни дагъытды, оланы 8 пулемётун ва башгъа савутларын чыгъарып алды».
Уьстюнлюкню гюнюн дивизия Прагада къаршылай. Старший лейтенант Устархан Вазирханов уьйге 1946-нчы йылда къайта.
Ол капитан чинге ерли гётерилди, бир вакътиде Гьажидада юртдагъы колхозну председатели, юртдагъы колхозну къурувчу бригадасыны бри-гадири ва кёп йыллар юрт Советни председатели болуп ишледи. Нечесе керен Хасавюрт районну депутаты болуп да сайланды.
Ону аты Эндирейдеги оьзю яшагъан орамгъа къоюлгъан.
