Бу йыл чакъ Дагъыстанны бары да бойларында алдын йимик яллавлу тюгюл буса да, кёп явунлу чу дюр. Бу вакътиге кёбюсю авлакълар алдын къургъакъгъа къумсарып къала эди. Гьали гьатта чубурув бойларда да гьайван-малгъа ашап тоймагъа чакъы яшыл от бар.

 

Кёплер эсгере­гени йимик, гюнню гючю аз экенге бу йылгъы емишлени, баълини, кюрегени татыву булан тюсю алда болагъан­ла­рындан эсе осал. Амма биченлик­лер, ашлыкъ тар­лавлар гёзню къувандырар даражада къувлуй.

Йылны гьар не вакътиси де арив бола деп айтыла бир йырда. Чакъны да гьар мюгьлет сайын алышынагъан­ гьаллары арив бола деген токъташдырыв да бар. Тек июн айны 18-нчи гюнюнде болгъан алатолпанны меселиндеги уллу янгургъа тюшгенде чи мен ва мени йимик оьзге кёплер: «…табиатны ёкъ яман чагъы…» деген йырны гьакълыгъына шеклик этдик.

Шо гюн гьава бирден алышынды. Жанлар алданокъ уяларына, ябыкъ ерлеге сыйынып ёкъ болгъан эди. Ел булан алгъасап гелеген авур къара туманлы булутлардан педиреден тёгегендей явун башланды. Аз да къалмай, шону арты бузгъа-бурчакъгъа айланды…

Буйнакск шагьарны уьс­тюне къара туман бюркелди. Телиянгурну «къапасы» шагьаргъа, Халимбекавулгъа, Къумукъгъа айрокъда бек тийди. Кёп адамны машинлери «токъа-ланып», янчылгъан шишалары хум-хуват болгъан. Бир-бир орамларда жыйылгъан сувда тёбесине ерли батгъан машинлер де бар эди. Айрокъда военкоматны орамы нас сувлагъа чалкъына эди. Алдын бу орамгъа жыйылагъан сувлар агъызып тазалав имаратланы къакъасына тыгъылмай агъызып гете эди. Гьали къакъаны бу орамгъа ювукъ башында ким эсе биревлер алып йиберип «имаратлар» этген. Алаша ерни бетон къуюп оьрге гётерген. Саякъ сувлар гетеген кюремет кёп гиччи. Шо бойда пакарсыз къурулушлар дагъы да бар.

Бир бойну тутуп явгъан буз хыйлы адамланы уьйлерини, гётермелерини сыныкъларын бузду. Шолай бузулувлар Халимбекавул, Къумукъ юртларда да бар. Уьйлерине сув гиргенлер де, сылавлары тюшгенлер де ёкъ тюгюл.

Ажжалгъа талав йимик, артындагъы гюн ахшам уллу янгур янгыдан болду. Насипге, буз увакъдан гелди ва тез тамамланды. Тек чарлакълары телеме тешик болгъан уьйлени ичлерине сув гирип, зарал гёргенлени санаву артды.

Буйнакскиде ва районда гьазиринде алгъасавлу чараланы къуллугъу (МЧС) генгеш оьтгерди. Шонда къурулгъан комиссиялар шагьардан ва юртлардан айланып, заралгъа тарыгъанланы сиягьын этмеге, кимге нечакъы зарал болгъанын токъташдырып артгъа салмагъан гьалда кёмек чаралар гёрмеге къарар чыгъарылды. МЧС-ни къуллукъчулары билдирегенге гёре, нагагь комиссия гелмегенлер болса, зарал гёрген ватандашлар оьзлер гелип билдирмеге, гьажат буса, арза язмагъа гереклер.

− Районда къурулгъан комиссия ерлердеги гьакимиятлар да булан бирче зарал гёрген юртлардагъы ватандашлагъа къопгъан балагьланы оьлчевлерин токъташдырыв булан бек машгъул. Болгъан заралны башын япмакъ учун агьлюдеги гьар адамбашына 10 минг манат тийдирилме герек.

Топлангъан материалны биз тезликде Дагъыстанны Гьукуматына етишдирме тарыкъбыз. Юрт хозяйство объектлени арасында да бар заралгъа тарыгъанлары: биревлени теплицалары, башгъаланы аранлары, чачыв майданлары бырыкълангъан. Мисал учун, «Карантай» бойну бир-бир ерлериндеги, «Артгесек агъачдагъы» ашлыкъ тарлавланы ер-ерини будайы булан топурагъы агъыздырылгъан… − деди райондагъы хас комиссияны вакили М. Гьажимурзаев.

Бир яманны бир яхшысы бола дейлер. Айтагъаным, бу уллу янгурлар насына батылып турагъан оьзенлени, хыйлы орамланы, къакъаланы чайып тап-таза этди. Авлакъланы, бары да тарлавланы топурагъы бавукъгъа тазза боругъуп тура.

Яхшы Аллагьны «яман» иши дагъы болмас, чакъны къагьрусу дагъы тиймес бугъай…