«Ачыкъ гьакимлик» деген проектни оьлчевюнде бугюнлерде республиканы маълумат агентлигинде регионну пачалыкъ маълумат къуралларыны къуллукъчулары булан бу гезик Дагъыстанда юзюмчюлюкню оьсдюрювню ва чагъыр этивню ёрукълашдырывну масъалаларына къарайгъан комитетни башчысыны орунбасары Агьмат Агьматовну прес-конференциясы болду.
–Юзюмчюлюк – бизин республикабызны экономикасын белгилейген аслу ва мердешли тармакъ, – деп узатды оьзюню баянын Агьмат Магьамматалиевич. – Оьтген асруну 70-80-нчи йылларында юзюм оьсдюрювде лап да лайыкълы натижалар къолда этилине эди. Дагъы да ачыкъ этип айтсам, йылда 350-370 минг тондан да кёп юзюм къайтарыла эди. Юзюм борла о заманларда 70 минг гектар майданда оьсдюрюле болгъан. Белгили болгъаны йимик, 1985-нчи йылдан сонг юзюм борла минглер булангъы гектарларда балтаны тюбюне тюшюп, 70 проценти ёкъланды. Артдагъы 30 йылланы ичинде бюджетге лайыкълы къошум этеген ва адамлагъа иш ерлер береген тармакъда гьал къолайлаша гелегени гележек учун инамлыкъны тувдура…
Республикабызны агропромышленный комплексини аслу тармагъын оьсдюрювде не йимик имканлыкълар пайдаландырыла деген сорав тувулуна. 2022-нчи йылда бизин республикабызда 268,5 минг тон татли емиш оьсдюрюлген. Шону 70 проценти Къызлардагъы, Избербашдагъы ва шолай да Дербентдеги заводларда ишлетилинген. Шо да бизге айлана якъдагъы талапланы гьисапгъа алып, юзюмден этилеген ички малланы жураларын, оьлчевлерин ва сан янын артдырмагъа имканлыкълар ярата.
Дагъыстан Россияда Краснодар крайдан сонг оьзюнде лап да кёп юзюм оьсдюрюлеген регион гьисапда танывлу. Юзюмчюлюкню отаву саналагъан эки де бойну арасында биринчиликни къазанмакъ учун юрюлеген загьмат гьаракат йыл сайын гючлене. Шолайлыкъда, гьалиги заманда бизин республикабызда юзюм борла оьсдюрюлеген майданлар 26,6 минг гектарлагъа етишген. Юзюм бавланы 23 минг гектары толу тюшюм бере ва оланы гьар гектарындан бу йыл орта гьисапда 120 центнерге ювукъ тюшюм алынгъан. Юзюмлюклени асувлулугъун артдырмакъ учун юрюлеген загьмат гьаракатда айрыча къурумлар, акционер жамиятлар, агрофирмалар, кооперативлер йимик сабанчы-фермер ва онгача абзар хозяйстволар да лайыкълы къошумун болдура.
Шону гьисапгъа алып, пачалыкъны янындан юзюм оьсдюрюв булан машгъул болагъанлагъа орнатыв ва къуллукъ этив ишлер учун ломай харжлар да айырыла. Пачалыкъны янындан гёрсетилген харжлар къайтарылгъан тюшюмню сакълавгъа салагъан логистика центрланы ва яш борлалар оьсдюреген питомниклени ишлетмеге ва ич туризмни ёрукълашдырыв учун да гёрсетилине. Бизин республикабызгъа юзюмлюклени майданларын генглешдирмек учун йылда 2 миллион яш борла талап этиле.
