Музыканы кёп сюеген Зайнутдин

Биз бугюн оьзюню гьакъында язмагъа сюеген адам янгыз Къызылюрт районда тюгюл, ондан тышда да белгили. Зайнутдин Атаев 1954-нчю йылда Къызылюрт районну Чонтавул юртунда тувгъан. Яшдан берли аргъан сокъма гьасирет улан 10-нчу класны битдирген сонг, 1973-нчю йыл Дагъыс­тан педагогика институтну музыка факультетине охума тюше. 1977-нчи йыл шо оьр охув ожакъны уьстюнлю кюйде тамамлагъан сонг, Зайнутдин ата юртуна къайтып, ерли маданият уьюню директору болуп ишлеме башлай.

 1978-нчи йыл чонтавуллу улан Къызылюрт шагьарда ерлешген маданият уьюне ёлбашчылыкъ эте. Ондан сонг ол гьар тюрлю ерлерде ишге къуршала. Шоланы арасында Бавто­гъай посёлокда ерлешген 2-нчи номерли орта школада, Бавтогъайдагъы школа-интернатда да бар. Шону булан бирге ол шагьарда ерлешген маданият уьюню янында кружокланы да юрютген. Къызылюрт шагьарда фосфор тузлар чыгъарагъан заводда ишлейген заманымда биз гьар гюн ахшам дегенлей ишден сонггъу вакътиде шо кружоклогъа къарама геле эдик. Бийивчюлер оьзлени тутагъан кюю, оланы бийип айланагъан кюю бизин ругьландыра,талпындыра эди. Бугюн де шо эсге алывлар хошубузну гётере, согъулагъан макъамгъа гёре бийиме муштарландыра.

Чинкдеси, Зайнутдин Къызыл­юрт шагьарда ерлешген 7-нчи орта школада ишлеген йылларын уллу иштагьлыкъ булан эсгере. Айтагъаным, мунда ол 1982-нчи йылны башында ишге къуршала. Маданият бёлюкню ишин юрюте туруп, ол музыкагъа бакъгъан якъдагъы сюювюн бирден-бир артдыра.

Шо йыллар, мени бугюн йимик эсимде, Къызылюрт шагьарда «Солакъны тангы» деген газетни штатда тюгюл мухбири гьисапда эсгерилген охув ожакъгъа багъып тербендим. Гелсем, школаны актовый залында хорну ортакъчылары, тизилип охувчулар да бар. Зайнутдин Атаев ёлдашы Гьайбулла Шемеев де булан алышып йырлайгъанлагъа ёлбашчылыкъ эте эдилер. Мен шо заман хорну башын анадаш тилибизде айтмагъа яда йырламагъа башла­гъанда, Зайнутдин Магьамматович ва Гьайбулла Муслимович къумукъ халкъыбызны герти патриотлары экенине мекенли кюйде тюшюндюм. Зайнутдин оьзю де эсгергени йимик, шо вакъти эсгерилген школада музыка дарсланы узатылыву жумада 43 сагьатгъа ерли етише болгъан ва музыка дарсны 1-нчи класдан 7-нчи класгъа ерли охутма имканлыкъ берилген.

Ондан сонг да, Зайнутдин 4-нчю орта школада, Янгы Солакъ посёлогунда музыкадан дарс бере. 10 йылны ичинде Къызылюрт шагьарда ерлешген маданият уьюне ёлбашчылыкъ этген.

Муна артдагъы 18 йылны ичинде ол Къызылюрт районда ерлешген 1-нчи инчесаният школасыны хореография бёлюгюню ёлбашчысы болуп ишлей.

Гёресиз, 45 йыл бою ону музыкагъа ва йыргъа бакъгъан якъдагъы сюювю, бирден-бир артса тюгюл, кемимей. «Гьаракатгъа – берекет» дегенлей, хыйлы йыл бою оьзюню яшавун музыкагъа багъышлагъан адамны тёкген къыйыны бошуна гетмеген. «Ойна, аргъаным!» деген фестиваль Магьачкъала, Хасавюрт, Буйнакск ва Къызлар шагьарларда оьтгерилегенде Зайнутдин де гьаракатчылыгъын гёрсетген ва гьар тюрлю грамоталагъа, дипломлагъа ва савгъатлагъа ес болгъан. ­Огъар «ДР-ни маданиятыны ат къазангъан къуллукъчусу» деген гьюрметли ат да берилген.

Къумукъ макъамланы ва йырланы оьтесиз уста кюйде согъагъан ва йырлайгъан Зайнутдинни тавушу бугюнде де къулакъгъа чалына. Бизин эсибизде, алдын ерли шагьарларда ва районларда маданият бригадалар иш гёре эди. Шолай бир керен Къызылюрт райондан гелген автоклубну ортакъчылары Хумторкъали районну Шавхал Янгыюртунда (эсгерилген юрт алдын ерли Къызылюрт ра­йонгъа гире эди) концерт гёрсетди. Шо заман Зайнутдин Атаев йырлагъан йырны «Папахым бар минг манатгъа тиеген, намусум ёкъ бир кепекге тиеген» деген сёзлерин юртлулар кёп заман унутмай турду. Тюзюн айтмагъа герек, ювукъ арада Зайнутдинни аргъаны согъулмагъан нагагь байрам да ёкъдур. Шону булан биз оьктем де болабыз.

Ону яшавуну гюл-чечеги болгъан агьлюсю Зугьра гьар заманда да кёмек къурдашы йимик биз ёлукъгъанда да болагъан кёмегин этди. Энниден сонг да Зайнутдинни аргъаныны тавушу эки якъны янгыртар деп умут этебиз.