Белгили кюйде, бир къадар гьакъыл чагъына етишгенде, адамны юрегин кёп ойлар гемире. Ону башын, бирини уьстюне бири авуп, бугъавдай тагъым болуп гелеген пикрулар рагьатланма къоймай. Шо мюгьлетде: «Бу ярыкъ дюньяда бары да ишлер биз алданокъ ойлашагъан кюйде муратларыбызгъа къыйышып онглу бара буса не бар эди яшавлукъ этмеге?» – деп нече керен де такрарлап айта болабыз. Тек нетесен, яшавда адамны башына ала-саладан кёп авур ишлер де тюшюп къалагъан гезиклер аз тюгюл.
Гертиден де, бирев де яман хабарлардан, авур ишлерден алданокъ къорулмагъан. Айрыча бир адамны аяп, ону къырыйындан яманлыкълар оьтмей. Шогъар гёре Тенгирибизни язывуна, къадарына къаршы чыкъма амал ёкъну да инсанлар билсе яхшы болур эди деп эсиме геле.
Унутар чакъы онча заман оьтмесе де, оьтген йылны май айыны 5-нде Москваны «Шереметьево» деген аэропортунда Москвадан Мурманск шагьаргъа учагъан «Суперджет» деген самолёту хатабалагьгъа тарыгъаны гьакъда янгыдан сизин эсигизге салмакъны тийишли гёремен. Бу аччы хабар адамланы бек гьалеклендирди, кёплени юреклерин ачытдырды ва къаркъарасын титиретди.
Олай гьалгъа да адам тарымайлы нечик бола, эгер де шо самолётда болгъан 78 ёлавчуну 41-и гечинген ва къалгъанлары да сав къалып, яралы болуп къутулгъан буса? Бу – бир. Экинчилей де, нечакъы инанма сюймесек де, гечингенлени арасында бизин районлу ватандаш, оьзю де Гьюсемегент юртлу, ата яндан къазах болса да, ана яны къумукълу Навруз Нургьатович Искандеров да барлыгъы районлуланы юреклерин бек талчыкъдырды.
Нечакъы да авур иш болду. Навруз уллу муратлары, умутлары булангъы ата-анасыз къалгъан бир улан эди, ол да гечинип, яллап, гююп, топуракъгъа дёндю, сёндю. Болгъан ишге болат болайыкъ дегенлейине, болгъан ишге чыдамлыкъ, сабурлукъ этмеге тарыкъ. Аллагь рагьмат этсин, Наврузну жаны женнетде болсун!
Яшавда булай авур ишлер болгъанда, къайсыбыз да даим: «Игитлик гёрсетмек учун яшавда ер табыла», – деп айта болабыз. Шо да дурус сёзлер. Олай, Навруз да оьзюн аямайлы, самолётда яллайгъанланы оьлюмден къутгъармакъ учунгъу гьаракатда актив ортакъчылыкъ этгени ва шо муратда оьлюм тапгъаны малим этилди.
Эгер де биз Уллу Ватан давну ортакъчылары гьакъда арагъа сёз чыкъгъанда, «Бирев де унутулмагъан, бир зат да эсден чыкъмагъан», – деген къанатлы чакъырывну къоллама борчлу бусакъ, гьалиги парахат яшавда Навруз йимик игитлик гёрсетеген уланлагъа ва къызлагъа: «Игитлеге тувмакъ бар, оьлмек ёкъ!» – деп ташдырмагъа толу ихтиярыбыз бар. Муна шону учун да Уллу Ватан давну йимик бугюнгю яшавну игитлик ишлери, ону ачыкъ бетлери, дарслары бизин учун гьар заман уьлгю кюйде къалажакъ, эсделиги наслудан-наслугъа бериле юрюлежек. Гележек наслулар учун да бу уьлгюлю иш болажакъ.
Шо гёзден къарап, гьали-гьалилерде Дагъыстан Республикада Алибек Тахо-Години атындагъы милли музейини Янгы Къаягентдеги филиалында Гьюсемегент юртлу Навруз Искандеровну атын даимлешдиривге байлавлу болуп эсделик мююшюн ачмакъ учун чара оьтгерилди. Алданокъ айтылгъанлайына, шолай эсделик мююш Навруз билим-тарбия алгъан Гьюсемегентдеги орта школада да ачылгъан.
Эсделик мююшню Янгы Къаягентдеги музейде ачылывуна Навруз Искандеровну дос-къардашлары, Гьюсемегент орта школаны муаллимлери сиптечи болгъан. Наврузгъа багъышлангъан мююшню ачывда. Гьюсемегент орта школаны ана тилден ва адабиятдан дарслар юрютеген муаллими Мунират Ботаева, школаны китапханасыны заведующийи Марианна Магьамматова, охувчу яшлар кёп уллу гьаракат этгенин эсгермейли къойма бирдокъда ярамай.
Музейде эсделик мююшню ачывгъа байлавлу ёлугъувда Гьюсемегентден гелген вакиллерден къайры, бизин муниципал къурулувуну администрациясыны гьакимбашыны заместители Ольга Ибрагьимова, Наврузну зукъариси Али Агъаев ва оьзгелер кёп сююп ортакъчылыкъ этди ва онда чыгъып сёйлей туруп, кёп алгъыш сёзлер айтды. Айырып айтгъанда, А. Агъаев бугюн булан дазуланып къалмайлы, гележек наслулар учун да уллу пайдасын, умпагьатын гёрюп, бу чараны башын тутуп къургъанлагъа гьакъ юрекден баракалласын билдирди.
Ёлугъувда чыгъып, сёйлевлер, гьюсемегентли охувчу яшланы чыгъышлары, бугюнгю чараны игити болгъан Наврузну ярыкъ эсделигине багъышланып язылгъан ва оьзге тюрлю патриот шиъруланы чебер кюйде охув булан гезиклешдирип, аралашдырып узатылды. Муна шолай, Наврузну аты район музейинде даимлешдирилди.
Гьар юртну жамиятыны айрыча сыйлайгъан булагъы болагъанын мен яхшы билемен. Шо булакъны сувун ичмек учун кёплер бара. Шо саялы булакъгъа элтеген ёлну сокъмагъында отлар оьсмейгени де герти. Айтагъаным, булай сыйлы булакъгъа ошап, Наврузну сыйлы, ярыкъ эсделигин янгыз гьюсемегентлилер тюгюл, бары районлулар да унутмажакъ деп эсиме геле. Халкъыбызны эревюллю уланларыны ва макътавгъа лайыкълы къызларыны игит атлары асрулар бою яшажакъ.
Исматпаша АРСЛАНОВ,
Дагъыстан Республиканы А. Тахо-Години атындагъы милли музейини Янгы Къаягентдеги филиалыны директору.
М. БОТАЕВА чыгъаргъан сурат.
