Тек яш наслуну арасында Интернетни оьзлени пайдасына къоллайгъанлар кёп къыт десем, къопдурув болмажакъ. Кёп­лер шондан таба гёзю булан да гёрмей, ким экенни де билмейген адамлар булан таныш болуп, тарыкъсыз, къулакъгъа гирмейген бош ёммакъ булан негьакъ заманын йиберелер, намартланы къармагъына тюшелер. Нече тюрлю сайтлагъа гирип, гечени узагъына кирпик къакъмай тангны къатдырагъанлар нечакъы сюе бусанг да бар.

Пелен адам пеленчеге булай айтгъан, пелен адам пеленчеге яманлыкъ этген, башгъасына къоркъувлар берген, гьасили, айтды-къуйтду, ялаябывлар… Менлигине, юрегини ягьын сындырагъан, ишгъынсыз сёзлер. Не башыгъызны авуртдурайым. Шоланы барын да яш наслу Интернетден гёрюп, оьзлени  «тирменинде» айландырып тура. Гьона шо саялы оланы ругь байлыгъы да азман болгъан, оьсмеге де къасты ёкъ. Шо саялы да халкъны къы­йынын, биревлени тонап ашайгъанлар, бармакъ гёрсетип сёйлейгенлер олагъа уьлгю болуп да къала. Яш наслуну кёбюсю адат-къылыкъны, ёлну-ёрукъну, маънаны билмей оьсе.

Шону учун артдагъы вакътилерде пачалыгъыбыз бырынгъы адатлагъа, къылыкълагъа таянып, оланы юрютюп гелгенлени уьлгю этип, яш наслуну патриот ругьда тарбиялама герек деп бир токътамай эсгерип тура. Шо янларын да гёз алгъа тутуп, Кахулайдагъы 55 номерли школада Дагъыстанда тюгюл, ондан тышда да атлары белгили болгъан гёрмекли политика ва жамият чалышывчу, алим С.Алиев ва пагьмулу Дагъыстанны халкъ шаири Ш-Х. Алишева булан ёлугъув болду.

Бу ёлугъувну аслу мурады уллу даражалагъа етишген гёрмекли алимибиз, жамият-политика чалышывчу Салав Алиев ва белгили Дагъыстанны халкъ шаири, «Къарчыгъа» журналны редактору Шейит-Ханум Алишева оьсюп гелеген яш наслугъа оьзлер нечик оьрлюклеге етишгенни гьакъында хабарламакъ, олагъа ёравлар этмек, насигьатлар бермек эди.

Шо шатлы жыйынны  школаны директору Магьаммат Ихласов  ачды ва оьзю­ню гиришив сёзюнде булай маълумат берди:

–Бугюн биз школабызгъа Дагъыстанда тюгюл, ондан тышда да атлары айтылгъан, сизин учун уьлгю болма герекли  адамланы чакъыргъаныбызны уллу маънасы бар. Алимибиз  С.Алиев ва Дагъыстанны халкъ шаири Ш-Х. Алишева халкъы учун жанын бермеге гьап-гьазир, кёп къыйынлыкъланы да башындан гечирген миллетибизни герти патриотлары, аркъатаявлары десем, къопдурув болмажакъ. Ондан къайры, бизин маданиятыбызгъа, адабиятыбызгъа, тарихибизге кёп уллу къошум этип, оьз­лерден сонг таза гьыз къоюп геле. Бугюн олар шо гьакъда да хабарлажакъ. Гьали мен Салав Алиевге сёз берип башлама сюемен.

–Мен бугюн сизин булан бирдагъы керен де ёлугъагъаныма шатман,–деп башлады оьзюню сёзюн С. Алиев. –Яла­гъайлыкъ этип, адам къыйын тёкмесе, бир заманда да уьстюнлюклеге етишмежек. Мен къайда барсам да, гьар заман гьаракат этип охугъуз, билим алыгъыз деген пикруну такрарлай боламан. Магъа сорай бусагъыз,  гёз алгъа тутгъан муратлагъа етишмек учун гечесин-гюнюн бир этип ишлемеге, кёп китапланы охумагъа, гьар ерлеге барып адабиятны, тарихни ахтарып кёп чалышмагъа, макъалалар, китаплар язмагъа тюшген.

Сиз янгыз бугюнюгюз булан яшап къалмагъа тюшмейсиз, хыйлы алгъа, гележегигизге къарама, ойлашма тарыкъсыз. Бизге политиклер де, адабиятчылар да, маданиятчылар да ва оьзге тармакъларда этек чалып ишлемеге касбучулар тарыкъ. Шону учун сизге мангалай теригизни тёгюп, хыйлы охумагъа, ойлашмагъа, дюнья­гъа гёз къаравларыгъызны оьс­дюрмеге тюшежек. Китаплар сизин ругь байлыгъыгъызгъа къошум этсе тюгюл, биригизни де аздырмажакъ.

Мен Шейит-Ханумну гьакъында бир мисал гелтирме сюемен. Бир мингден де артыкъ къатын бизин ихтиярлар якълайгъан къурумланы ишлерине рази­сизлигин билдирип, майдангъа чыкъгъан эдилер. Олар негьакъ адамланы тутуп, законсуз ишлени юрюте эди. Шо митингни Шейит-Ханум юрюте эди ва чыгъып да сёйледи. Ону сёзюнден сонг бир танымайгъан гиши яныма гелип: «Бу кимдир?»–деп сорады. Мен огъар: «Ол бизин белгили шаир къатыныбыз»,–дедим. Сонг ол да магъа: «Шаир къатын тюгюл, герти эргиши къылыгъы булангъы къатын»,–деди. Мен сизге шону эсгерегеним негьакъ тюгюл. Шейит-Ханумну гёзел поэзиясындан къайры, онда, гертиден де, герти эргиши йимик къоччакъ, тюзлюкню айтып болагъан хасият бар. Булай адамлар сизин учун уьлгю болма тюше. Гелигиз, ону биз харс урув булан къаршылайыкъ.

Шондан сонг гезик Шейит-Ханум Алишевагъа етишди:

–Биринчилей мен булай къужурлу, маъналы ёлугъув оьтгерегенигизге баракалла билдирме сюемен. Мени, Салавну гьакъында да арив сёзлер айтылды. Амма мен сизге шулай ёрав этме сюе эдим. Къумукъланы кёп асил къылыкълары, адатлары бар. Уланларыбыз бийлер йимик, намуслу, ягьлы, къоччакъ хасияты булан тарбияланма герек. Сиз, къызлар, бийкелер болуп, оьзюгюзню оьктем де, оьзден тутуп бажарма тюшесиз. Бизин эргишилер якъласын, къораласын. Сиз аналар болма герекли назик гьисли къызъяшларсыз. Бизин ата-бабаларыбыз юрютюп гелген асил къылыкъланы узатайыкъ. Сёзюмню тамамлай туруп, бир-эки шиъру да охума сюемен.

Шейит-Ханумну сёйлевюнден сонг бу шатлы жыйынгъа белсенип гьазирлик гёрген школаны пионервожатыйы Надия Асадуллаева концерт программаны юрютдю. Яшлар Шейит-Ханумну, Расул Гьамзатовну ва оьзге шаирлени шиъруларын чебер кюйде охудулар.

Мен бу школаны уста кюйде  агъачкъомуз согъагъан, чанчылып бийийген яшларын айрыча эсгерме сюемен. Олар жыйылгъанлагъа бек таъсир этдилер. Яшланы пагьмусу, охув даражасы артсын учун Кахулай школаны муаллимлери къаст этегени яшлар Ш.Алишевагъа, С. Алиевге береген соравлардан да гёрюне эди. 

 

Суратда: ёлугъувдан гёрюнюш.