Белгили болгъаны йимик, заманны талаплары уьстюнлю кюйде яшавгъа чыгъыву ерлерде билим берив ва тарбиялав ишлени салынгъан кююнден де гьасил бола.
Шо саялы да бизин мухбирибиз бугюнлерде ишге байлавлу болуп эсгерилген районда болгъанда, районну билим берив управлениесини башчысыны заместители Ольга Ильинична Гороновская булан лакъыр этген.
Шо лакъырлашыв тёбенде охувчуларыбызны тергевюне бериле.
– Ольга Ильинична, гьалиги заманда районну школаларында билим берив ва тарбиялав ишлени камиллешдирмек учун маълумат беривню янгы къайдалары къолланамы?
– Бизин районда 17 умуми билим берив школа ишлей. Озокъда, билимлени камиллешдиривде ва тарбиялав ишлени асувлулугъун артдырывда модернлешдиривню имканлыкъларын къолламасакъ бажарылмай. Гьалиги талапланы гьисапгъа алып, бизге «Билимли ва англавлу Дагъыстан» деген милли борчну талапларына бойсынып иш гёрме герек. Бизин районну школалары компьютерлер булан таъмин этиле. Бу йыл дагъы да 23 янгы компьютер алынды. Гьар школа Интернетни маълуматларындан пайдалана. Охутув-тарбиялав ишлени камиллешдиривде ерли школалардагъы сайтлар да асувлу кюйде пайдаландырыла демеге ярай. Неге тюгюл, биз шоланы барысын да дегенлей электрон почтадан таба даимлик тергевню тюбюнде сакълайбыз. Шондан башгъа да, ерлердеги школаланы кюрчюсюнде, электронный китапханалар да пайдаландырыла.
– Демек, районну школалары яшавну онгайлыкъларындан, модернлешдиривню янгылыкъларындан магьрюм къалмай?
– Дагъыстанны башчысы Рамазан Абдулатиповну гьай этивю бизин ругьландыра.
Озокъда, охутув-тарбиялав ишлени оьр даражада юрютмек учун гьар районда янгыз бир кюрчю-база школа болмай, барысын да мекенли кюйде янгыртса яхшы болажакъ эди. Буса да, гьар районда бир болса да, бизин яныбыздан таба оьзге школаларда да шону сынавун яягъан кюйню этмеге къаст этилежек. Яш наслу – бизин гележегибиз. Оланы алдында бетибиз ярыкъ болсун учун айсениликге къул болмай чалышма тарыкъ. Демек, гележекде де билимлени ва тарбиялав ишлени сан янлы маълумат яйыв къолай болажагъына биз шеклик этмейбиз ва инанабыз.
– Не саялы?
– Неге тюгюл, оьзге тюрлю предметлер булан янаша бу йыл гьар школада информатикадан ЕГЭ-ни сайлагъан охувчуланы экзаменлерини натижалары да шону ачыкъдан исбат этди. Шо тайпа выпускниклерибиз ахырында информатика булан гележегин байлап, оьр охув ожакълагъа да тюше.
– Озокъда, информатика тармакъда бажарывлу, оьр билимли касбучулар герек. Оланы касбу бажарывлулугъу оьр охув ожакъларда, яшавда нечик пайдаландырыла?
– Информатика тармакъны танглагъанланы охувуна байлавлу Москвадан, Санкт-Петербургдан ва Россияны оьзге регионларындан бизге разилик билдирип кагъызлар гелегени гьакъда айтып къойсам да, кёп зат англашыла. Гьюсемегентли Анвар Шейхов – информатиканы лап да жагьил академиги. Гьали Москвада ишлеп тура. Айтмагъа сюегеним, бизин якълылар яшавну янгылыкъларындан-онгайлыкъларындан артда къалмай.
– Дагъы къайсы касбулар танглана?
– 2013-нчю йылда бизин райондан 3 охувчу Москвадагъы МГИМО (Московский институт международных отношений) ва 6-сы Москва медицина академиягъа охума тюшгени гьакъда да айрыча эсгерме тюшедир деп ойлайман.
– Ата-аналары сизин ишигизге нечик янаша? Разими?
– Сыйлы борчун бизин булан байлавлукъда, гьаллашып-гьакълашып, охутув-тарбиялав ишлерде ортакъчылыкъ этеген ата-аналар аз тюгюл. Ким сюймей оьз авлетлери билимли-англавлу болгъанны, асил тарбия алгъанны. О саялы да биз ата-аналар булан байлавлукъну уьзмейбиз. Бизин барыбызны да умуми гьаракатыбыз бир муратгъа бакъдырылгъан десем, гьакъыкъатгъа къыйышмай къалмас.
– Озокъда, олар гележекде адашгъанланы ёлуна тюшмей, халкъына, Ватанына пайдалы болгъанны биз де сюебиз. Школада да, уьйде де тарбиялав ишлер шогъар некъадар болушлукъ эте?
– Бизин райондагъы бары да школаларда видеонаблюдение юрюле, металлоискателлер салынгъан. Озокъда, дарслагъа ким нечик гьазирленип гелегени гьакъда ойлашма тарыкъ. Сонг да, оланы саякъланы, хасмушланы таъсиринден къорумагъа тюше. Айтагъаным, оланы ругь байлыкъларыбызгъа, адилли ва макътавлу мердешлерибизге бойсындырмакъ, гьюрмет этдирмек бизин умуми борчубуз.
– Ясли бавларда охувгъа гьазирленив, тарбиялав ишлени салынгъан кююн нечик гёресиз?
– Бизин районда гьар юртда дегенлей ясли бавлар ачылгъан. Озокъда, яшланы ясли бавлардан тутуп тюз ёлгъа салмакъны гьайын этмеге герек. Шо якъдан алгъанда, бизин тарбиялавчуларыбызны ва ата-аналаны янындан разисизликлеге ёл берилмей. Первомайское, Дружба, Къаягент, Янгыкъаягент юртларда ишлейген ясли бавларында тарбиялав ишлени салынгъан кюю яман гёрюнмей, рази къалдыра.
– Районну ясли бавларында ва школаларында гюз-къыш айларда охутув ва тарбиялав ишлени кемчиликсиз, арасы бёлюнмейген кюйде оьтгермеге гьазирлик гёрюлгенми?
– Гёрюлген. Шо масъаланы уьстюнде ишлейген хас комиссия къурулгъан. Кемчиликлер бола, тек олар оьз заманында аян этиле ва тайдырыла.
– Оьга Ильинична, сизге сыйлы борчланы яшавгъа чыгъарывда уьстюнлюклер булан бирче савлукъ ва аманлыкъ ёрайбыз. Лакъырлашыв саялы да баракалла.
– Сен де савбол.
Лакъырлашывну юрютген ва язып гьазирлеген Къ. КЪАРАЕВ.
