Магьамматшапи Минатуллаев:

Нёкерлер

(Масал)



Бир элде орам булан

Бара турагъан улан

Айтгъан сёзню эшитип,

Эки нёкер тез етип:

– Алдыбызгъа тюш! – деген.

Улан сорай: – Вагь, неге?

– Эшитдик сен айтгъанны,

Сёгегенингни ханны.

– Айтмагъыз чы ялгъанны,

Сёкмедим чи мен ханны.

– Таш юрекли зулмучу, –

Дейгенинг? – Мен ону чу

Айтдым хожайыныма,

Кёп аз гьакъ тёлейгенге

Тёгеген къыйыныма.

– Бу абдал сёйлейгенге,

Бизин бютюнсюз этип,

Оьзю болуп мекенли!

Бары халкъ билегенде,

Ким зулмучу экенни.

Къыз ва улан

(Масал)

Антика суратдай къыз,

Барагъан орам булан

Эслеген артын таптап

Юрюйгенни бир Улан.

– Улан, нетесен хари

Артымда болуп къуйрукъ.

– Гёргендокъ сююп къалдым,

Юрегим этип буйрукъ.

– Буса, Улан, инг башлап,

Къара яхшы ойлашып,

Менден кёп гёзел артдан

Гелеген шо къурдашым.

Бурлукъса, гертилей де,

Тиштайпа етип геле.

Гёрсе – къарт къатын. Улан

Алдангъанлыгъын биле.

Артындан етип къызны:

– Алдатдынг,– дей, талчыгъып.

– Ёкъ, оьзюнг алдатдынг чы,

Ялгъанчы болуп чыгъып.

Биревню сюе туруп,

Башгъасына къараймы?!

Эркекге сёзюн шонча

Ер этмеге яраймы?!



Тамашадан-тамаша

Тамашадан-тамаша:

Гьали нетме де ярай.

Гьалал халкъ сала гьарай,

Салса-салсын, ким къарай?!

Бир тайпа, талап-юлкъуп,

Шиша къала къуралар.

Тек халкъ ачгъа оьлмесге,

Там-тармашып туралар.

Алысын байлар урлап,

Къыргъа «агъыла» байлыкъ.

Загьматчы халкъны буса

Бозартып къоя айлыкъ.

Айлыкъ дегенде, о да,

Билесиз чи, кюлкюлю.

Оьзюленики буса –

Пайлавудай тюлкюню.

Акъча къаплар законну

Резинни йимик соза.

Иши судгъа тюшсе де –

Уллу терси де оза.

Гёк ёл ачыкъ олагъа,

Он адам оьлтюрсе де.

Савлайын жамиятгъа

Зор зарал гелтирсе де.

Акъчалы ишге тюше,

Акъчасызлар – орамда.

Гьалал халкълар янчыла,

Озуп болмай гьарамдан.

Я Аллагь, савлукъ берсин

Аврувлары барлагъа.

Акъчасызны ятывун

Сала коридорлагъа.

Айтмасакъ да ярайдыр

Вузлагъа тюшегенни –

Берекетсиз ЕГЭ де,

Охувчуну екмейли,

Бар халкъны егегенни.

Полиция десек де,

Шо кепдебиз гьали де.

Алдындай оьтюп тура

«Макъталагъан» ГАИ де.

Гьайранлардан да гьайран:

Гьали нетме де ярай.

Халкъ сала вуя-гьарай,

Сала турсун, ким къарай?!

Тамашадан тамаша:

Гьали нетме де ярай.

Гьатта чархларын сатып,

Савдюгер этме ярай.

Акъча алма эгер де

Сюйсенг де несиягъа1,

Мунчакъысы бизге деп,

Ясагъын сала сагъа.

Планлар да сатыла,

Булай берилмей о да,

Ону ставкасы да

Хыйлыдан болгъан мода.

Ломайдан акъча юлкъуп,

Ишге алма да ярай.

Сатып диплом да алып,

Гьаким болма да ярай.

Тамашадан-тамаша:

Гьали нетме де ярай.

Гьалал халкъ сала гьарай,

Сала-салсын, ким къарай?!

Оьрде айтылгъанлайын:

Биз шулай къалкъ болгъанбыз.

Ойлашыгъыз оьзюгюз,

Гьали не халкъ болгъанбыз?

Гьайранлардан да гьайран:

Гьали нетме де ярай.

Хырдангъа ерли хавгъа

Батгъан халкъ къайда къарай?!



Несия – кредит, борчгъа акъча алыв

Дёртлюклер

Гьакъыл башда экенге,

О ерлешген лап оьрде,

Ёгъесе аякълардай

О болар эди ерде.

* * *

Коррупциялыкъ – о тот

Уьлкебизге къабунгъан.

«Рак» аврувдай бола о

Элни элтме «къабургъа».

* * *

Оьзек ери яшавну

Тюгюл гючде-къуватда.

Аслу маънасы ону,

Озокъда, гьакъыкъатда.

* * *

Ихтияр яндан тенгбиз

Барыбыз да кагъызда.

Эливаш, гьакъыкъатда

Тюгюлбюз бир янгыз да.

* * *

Тюзлюк де, гьакъыкъат да –

Пакъырлар зар-зигерли,

Олар тапталгъан чакъы,

Болмасбыз алдын ерли.

* * *

Хасмушлар байтул2 малгъа

Шиша къалалар къура.

Туснакъ: «Оланы ери

Муна», – деп къарап тура.

* * *

Кёплер пышдырыкъ ёлда

Бай болма этип далап:

«Хужу, гьалиги заман

Эте, – дей, – шулай талап».

* * *

Барабыз чы аламны

Чыгъарып дарбадагъын,

О бизден сонгулагъа

Тарыкъ тюгюлмю дагъы?!

* * *

Эби бармы дюньягъа

Биз этеген заралны,

Мисалдыр эсгерсек де

Чёлге дёнген Аралны1.

* * *

Бармакълар бирикгенде,

Айлана юмурукъгъа,

Уьлгю гёрсетегендей

Сыкълашмагъа къумукъгъа.



1Арал – 20 асруда Орта Азияда къуругъан кёп уллу кёл.

* * *

Шексиз мен насиплимен

Менден насипсизлерден.

Болмасын насипсиз де,

Аллагь, гьеч бирев менден.

Билсем мен, насипсизмен

Менден насиплилерден.

Насиплилер де менден

Халкъгъа бакъмасын оьрден.