Шарапутдинни таныйгъаным хыйлы бола, иш уьстде де кёп ёлукъгъанбыз. Ол ишини гьакъында да, оьзюню гьакъында да онча гьасиретли кюйде сёйлеме сюймей. Бола чы олай аз сёзлю адамлар…
Шарапутдин Темирболатов Капиркъумукъ юртда тувгъан, гьали Буйнакск шагьарда яшай. Ол 1996-нчы йыл Москвадагъы далапчыланы институтун битдирген. Иш башлагъан кюйлени эсге ала туруп, мени соравума жавап гьисапда ол булай деди: «Алда бу идарада ишлейгенлени санаву 130–150-ге етише эди. Гьали къыш айларда да 75 адам тюгюл ёкъбуз. Мазут ягъа эдик котёлланы ичиндеги сувну къайнатып пар этмек учун. Шагьарны микрорайонуну ари башындагъы «Центральная» деген уллу котелныйыбызны 87-нчи йыл газ булан ишлейген этдик. Онда 40-гъа ювукъ адам бар эди. Эки насос станция, мазут булан ишлейген 4 котёлубуз бар эди. 18 адам кюте гьали шо ишни. Шагьарны ичинде буссагьат газ булан ишлейген 17 котелныйыбыз бар».
Газны аты чыкъгъанда эсиме тюшюп, мен Шарапутдинге: «Газовиклер булан нечикдир аралыгъыгъыз, заманында якъгъан газ учун акъча тёлемеге бажарыламы?» – деп сорадым. Ол булай жавап берди.
– Нечакъы да къыйын. Бир де къыйын болмажакъ эди, бизге борчлулар заманында къайтарышын эте болгъан эди буса. Этмей чи. Судлагъа чыгъып гете ишлерибиз бирлери булан. Бизин абонентлени 50–60 проценти шолай. Биринчилей бизин ишибизде четимлик гелтиреген зат, эсгергеним йимик, къыйыныбыз саялы бизге тёлеме герекли гьакъны адамлар заманында бермей. Бере буса да, нечакъы да къыйын кюйде, сюймей туруп бере.
Биз хозрасчёт къурумбуз. Бизге тёлемесе, биз нечик тёлейик? Олай да, электроэнергия. Ишчилеге алапалар берме тарыкъ, техникабыз эсги, бузулуп къала, запчастлар алма тюше бир де токътамай. Эки къабат иш этебиз, исив болдурагъаныбыздан къайры, гелме тарыкъ акъчаны артындан чабып айланабыз».
Шарабутдин Темирболатов магъа дагъы да хабарлагъан кюйде, коммунал гьакъланы айрокъда оьзенчили уьйлерде турагъан адамлар бек осал тёлей. Школалар, яшлар бавлары, оьзге тюрлю идаралар тёлейген кюй яман да тюгюл. Олар да аз бола туруп, 9 къалгъан. Неге экенине Шарабутдин булай деди: «Бизде исив береген сезон 15-нчи ноябрде башлана. Шагьаргъа исив беребиз шо замандан сонг. Бир-бирде сентябр, октябр айларда, бирден сувукълар болуп йибереген кюйлер бола. О саялы да бир-бир школалар, яшлар бавлары оьзлер сюйгенде ягъып болагъан кюйде, бизден айрылып, котельныйлар этген. Гьона шолай 9, 6, 2 номерли школалар, 10, 3 номерли яшлар бавлары этген. Бир школа, гьёкюнюп, янгыдан къошулгъан эди бизге, гьали дагъы да айрылгъан. Оьзлер оьзлеге исив болдура.
Ким биле, тарифлер багьа бола чы гьар йыл, шону да адамлар, къурумлар ушатмай. Мен шу пикрумну англатгъанда, Буйнакск шагьарда уьйлерде исив, исси сув болдурагъан идараны директору Шарапутдин Темирболатов булай деп баянлыкъ берди.
– Тюз, тарифлер гьар йыл дегенлей арта. Адамланы бирлери англамай, бизге яда шагьар администрациягъа хатири къала, ачувлана. Бир-бир агьлюлер бола, оьзлер отоплениесин гесип къоя акъча тёлемес учун. Газ печлер булан, ток печлер булан амал эте.
Айтагъаным, Магьачкъала шагьарда коммунал къуллукъланы багьаларына къарайгъан комитет бар. О – айрыча иш гёреген федерал къурум. Гьона шолар оьзлени гьисапларына гёре тарифлер багьа болма герек деп ойлашгъанда, гелип багьаланы гётерип гете. Биз яда администрация бир зат да этип болмайбыз.
Бу шагьардагъы «Буйнакск гортеплосервис» деген идара, алдагъы йылларда да, оьзю къурулгъандан берли де хозрасчёт къайдада иш гёреген къурум эди. О йыллар булагъа оьзлеге болур йимик оьлчевде къошум акъчалар бериле эди. Башгъача айтгъанда, етишмейген уьзюрю зат болса, кёмек эте эди.
Масала, гьали буланы техникасы эсги болгъан, айтагъаным, техниканы оьзю къуллукъ этме герекли заманы битген.
Мен шагьарлы халкъны исив булан таъмин этегенлени ёлбашчысына оьзлени ишчи коллективини гьакъында да сорадым. Ол булай деп жавап берди.
– Билемисиз, бизде барысы да оьз ишине намуслу кюйде янашагъан адамлар. Биринчилей, ишлейген адам оьзюню иш ерин тас этме сюймей. Бизде ишлейген слесаргъа барып тангала тюшме оьзге иш ёкъ. Сонг да, алапа гьакълар яман тюгюл, 10–12 минг манат чыгъа айына простой ишчиге, орта гьисапда алгъанда. Кёп алагъанлар да бар. Алапаны да заманында беребиз. Тек арабызда инг де тезден берли ишлейгенлер деп ахтарсакъ, бар олайлар, бириси менмен. Башгъаларын айтсам, газ хозяйствону слесары Арсен Алибеков, механик Мугьутдин Мугьутдинов, слесарлар Навруз Нифтуллаев, Загьит Идрисов, баш бухгалтер Нюржагьан Къойчакъаева, мастерлер Руслан Чириев, Темирболат Темирболатов, котельныйны начальниги Аташ Аташев, ПТО-ну начальниги Замурат Садрутдинова, бары да коллективни бирерлетип барысын да эсгерсе де ярай, яхшы ишлейлер.
Шагьар администрацияны янындан этилеген кёмекни гьакъында айта туруп, Шарапутдин Темирболатов сёзюн булай деп узатды.
– Артдагъы йылларда шагьарны оьр гьакимлери бизин къыйыныбызгъа-тынчыбызгъа агьамият берип тынглай. Быргъылар, 2 котёл берди, болагъан кёмегин эте. Хыйлы уьйлени ярашдырды.
Айрокъда къыш айларда, биз оьрде эсгереген бу идараны ишине инг де тийишли багьа бериле. Яз вакътилерде олар кёбюсю ярашдырыв ишлер булан машгъул бола. Идараны башчысы билдирген кюйде, олардан исив къаравуллайгъанлар бу йыл къыш толу кюйде шону алажакъ. Яз вакъти къышгъа онгарылыв ишлер тындырыкълы къайдада кютюлген, нечик сувукълар къаравулланса да, огъар тийишли гьазирлик оьз заманында этилген.
Шарапутдин Темирболатов Капиркъумукъ юртда тувгъан, гьали Буйнакск шагьарда яшай. Ол 1996-нчы йыл Москвадагъы далапчыланы институтун битдирген. Иш башлагъан кюйлени эсге ала туруп, мени соравума жавап гьисапда ол булай деди: «Алда бу идарада ишлейгенлени санаву 130–150-ге етише эди. Гьали къыш айларда да 75 адам тюгюл ёкъбуз. Мазут ягъа эдик котёлланы ичиндеги сувну къайнатып пар этмек учун. Шагьарны микрорайонуну ари башындагъы «Центральная» деген уллу котелныйыбызны 87-нчи йыл газ булан ишлейген этдик. Онда 40-гъа ювукъ адам бар эди. Эки насос станция, мазут булан ишлейген 4 котёлубуз бар эди. 18 адам кюте гьали шо ишни. Шагьарны ичинде буссагьат газ булан ишлейген 17 котелныйыбыз бар».
Газны аты чыкъгъанда эсиме тюшюп, мен Шарапутдинге: «Газовиклер булан нечикдир аралыгъыгъыз, заманында якъгъан газ учун акъча тёлемеге бажарыламы?» – деп сорадым. Ол булай жавап берди.
– Нечакъы да къыйын. Бир де къыйын болмажакъ эди, бизге борчлулар заманында къайтарышын эте болгъан эди буса. Этмей чи. Судлагъа чыгъып гете ишлерибиз бирлери булан. Бизин абонентлени 50–60 проценти шолай. Биринчилей бизин ишибизде четимлик гелтиреген зат, эсгергеним йимик, къыйыныбыз саялы бизге тёлеме герекли гьакъны адамлар заманында бермей. Бере буса да, нечакъы да къыйын кюйде, сюймей туруп бере.
Биз хозрасчёт къурумбуз. Бизге тёлемесе, биз нечик тёлейик? Олай да, электроэнергия. Ишчилеге алапалар берме тарыкъ, техникабыз эсги, бузулуп къала, запчастлар алма тюше бир де токътамай. Эки къабат иш этебиз, исив болдурагъаныбыздан къайры, гелме тарыкъ акъчаны артындан чабып айланабыз».
Шарабутдин Темирболатов магъа дагъы да хабарлагъан кюйде, коммунал гьакъланы айрокъда оьзенчили уьйлерде турагъан адамлар бек осал тёлей. Школалар, яшлар бавлары, оьзге тюрлю идаралар тёлейген кюй яман да тюгюл. Олар да аз бола туруп, 9 къалгъан. Неге экенине Шарабутдин булай деди: «Бизде исив береген сезон 15-нчи ноябрде башлана. Шагьаргъа исив беребиз шо замандан сонг. Бир-бирде сентябр, октябр айларда, бирден сувукълар болуп йибереген кюйлер бола. О саялы да бир-бир школалар, яшлар бавлары оьзлер сюйгенде ягъып болагъан кюйде, бизден айрылып, котельныйлар этген. Гьона шолай 9, 6, 2 номерли школалар, 10, 3 номерли яшлар бавлары этген. Бир школа, гьёкюнюп, янгыдан къошулгъан эди бизге, гьали дагъы да айрылгъан. Оьзлер оьзлеге исив болдура.
Ким биле, тарифлер багьа бола чы гьар йыл, шону да адамлар, къурумлар ушатмай. Мен шу пикрумну англатгъанда, Буйнакск шагьарда уьйлерде исив, исси сув болдурагъан идараны директору Шарапутдин Темирболатов булай деп баянлыкъ берди.
– Тюз, тарифлер гьар йыл дегенлей арта. Адамланы бирлери англамай, бизге яда шагьар администрациягъа хатири къала, ачувлана. Бир-бир агьлюлер бола, оьзлер отоплениесин гесип къоя акъча тёлемес учун. Газ печлер булан, ток печлер булан амал эте.
Айтагъаным, Магьачкъала шагьарда коммунал къуллукъланы багьаларына къарайгъан комитет бар. О – айрыча иш гёреген федерал къурум. Гьона шолар оьзлени гьисапларына гёре тарифлер багьа болма герек деп ойлашгъанда, гелип багьаланы гётерип гете. Биз яда администрация бир зат да этип болмайбыз.
Бу шагьардагъы «Буйнакск гортеплосервис» деген идара, алдагъы йылларда да, оьзю къурулгъандан берли де хозрасчёт къайдада иш гёреген къурум эди. О йыллар булагъа оьзлеге болур йимик оьлчевде къошум акъчалар бериле эди. Башгъача айтгъанда, етишмейген уьзюрю зат болса, кёмек эте эди.
Масала, гьали буланы техникасы эсги болгъан, айтагъаным, техниканы оьзю къуллукъ этме герекли заманы битген.
Мен шагьарлы халкъны исив булан таъмин этегенлени ёлбашчысына оьзлени ишчи коллективини гьакъында да сорадым. Ол булай деп жавап берди.
– Билемисиз, бизде барысы да оьз ишине намуслу кюйде янашагъан адамлар. Биринчилей, ишлейген адам оьзюню иш ерин тас этме сюймей. Бизде ишлейген слесаргъа барып тангала тюшме оьзге иш ёкъ. Сонг да, алапа гьакълар яман тюгюл, 10–12 минг манат чыгъа айына простой ишчиге, орта гьисапда алгъанда. Кёп алагъанлар да бар. Алапаны да заманында беребиз. Тек арабызда инг де тезден берли ишлейгенлер деп ахтарсакъ, бар олайлар, бириси менмен. Башгъаларын айтсам, газ хозяйствону слесары Арсен Алибеков, механик Мугьутдин Мугьутдинов, слесарлар Навруз Нифтуллаев, Загьит Идрисов, баш бухгалтер Нюржагьан Къойчакъаева, мастерлер Руслан Чириев, Темирболат Темирболатов, котельныйны начальниги Аташ Аташев, ПТО-ну начальниги Замурат Садрутдинова, бары да коллективни бирерлетип барысын да эсгерсе де ярай, яхшы ишлейлер.
Шагьар администрацияны янындан этилеген кёмекни гьакъында айта туруп, Шарапутдин Темирболатов сёзюн булай деп узатды.
– Артдагъы йылларда шагьарны оьр гьакимлери бизин къыйыныбызгъа-тынчыбызгъа агьамият берип тынглай. Быргъылар, 2 котёл берди, болагъан кёмегин эте. Хыйлы уьйлени ярашдырды.
Айрокъда къыш айларда, биз оьрде эсгереген бу идараны ишине инг де тийишли багьа бериле. Яз вакътилерде олар кёбюсю ярашдырыв ишлер булан машгъул бола. Идараны башчысы билдирген кюйде, олардан исив къаравуллайгъанлар бу йыл къыш толу кюйде шону алажакъ. Яз вакъти къышгъа онгарылыв ишлер тындырыкълы къайдада кютюлген, нечик сувукълар къаравулланса да, огъар тийишли гьазирлик оьз заманында этилген.
