Эжелги заманлардан берли де, намарт хыяллар булан вагьшилик этип,  пелекет салып элибизни оьзтёрече яшайгъан халкъларын тозма къарайгъан питнечилеге игит кюйде къаршылыкъ билдирмек гьар асгер къуллукъчуну, ватандашны санына ­синг­ип къалгъан сыйлы борч санала. Олар берген антын ер этмей, асгерлик  борчун оьр даражада кютюп, Ватанны къанын-жанын аямай якълайгъанына бугюн Украина бойда юрюлюп турагъан агьвалатлар да шагьатлыкъ эте.

 

Россияны тарихинде узакъ заманлагъа эсде сакъланагъан —  Ватанны Игитлерини гюню биринчилей 1769-нчу йылда белгиленген. Шо заман давда айрыча гьюнер ва къоччакълыкъ гёрсетгенлеге тапшурмакъ учун 2-нчи Екатерина Святой Георгий Победоносец деген орденни яратгъан.

Арадан юз йыллар гетсе де, Ватанны Игитлерине гьюрмет этив мердеш тас болмай сакълангъанына – алдагъы гюнлерде Буйнакск районну Янгыкъумукъ юртунда ерлешген яшланы ва яшёрюмлени китапханасында юрюлген ёлугъув да арив мисал. Ёлугъувгъа Украина бойда юрюлеген хас асгер гьаракатгъа къуршалып, уллу Ватаныбызны халкъларыны парахат яшавун  намарт хыяллы черивлеринден якълайгъан къоччакъ уланланы игит аналары да чакъырылгъан эди.

Район китапхананы методика бёлюгюню заведующийи Барият Абду-рагьманова жыйылгъанлагъа къутлав сёз айтмакъ учун китапхананы директору Шагьримат Гьамзатовагъа сёз бере. Хошгелди берип, гелгенлени исси кюйде къутлагъан сонг ол:

– Бизин уьлкени халкъларыны терен тарихи гелишине гёз къаратсакъ, гьар къайсы, девюрлерде де кёп къыйынланы башдан гечирген болуп чыгъа. Нечакъы къайгъылар гёрсе де халкълары оьзлени бирикгенлигини, сыкъ-лашып тургъанлыгъыны яхшылыгъындан, оьзтёрече эркинлигин сакълама бажаргъан. Бугюн де шолай, Россияны харлысызлыгъын гёрюп-гётерип болмайгъан дюнья империалистлени бир-бир башсыз къуйрукъчулары ондан-мундан тюртюнюп, тергеп-сынап къарайлар. Негереклер этсе де олар бизин къоччакъ халкълагъа гьеч кар этип болмажагъын билме тюше эдилер, – деп сёзюн тамамлады.

Яшланы ва яшёрюмлени район китапханасыны жаваплы къуллукъчусу Салимат Валиюллаева эсгереген кюйде, Капиркъумукъ юртдан Украина бойда юрюлеген хас асгер гьаракатда 130 улан къоччакъ кюйде ортакъ-чылыкъ эте. Озокъда, оланы арасында халкъына, элине берген антын ер этмей, герти игитлик гёрсетип, азиз жанларын къурбан этгенлери де бар. Муна оланы атлары, Алиев Тимур Магьамматович, Магьамматов Дагьир Жамалутдинович, Атаев Гьюсен Нурутдинович, Алиев Магьамматнюр Русланович, Саидов Хизри Алиханович, Ражабов Руслан Магьамматович. Гелигиз, оланы эсге алып, игитлигине гьюрмет этип бир минут шып болуп турайыкълар.

Юрт межитни имамы Абдулбари-гьажи Жаб­райылов оьзюню сёйлевюн насигьат ёравлары булан башлады. Арабызда бугюн  парахат яшап турагъанлагъа эдеп этип, гьюрмет булан янашмакъ, жан бергенлени эсде сакъламакъ – биринчи болуп бизин де,  оьсюп-торайып гелеген яш наслуланы да сыйлы борчу, – деди ол. ¬ Яшларыбызны уллуланы уьлгюсюнде тарбияламакъ мурат булан биз Ватанны Игитлерини гюнюн айрыча тергев берип оьтгеребиз. Ана элибизни якълай туруп бизин къоччакъ уланларыбыз гёрсетген игитликлени ахтармай, эшитмей-билмей къалмакълыгъыбыз да бар. Амма олар бизин арабызда тарбия-билим алгъан, оьсген ва яннавурубузда яшап тургъанлар.

Бугюнгю бизин ёлу­гъувда шо игит уланланы къоччакъ аналары да ортакъчылыкъ этегени нечакъы бола буса да яхшы. Олагъа да бизин яныбыздан гьар гюн  йимик абур, сый ва гьюрмет тийишли.

Гюлжанат Бектемированы уланы Исмайыл ва торунлары, Асият Амурханованы уланлары Надыр ва Нюрбек, Айзанат Ибрагьимованы уланы Зайирбек, Арсланова Райгьанатны уланы Нариман, Тавлуева Зайнапны уланы Абдулла ва дагъы да кёплер Украина бойдагъы хас гьаракатда ортакъчылыкъ эте туруп, оьз­лени лап яхшы ягъын­дан гёрсетме бажара ва гёрсетип де туралар. Оланы барысына да асгер къуллугъун намусу булан кютюп, эсен-аман уьйлерине къайтып, ата-анасын, агьлюлерин сююндюрюп яшама насип болсун, – деп тамамлады насигьатлы сёзлерин Абдулбари-гьажи Жабрайылов.

Ёлугъувну барышында М-Р. Алхлаевни атындагъы Капиркъумукъ школаны охувчулары игитлеге, оланы къоччакъ аналарына багъышлап шиърулар охудулар ва Эдилхан Казимовну ёлбашчылыгъы булан гьазирлеген «Дюньягъа – парахатлыкъ» деген йырны хор болуп айтдылар.

Ахырында игит уланланы къоччакъ аналарына юртлусу Гь.Алхлаевни атындан гьазирленген савгъатлар тапшурулду.

 

Казим КЪАГЬРУМАН.

СУРАТДА: китапханада болгъан ёлугъув.