Ярашны яшав канзилери

Ватанны оьсмеклигине янгыз онда яшап тюгюл, арекде туруп да оьз къошумун болдурма боласан. Бу ойлар менде хамавюртлу Яраш Отарханович Адилханов булан ювукъдан таныш болгъанда тувду деме ярай. Буссагьатгъы вакътиде Яраш Отарханович Ессентуки шагьардагъы больницаны хирургия бёлюгюнде врач-нейрохирург болуп ишлеп тура. Къой, алгъа чапмайым, гьар затны оьз гезиги булан охувчуларыбызны таныш этсем къолай.
Яраш Адилханов 1981-нчи йылда Хамавюртда тувгъан, оьсген. Атасы Отархангъа касбусуна гёре Монголияда загьмат тёкме тюшюп, агьлюсю булан онда яшайлар. Гиччи Яраш да школаны экинчи класын Монголияны Эрденет деген шагьарында тамамлай. «Сонг, – дей лакъырдашым Яраш Отарханович, – атабыз савутлу гючлени сыдыраларында къуллукъ этегени саялы, ону арты булан биз де гете эдик. Шолайлыкъда, биз Бурятияда Улан-Удэ деген шагьарда яшадыкъ. Шонда мен он биринчи класны тамамлап, 1999-нчу йылда Чита шагьардагъы пачалыкъ медакадемиягъа охума тюшдюм».
Озокъда, атасы Отарханны таклифине гёре, докторлукъну сайлагъан жагьил уланны охувгъа пагьмусу бара-бара туруп ачылма башлай. Оьзлер лекцияларда гечеген аврувланы тарихин ахтарагъан мюгьлетлерде аврувну алдын нечик алма болагъаны да ва шолай аврувланы янгы къайдада нечик къолай этме бажарылагъанын да гёз алгъа гелтирип ойлашма башлагъанда, студент уланны башында тюрлю ойлар къайнама башлай. Сынаву ёкъгъа, илмуланы теренине янгы чомулма башлагъан улан бир соравгъа да мекенли ишден арагъа салардай жавап тапмай… Йыллар буса оьз хотуна агъа тура.
Узакъ къалмай кёп сююп, сююнюп билим алгъан охув ожагъы булан да савболлашма заман етише. Яш врач билимин камиллешдирме эки йылгъа Чита деген шагьарда больницада медицина илмуланы кандидаты Сергей Анатольевич Матузовну ёлбашчылыгъыны тюбюнде загьмат тёге. Нейрохирург Сергей Анатольевич Яраш Отар­хановичге оьз касбусуну терен сырларын ача. Билимге гьасирет Яраш да жабаргъа салынгъан туз къап бавукълукъну оьзюне нечик тарта буса, сувсагъан адам йимик нейрохирургия илмуну оьзюне тарта. Озокъда, яш доктор Яраш Адилханов нейрохирургия ахырына ерли юрюлмеген ёл, ахырына ерли ахтарылмагъан илму экенин яхшы кюйде англай. Тек ёл гёрсетивчюсю Сергей Анатольевични таклифине гёре, Ярашгъа оьзбашына операция этмеге ихтияр бериле.


– Биринчи этген операциянг нечик болду?

– Озокъда, бу операциягъа жаваплы экенимни унутмай эдим, тек мен операция этегенде янгыз да тюгюл эдим. Башны хас къураллар булан ачып, майгъа ябушгъан этни алдым. Мунда хата болмакъ – оьлюмге гьисаплы. Сиз де билеген кюйде, адамны бары да яшаву башмайдан гьасил бола. Къолунгдагъы инструментни билмей башгъа ерге тийдирип къойсанг, о адам оьмюрлюкге сакъат болмагъа бола: я юрюмежек, я гёрмежек, я эшитмежек, – дей туруп лакъыр­дашым оьзю оьзбашына этген бир нече операцияланы гьа­къында хабарлай ва телефондан таба гёрсете.
– Муна къарагъыз, – дей ол, – аркъасюекдеги грыжагъа операция этген кююме.

– Я, грыжагъа операция этме ярамай дей эдилер чи, сиз буса…

– Озокъда, ону ярайгъан, ярамайгъан гезиклери де бар.

Яраш Отарханович операция этме не заман ярайгъанны ва не заман ярамайгъанны медицина тилинде балын чыгъарып дегенлей хабар бере.

– Гьали буссагьат, – деп узата ол лакъырын, – мен Ставрополь крайда Ессентуки шагьардагъы больницада янгы ачылгъан нейрохирургия бёлюкде врач-нейрохирург болуп ишлеп тураман.

– Аллагь гёрсетмесин, эгер бизин охувчуларыбызгъа шолай операция гьажатлы болуп къалса, гьагъы нечакъы болма герек?
 
– Бир гьакъ да тёленмей, тийишли болагъан, аврувну токъташдырагъан, узилерден чыкъгъан кагъыз, паспорт, медицина полис ва направление болма герек. Къалгъан зат бизден гьасил бола.

– Яраш Отарханович, ата юртугъуздан арекде яшайгъаныгъыз кёп бола. Сагъынамысыз?

– Озокъда, сагъынаман. Юртлуларымны, ювукъларымны, къар­дашларымны тюшюмде гёреген кюйлерим аз болмай.

– Энниден сонг къачан ёлу­гъажакъбыз?

– Янгы йылны оьз Ватанымда къаршылама сюемен. Узакъ къалмай, Аллагь буюрса, ёлугъарбыз.

Магьаррам АЛИМГЬАЖИЕВ.