Къолай болмайгъан юрек яра…

Халимбекавулда Россияны Игити Аскер Аскеровну атындагъы школада башлапгъы класлагъа дарс береген Патимат Акъаеваны танымайгъанлар аздыр. Ол гиччипавлагъа билим берегенли 32 йыл бола. Билим беривдеги къасты ва гьалал къуллугъу учун ол нечесе керенлер ишинден таба савгъатлангъан, Дагъыстанны билим беривюню отличниги.

Патиматны ва Акъайны агьлюсюнде бир улан ва бир къыз тува. Яшлайын эрсиз къалып, Патимат оланы оьзю аякъгъа миндирген. Къыйын болгъан, тек ол чыдагъан: экевюне де билим де берген, уьйлю-эшикли де этген. Яшаву къыйынлыкъда оьтсе де, яшларыны уьстюнлюк­лери булан оьктем болуп яшагъан. Тек алда дагъы да артыкъ, дагъы да авур кюйде къыйын болажакъны билмеген.

Башын айтмаса, артын тёшлеме къыйын бола. Мен ону уланы Расулну гьакъында хабарлама сюемен. Полицияны майору Расул Акъаев Луганск областны Первомайское юртун миллетчилерден азат этегенде жан берген. Оьлгенден сонг Къоччакълыкъны ордени булан савгъатлангъан. Ол яшагъан уьйге эсделик салынгъан, орамгъа ону атын къойгъан.

…Арадан 2 йыл гетсе де, ол гёмюлген къабур басылса да, юрекни сызлайгъаны кемимей. Расул школада яхшы охуйгъанланы бириси болгъан. Муаллимлер ону гьакъында айта туруп талмайлар. Сав улан, гьар заманда да кёмек этмеге алгъасайгъан, яхшы амаллы, эришгенлени де ярашдырагъан улан экенни кёп сююп хабарлайлар.

–Гьар йыл ерли школаны кёп яш бите, тек арасында унутулмайгъанлары бола, — дей мени булангъы лакъырында клас ёлбашчысы Ирайгьанат Абдулмуслимовна Сапиева. –Расул шолайланы бириси эди. Огъар инанма ярай эди, класда ол баргъа мен сююне эдим. Яшланы арасында эришив болмай къалмай, сонг шолар бир-биревге сёйлемей юрюйлер. Расул шолайлагъа ёл табып, оьтесиз тез ярашдырып къоя эди. Эди деп сёйлеме де болмайман… Расул – герти намусу булангъы улан эди. Шонча йыл клас ёлбашчысы болуп, ону осал ишин бир де гёрмедим.  Асгерде де ол берген антына амин болуп, игит кюйде оьлюп гетди, ол мени эсимден таймажакъ…

Бир класда охугъан Умахан Абдусаламов да Расул таянма да, инанма да ярайгъан улан экенни айта:

– Бек низамлы ва инамлы, къурдашлары учун жанын берме де рази улан эди. Ону кёп къурдашы бар эди, шону да ол бек уста кюйде юрютме бажара эди. Биз огъар бек абур эте эдик.

Расул яшлайын спорт булан машгъул бола, кёп санавдагъы ярышларда ортакъчылыкъ этген. Яшдан берли милициягъа ишге тюшмек учун оьзюн шогъар гьазирлеп тургъан.

Юртдагъы орта школаны тамамлай ва Омск шагьардагъы юридический академиягъа тюше, шону битдиргенде Буйнакск районну ич ишлер бёлюгюне тюше. 15 йыл намуслу кюйде ишлеп, майор чинге ерли гётериле. Расул – законсуз савутлу уьюрлени дагъытагъанда актив кюйде ортакъчылыкъ этгенлени бириси. Къарамахи юртда оьтгерилген дав агьвалатларда ортакъчылыкъ этген. Ону «Халкъара бандит уьюрлени дагъытгъанлы 20 йыл» деген медаль булан савгъатлагъаны да негьакъ тюгюл.

Ондан сонг ол Буйнакскидеги асгер гарнизонгъа ишге чыгъа. Шондан таба ону 2021-нчи йылда Ростовдагъы асгер бёлюкге чыгъара.

2022-нчи йыл 24-нчю февральда биринчилерден болуп, Донбассгъа гире ва артиллерияда асгер борчун кюте.

– Расул кёп заман байлавлукъгъа чыкъмай турду, — дей мени булангъы лакъырында Патимат. –Мен англай эдим. Хас асгер гьаракатдагъылагъа телефон булан байлавлукъ тутма ихтияр берилмейгенни биле эдим. Ол давгъа тюшюп 49-нчу гюн зенг этди. Сёйлеп турагъан кюйде топ урагъан, топ атылагъан тавушланы эшите эдим.  Мен бек къоркъдум. «Расул, сагъа бир зат болуп къалардан бек къоркъаман, уьйге къайтсанг ярамаймы?»,– деп тиледим. Ол буса: «Анам, олай ярайгъан затмы, мунда чы менден кёп жагьил уланлар бар, мен оланы уьйретме, артыма салып дав этме алып барма герекмен» – деди. Шо 9-нчу апрель эди. Ол онунда оьлген.

Къайгъы адамны къартайта, ирите. Нечакъы да къыйналдым, гюйдюм. Аллагьутааланы буйругъу шолай болгъандыр дагъы… Янгыз меникими? Мен шонда дав этегенлер булан оьктеммен, шолар – Ватанын герти кюйде сюегенлер. Элин якълайгъанлар…

Бизин лакъырыбызда Патимат Акъаева Дагъыс­танны Башчысы Сергей Меликов хас асгер гьаракатны ортакъчыларыны агьлюлерине, гечингенлерине чи айрокъда бек тергев берегенни айтды. Баракалласын районну башчысы Уллубий Ханмурзаевге де, юрт башчы Магьамматрасул Ирасхановгъа да билдирди.

Расулдан къалгъан уьч де яш охуйлар, оьсюп туралар. Буйнакскидеги педагогика коллежни битдирген агьлюсю де гиччипавлагъа дарс бере. Ариден къара­гъанда бары да зат арив ва яхшы, тек оланы яннавурунда элини аманлыгъын сакълай туруп жанын берген игит улан Расул ёкъ. Янында ёкъ, юреклеринде яшажакъ…

 

Наби ИСАЕВ, шаир.

Буйнакск шагьар.