Фестиваль – «Къызыл майдан»

Китап издательствону уьстюнлюгю

 Гьар йыл Россияны  китап чыгъарывчуларыны ассоциациясы Москвада савлай уьлкеден чакъырып «Къызыл майдан» деген китап фестиваль оьтгере. Бу йыл оьтгерилгенинде бизин респуб­ликадан «Дагъыстан» ва «Эпоха» деген издательстволар ортакъчылыкъ этди.

Дагъыстанны китап чыгъарывчуларыны бёлюгюне кёп къонакълар гелген. Шонда ортакъчылыкъ этген Дагъыстанны маълумат ва печат агентлигини ёлбашчысы Абдуразакъ Жамалутдинов ва «Дагъыстан» деген издательствону директору Умаросман Гьажиев къонакълагъа артда чыкъгъан Дагъыстанны халкъ шаирлери Расул Гьамзатовну 100 йыллыгъына ва Сулейман Стальскийни 155 йыллыгъына чыгъарылгъан китапланы аян этген.

Олар китап чыгъарывну масъалаларына багъыш­лангъан конференцияда да ортакъчылыкъ этгенлер. Шонда «Россияны 2023-нчю йылдагъы китап базары» деген китап­лар чыгъарыв, шоланы сатыв, китап чыгъарывну оьсювюне бакъгъан янгы проектлер, сиптечилик масъалалар арагъа салынып ойлашынгъан.

– Биз китап ассоциация булан бирге иш гёрегеник 10 йылдан да артыкъ бола, — дей Умаросман Гьажиев. – Бизин дослугъубуз орус адабиятны регионлагъа ва милли язывчуланы савлай уьлкени халкъларына аян этме, яйма имканлыкъ бере.

У. Гьажиев ассоциацияны вице-президенти Олег Филимоновну 75 йыллыкъ юбилейи булан къутла­гъан ва 2 жумагъа Дагъыс­танда ял алмакъ учун сертификат тапшургъан.

Фестивальны ичинде тюрлю-тюрлю конкурслар да оьтгерилди. «Дагъыстан» деген издательство «Инг яхшы чебер адабият» деген конкурсну лауреаты болгъан. Расул Гьамзатовну 100 йыллыгъына багъышлангъан китап тагъымы учун гёрмекли савгъат алгъан.

Савгъатны къабул эте туруп, Дагъыстанны маълумат ва печат агентлигини ёлбашчысы Абдуразакъ Жамалутдинов шо китап Россияны Президенти Владимир Владимирович Путинни сиптечилиги ва Дагъыс­танны Башчысы Сергей Алимович Меликовну кёмеги булан яшавгъа чыкъгъанны эсгерген.

– Магъа бийик тав башлагъа нечесе керен минме тюшген. Минме къыйын буса да, шоланы башында да эретуруп къуванагъан кюйню унутма болмайман. Шу китапланы сиз къыйматлагъанда да мен шолай  къувандым. Ишибиз зая болмагъан, неге тюгюл шо ишге гьар къуллукъчу оьзюню юрегини гесегин салгъан деме ярай, – деген Умаросман Гьажиев, жюрини ортакъчыларына баракалла билдире туруп.

 

 * * *

Уллу савгъат –Дагъыстанда

 

Июн айны 11-ринде Магьачкъаладагъы милли китапханада Дагъыстанны маълумат ва печат къураллагъа къарайгъан агентлигини ёлбашчысы Абдуразакъ Жамалутдинов ва «Дагъыстан» деген басмахана уьйню ёлбашчысы Умаросман Гьажиев республиканы журналистлери булан прес-конференция оьтгерди.

– Москвада оьтгерилген 10-нчу фестивальда Дагъыстанны маълумат ва печат къуралларыны комитети, бары да китап издательстволары ортакъчылыкъ этди,–деп башлады гиришив сёзюн А.Жамалутдинов. – Савгъатлангъанланы арасында, айрокъда, «Дагъыстан» деген басмахана уью фес­тивальны уьч савгъатын алып, баш савгъатгъа да ес болуп, айрыча эсгерилди. Артдагъы отуз йылны ичинде Дагъыстанда чы нечик де, савлай Темиркъазыкъ Кавказда китап чыгъарыв тармакъда, китап фестивальда булай уьстюнлюклеге етишгенлер ёкъ. Уфа шагьарда да «Китап байрам» деп халкъара фестиваль оьтгерилди. Шонда да «Дагъыстан» деген басмахана уью Р. Гьамзатовну,  С.Стальскийни, Ф.Алиеваны юбилейлерине чыгъаргъан китаплары булан савгъатлар алды. Гьазирлик гёрме заман аз берилсе де, коллективи булан бирче Умаросман Гьайбуллаевич шо ишни уьстюнлю кюйде кютдю ва фестивалларда ортакъчылыкъ этме болду, гёрмекли савгъатлар да къазанды. Къутлайман коллективни ва баракалла билдиремен. Фестиваль нечик оьтгенин Гьайбуллаевичге айтма къояман,–деди Абдуразакъ Абдулвагьабович.

– Гьар йыл Россияда китап тюкенлер 50-70 процентге кемий бара. Шо гьалны, озокъда, тюзлеме тынч масъала тюгюл. Бизде шу китап тюкен ачылгъаны, китап сюегенлеге пайдалы болур деп эсиме геле. Бизге шулай ер тарыкъ. Язывчулар, журналистлер булан ёлукъмакъ, янгы китапланы малим этмек ва башгъа тюрлю ёлугъувлар оьтгермек учун оьзюбюзню ерибиз болса, биревге де тилеп айланмажакъбыз. Китапханалар буса Дагъыстанда 952 бар. Россияны оьлчевюнде алгъанда, алтынчы ердебиз.

Москвада, Уфада болгъан конкурсланы гьакъында айтсам, кёп регионланы къуршап оьтгерилген бу конкурсларда, озокъда, уьч савгъат алмакъ тынч масъала тюгюл эди. Коллектив къасткъылып ишледи, натижасы да сиз гёреген кюйде, муна, чыкъгъан китапларыбыз алды­гъызда, арив болду. Мен китап чыгъарыв гьаракатыбызда Дагъыстанны атын чыгъармакъ учун, бизин адабиятны, маданиятны, спортну, белгили адамларыбызны, яшав-туруш гьалыбызны савлай Россиягъа ва тыш янгъа да билдирмек учун, Дагъыстанны янгыз яхшы янындан гёрсетмек учун къаст этебиз. Ондан къайры да, янгыз китап чыгъаргъан булан болмай, ону исбарлама, гёргенде адам къолуна алма сюердей, ачып къарама, савгъат этме сюердей даражагъа чыгъарма къаст этебиз. Артдагъы он йылны ичинде мен 22 китап выставкаларда болгъанман. Тюркиядан башлап, Новосибирск шагьаргъа етгенче барында да ортакъчылыкъ этгенмен ва бизге пайдалы болардай сынав да топлагъанбыз.

Дагъыстанда китапгъа бырынггъы заманлардан берли тергев этип, сыйлап, охуп, биревден-биревге берип гелгени адатлангъан болгъан. Абусупиян Акаевни китаплагъа байлавлу гьаракатын эсгерип къойсакъ да таманлыкъ эте. Яхшы китапны бир атгъа алышдырып алагъан заманлар да болгъан. Гетген йылгъы выставкада бизин гиччирек тюкен йимик бир метрлик китап салгъан ерибизге нече адам гелер экен деп иш этип санадым. Бир минг бир юз адам гелди. Айтагъаным, Дагъыстанны гьакъында кёп айтыла, бизин респуб­ликаны таныма сюегенлер кёп, янгыз Украинада юрюлеген гьаракатны алып къойсакъ да, 11 Игитибиз бар, бир республикада да шолай кёп игитлер ёкъ. Шону учун бизге гёрсетме игитлерибиз де, загьматда, гьар тармакъда етишген уьстюнлюклерибиз де бар. Китапны кёмеги булан  шоланы гёрсетмек де – бизин борчубуз.

Прес-конференцияны ахырында журналистлени соравларына жаваплар берилди. Сонг Умаросман Гьайбуллаевич  «Дагъыстан» деген басмахананы гьаракатын, ишин аян этегени учун «Дагестанская правда», Гьакъикъат», «Ёлдаш» газетлени редакцияларына грамоталар тапшурду.

 

Бетни гьазирлеген

Гебек КЪОНАКЪБИЕВ,

Яраш БИЙДУЛЛАЕВ.