Шагьарланы барысында да дегенлей ер-топуракъ масъала лап оьрчюп тербейген масъала болуп битген. Шо ягъындан Буйнакск шагьар да гьеч бирисинден артда къалмай.
Бир вакътиги башалманчылыкъдан пайдаланып, шагьарны болгъан-гетген гьакимлери ерлер «пайлавда» этмеген пышдырыкъ къалмады. Онгайы къолай, гючю бар ким де-ким де елемеген ер къалмады, айрокъда алда болгъан уллу завод-фабриклерден, автоколонналардан, къурулуш къурумлардан къалгъан эркин абзарлар «тюлкю пайлавгъа» тюшдю. Энни буса шагьарда жамият учун лап гьажатлы ожакъланы, идараланы къурмагъа бош ерлер табылмай. Бу да биринчилей утанып, тоюп билмейген талавурчу тайпаланы эдепсизлигидир…
Мен газетибизге Буйнакскини ортасындагъы уллу ёлну къабургъасында Лермонтовну аты къоюлгъан паркда бирев уллу тюкенлер этмеге урунгъаныны, жамиятны адилли вакиллери шогъар къаршы баш гётергенини гьакъында макъала язгъан эдим. Шагьарны гьакими шо заман мундагъы паркгъа тиймеге биревню де къоймажакъбыз… деп халкъны алай арив инандыргъан эди.
Гьали янгыдан бу масъала оьрчюгюп гетди. Айтагъаным, гечеден эртенге шо ерни айланып бегетип чыкъды. Халкъ янгыдан къувун салды, шагьар гьакимиятгъа айыплар салып сёйледи.
Ахыры халкъ ерли гьакимиятны адилли къастындан умут уьзюп, «оьрге» хабар етишдирди. Дагъыстанны башчысыны тапшурувуна гёре, Пачалыкъ советни секретары иш этип Буйнакскиге маслагьатгъа гелди. Нечик де парк бар ерде бир бина да къурулмажакъ деген гьасил чыгъарылгъан. Тек барулар гьали де тайдырылмагъан. Булай башалман еленген ерлер, нете, Буйнакскиде дагъы ёкъму? Дагъы ерге къарамай янгыз «Дослукъ» деген микрорайонда болуп турагъан терсликлеге тергев берме де ярай. Олай болгъанда, ерлерде гьар оьрчген масъалагъа оьр гьакимиятдан вакил чагъырма тарыкъ дагъы!..
Гьар айлангъан сайын, бу ерни еси бар, чыгъарып алып болмайбыз деп кант эте эдилер. О адамгъа паркны топурагъындан ерни ким, къачан ва не саялы берген болгъан дагъы?! Шону акътигин ахтарып тюз дуван чыгъарылмай, бу масъала шунча узакъ йыллар неге къалды?
Топуракъ масъалаланы пакарсызлыгъына гёре тувагъан «негелени» арты да ёкъ, алды да.
Шагьарларда уллу ерлени кимлер елегенни, къала йимик уьйлени, тюкен булан базарланы есилери кимлер экенин ахтарып къарагъыз… Оланы арасында «пакъыр» адамны, гьалал гишини нагагь да тапмассыз.
Гьаракатгъа ёл къоягъан гьакими булангъы жамият бир заманда да онгмас. Къачан ва неге ёл къоюлагъанны да эси ериндеги гьар адам билмей тюгюл. Адилли жамият ва гьасирет гьалал ва жигерли гьакимлер баш болгъанны сюе. Неге тюгюл, балыкъ башындан чирий.
Кёбюсю гезиклер адамланы пысып турагъаны да гьакимлеге гьатдан озагъан ишлени этип къоймагъа онгайлыкъ бере. Халкъ ятса кийиз, къатса мююз болуп болагъанны да унутма ярамай.
