Азатлыгъын сакъламагъан, азапдан къутулмас

Мени гиччи юртумдан

Байланып эл адатгъа,

Нече-нече яш улан

Гетген хас гьаракатгъа.

 

Гетме де алай гетген

Савут тагъып белине.

Фашизмни уьюрлерин

Тыкъма сююп инине.

 

Иблис бендерлер булан

Бетге-бет гьав этмеге.

Айтагъаны болмаса

Оьжетли дав этмеге.

 

Уьст болмакъ учун олар

Аямай бир затын да.

Англай – Ана Ватаны

Къарагъанны артында.

25.05.2024 й.

 

Къумукъларда азатлыгъын сакъламагъан азапдан къутулмас деген  еринде айтылгъан нече де тизив ва терен маъналы айтыв сакълангъан. Мен оьзюню гьакъында хабарлама сюеген къоччакъ уланны къысматына шо айтыв, огь нече де арив барыша. Огъар тувмадан уллулары къойгъан Уллубий деген герти аты айтылып бизин юртда эшитген де, билеген де ёкъ йимик. Дос да, къардаш да, таныш-билиш де, гьатта лап ювукъ жан къурдашлары да огъар яшырылып къоюлгъан Абиш деген атын уллу гьюрмет этип айталар. Абиш ажайып сав улан. Ону не ялгъаны болмас, не эки тюрлю сёзю. Осал иш этип чи нечик де, этегенлер булан ювукъ болуп да гёрмессен.

Оьзюню тувмадан йымышакъ хасиятына-къылы­гъына гёре болма ярай, ол уьзюрю болгъан гьар гишини де гьазиринде къуллугъун битдирме къабул. Ата-бабаланы яхшылыкъгъа алгъаса деген айтывлу ёраву сан-санына сингип къалгъанда йимик. Амма, оьзюн сан этмейгендей, сансымай буйрукъ къайдада бир ишни тапшурма къарайгъан адам болса, Аллагь сакъласын, хырт болуп къалажакъ. Сенге-менге чыгъып гетсе де тамаша тюгюл.

Уллубий Уллубиев Буйнакск районну Янгы Къумукъ юртунда яшавлукъ этеген агьлюню 1995-нчи йылны сентябрь айыны баш гюнлеринде тувгъан биринчи авлети. Ата-анасына тынглавлу болуп оьс­ген Абиш ата юртундагъы школагъа юрюп толмагъан орта билим алгъан сонг, Буйнакскидеги юрт хозяйствону касбучуларын гьазирлейген коллежни автомеханиклер гьазирлейген бёлюгюнде билим алывун узата. Къурулуш ишлеге къуршалып, агьлюдеги ишлени де авур янын бойнуна алып юрютеген Абишни 2019 –нчу йыл асгер бёлюклерде къуллукъ этме чакъыралар. Асгерде къуллукъ этивюн ол Нижний Новгородну ювугъундагъы Дзержинск шагьарда  автомобилистлени бёлюгюнде машин гьайдавчу гьисапда оьтгере. Болжалы битип ата юртуна къайтгъанда да ол гьар тюрлю къурулушларда загьмат тёгювюн узата.

Украина бойда къыставуллукъ болуп гетген 2022-нчи йылда ол Буйнакск шагьардагъы асгер бёлюкге барып контракт байлай ва Краснодар крайда оьтгерилген бир айлыкъ уьйренивлерден сонг Запорожcк областгъа йибериле. Украина бойда хас асгер гьаракат юрюлюп турагъанда тийишли гьазирлиги де ёкъ, адамшавлу сынав да топламагъан бир-бир бизин асгер бёлюклер кёп уллу къыйынлыкъланы башдан гечирме борчлу бола. Эсде ёкъда болуп гетген гючлю топ урувланы натижасында янгы къурулгъан асгер бёлюкдегилер яралар алып, тас этивлеге тарый. Кёплери уьйлерине къайтма борч­лу да болалар.

Аз заманны ичинде болуп, башындан гетген бу агьвалат Абишни юрегине нече де авур тие. Ол къайпанмагъан гьалда, ата-ананы, дос-къардашны буварывларына да къарамайлы, гене де асгер бёлюгюне бара ва Ватанны якълавчуларыны, сакълавчуларыны сыдраларына къошула.

Бу гезик ол гечеси-гюню булан токътамай гьаваларда учагъан ва  бизин асгерлеге топ-гюлле явдурагъан дронлагъа къаршы  атышывчу асгер бёлюкде машинни гьайдавчусу этилип белгилене. Бу тайпа машинни расчёту 3 адамдан бириге. Оланы да гьарисини оьз борчлары ва яшырылып айтагъан атлары бар. Оьтген бир айны ичинде Абиш къуллукъ этеген расчётгъа душманны бир-нече дронларын дагъытып тюшюрме имканлыкъ бола.

Тюзю булар ишин аслу гьалда гюннюзлер, гёз ярыкъ заманда юрютме борчлу. Неге десегиз, расчётдагъылар учагъан алатланы гьавада гечелер булан аян этип, атышып тюшюрме болагъан аппаратлар булан таъмин этилмеген. Шолай гюнлени бир гюнюнде бизин бёлюкню гьар тербенишин тергеп, алдынлы ясандырывлар булан аян  этип турагъан душман буланы ерлешген ерин токъташдыра ва топ атышывгъа туталар…

Шо къагьрулу мюгьлетлени гьакъында да Абиш оьзюне хас саламатлыкъ булан булай хабарлай. «Мартны 29-нчу гюню. Ахшам 5 болагъан заман. Топлар атышагъан тавушну эшитип, машинден арек тайып  яшынып токътайбыз. Тек душман атгъан топ гюллеси лап ювугъубузгъа тюшюп атыла. Башым къагъыланып, эсимни тас этемен. Айыкъгъанда эки якъны тергеп къарайман, беш метр­лер ариде – 2 метр терени, 1,5 метр генги булангъы ор. Аз ариде сан-санына топну яркъычлары батып ятагъан наводчигимни, ондан  да ягъада бутлары яралангъан командиримни гёремен. Олар менден кёмек къаравуллайгъанны гьис этип,  тез-тез эсимни жыйып, не гьалда буса да минип машинни ягъаман. Экисин де, бирерлетип алып машинге элтип ятдырып саламан ва тезликде  3 км ариде ерлешген санчастгъа етишдиремен. Сол къолумну бармакълары чара-чак болгъанны, аягъыма да атылгъан топгюллени яркъычы батылгъанны, бетим-башым къангъа боялгъанны шонда эс этемен.

Санитар къуллукъчулар бизин яраларыбызны байлап, уколлар этип, Севастопольгъа госпитальгъа йибердилер. Шонда эки жума ятып къолай бола турагъанда мени Владикавказдагъы госпитальгъа бакъдырды. Онда да бир ай яраларымны бакъгъан сонг, уьйге йибердилер. Гьар гюн асгер бёлюкге юрюп тийишли дарманланы этдиремен. Бир-биринден айрылып, салланып къалгъан бармакъларым шайлы къолай болуп геле. Яраларым мекенли къолай болгъанда, Аллагь буюрса,  гене де асгер ёлдашларымны янына етишме хыял этемен».

Ана Ватанны аманлы­гъын якълама намус тюшгенде, гьайт деп айтып, асгер къуллукъгъа къуршалгъан къоччакъ улан Абиш булан исси чай иче туруп юрюлген лакъырыбызны барышында ону бетинде не тартынывну, не болгъан ишге гьёкюнегенликни аламатларын эс этме болмадым. Ол оьзюню эргишилигин гёрсетип, айтгъан сёзюнде табылагъанда йимик, берген антын да кютюп, намусу булан яшама да, ябушма да къаст къыла.

Ондан-мундан лакъыр эте туруп, мен огъар хас гьаракатны  ортакъчыларына берилеген савгъатланы да къыйывун чыгъараман. «Магъа асгер гьаракатны ортакъчысы» деген белги берилген, — дей ол. —  Яралангъан кюйде ёлдашларымны къутгъаргъаным саялы «Къоччакълыгъы учун» деген медальгъа гёрсетгенбиз  деп де айталар…»

Озокъда, иш савгъатларда тюгюл. Намарт хыяллары булан бизин халкъланы парахат яшавун бузма-тозма къарайгъан фашизмни уьюрлерини алдын алып токътатмаса бирдокъда ярамай. Шо – мени ва мени йимик нечеселени  инг биринчи ва яшавгъа чыгъармаса ярамайгъан борчубуз.

 

Казим КАЗИМОВ.

СУРАТДА: Абиш (Уллубий Уллубиев).