- 15-нчи сентябр – Дагъыстанны халкъларыны бирлигини гюню
2011-нчи йылны 15-нчи сентябринден тутуп, гьар йыл арасы бёлюнмеген кюйде бизин республиканы байрамы — Дагъыстанны Халкъларыны бирлигини гюню белгилене. Шо байрамны шатлы шартларда оьтгерив республикабызны Президентини 2011-нчи йыл июл айны 6-нда чыкъгъан Указы булан кёп миллетлер яшайгъан Дагъыстанны халкъларын бирлешдирип дагъыдан-дагъы сыкълаш-дырмакъ муратда къабул этилген ва ишлемейген гюн санала.
Бу байрам 1741-нчи йылда болуп гетген тарихи агьвалатгъа кюрчюлене. 18-нчи юз йылны орталарында Иранны дюньягъа айтылгъан асгербашчысы Надир-шагь, тишитырнагъына ерли савутлангъан асгерини башына да тюшюп, Кавказны елеп, халкъларын есир этмек деген хыял булан тербене. Ол асгерлерини бир уллу бёлюгю булан Дербентден, Гьайтакъдан ва Таргъу шавхаллыкъдан оьтюп, Мегьтули ханлыкъны тахшагьары Жюнгютейни дагъытма, экинчи бёлюгю булан Шагь-Дагъны, Могу-дарени, Къази-Къумукъну ва Хунзахны къолгъа алып, савлай Дагъыстанны еси болуп токътама умут этген.
Шолайлыкъда, Андалалны топурагъында 5 гюнню узагъында Надир-шагьны асгерлерини ва дагъыстан халкъланы арасында оьжетли ябушув юрюлген, елевчюлер артгъа тартылма борчлу болгъанлар.
2010-нчу йылны декабр айында оьтгерилген Дагъыстанны халкъларыны 111-съездинде республиканы янгы байрамын токъташдырма сёйлешелер ва Дагъыстан халкъланы бирикген асгерлери Надир-шагьны чапгъынчы черивлерин къачма борчлу этген 15-нчи сентябрни байрам гюн деп гьисаплагъан.
Россия Федерацияны къыбла дазусунда ерлешген Дагъыстан Республикада 60-дан артыкъ миллетлер яшай. Республиканы Азербайжан, Грузия, Мычыгъыш Республика, Ставрополь край ва Къалмыкъ Республика булан дазу аралыкълары бар.
Байрамны Гюнюнде савлай республикада гьар тюрлю шатлы чаралар, фольклор коллективлени концертлери, спортну милли жураларындан ярышлар, сатыв-алыв ярмакюлер оьтгериле. Билим берив ва илму ахтарыв ожакълар шо агьвалатгъа багъышлап ачыкъ дарслар, тарихи экспонатланы малим этив чаралар, сурат ва китап выставкалар гьазирлей.
Казим Казимов.
