О гюнлерде Магьачкъалада Дагъыстан пачалыкъ халкъ хозяйство университетинде оьтгерилген Бютюнроссия илму-сынав конференция «Дагъыстанны оьсювюнде юртланы гьалиги гьалы, масъалалары ва шоланы ёрукълашдырывну ёллары» деген агьамиятлы темагъа багъышлангъан эди.
Эсгерилген оьр охув ожакъны ректору Я. Бучаев шону ачды ва ону ортакъчыларына натижалы иш ёрады.
Гюнлюк низамгъа салынгъан масъалагъа гёре, ДГУНХ-ны профессору, экономика илмуланы доктору Шарип Шарипов, Дагъыстанны юрт хозяйство министри Абзагьир Гьюсейнов, ДГУНХ-ны профессору, география илмуланы доктору Шахмардан Мудуев ва шолай да уьлкебизни башгъа регионларындан чакъырылып гелген оьзге ёлдашлар да оьз пикруларын малим этип сёйледилер.
Белгили болгъан кююнде, Дагъыстанны яшавунда юрт ерлени оьсдюрювню масъаласына байлавлу болуп арт вакътилерде, гьар тюрлю ахтарывланы натижаларына кюрчюленип, ёлугъувлар, генгешлер, «дёгерек столлар» юрюлюп тура. Бу гезик де илму-сынав конференцияны ортакъчыларыны арасында шо гьакъда генг кюйде пикру алышдырыв болду ва пайдалы таклифлер айтылды.
Савлай Россия оьлчевюнде алгъанда, юрт ерлерде яшайгъанланы санаву 25,4 процент буса, шо гёрсетив Дагъыстанда 55 процентден кем тюгюл. Дагъы да ачыкълашдырып айтгъанда, республикабызны районларында яшайгъанланы санаву 1 миллион 689 мингге етишген. Демек, Россияны регионларыны арасында Краснодар крайдан сонг шо экинчи ер бола.
Яшырмагъа тарыкъ болмай, артдагъы йылларда тавланы социал-экономика якъдан оьсдюрювню программаларына да къарамайлы, шонда яшайгъан ватандашланы тюзлюк бойгъа башалман кюйде гёчювюню алдын алмагъа къыйын. Натижада, тав ва тавтюп бойдагъы юрт хозяйство агьамияты булангъы топуракъланы къаравсуз къалагъан майданлары артып тербей. Муна шо саялы да, тюзлюк бойда сабанлыкъланы къысматы къыйынлаша, демек, башалман кюйде законсуз яшавлукъ ва оьзге тюрлю имаратлар, гьатта савлай юртлар къурула. Экономикасы оьсген яшаву алгъа гетген англавлу пачалыкъларда шолай кемчиликлеге бирдаокъда ёл берилмейген гьакъда унутмагъа ярамай. Озокъда, шону учун ерлерде бизин республикабызда тийишли онгайлыкъланы-къуллукъланы (инфраструктура) болдурмаса бажарылмай. Юрт хозяйство продукцияны ишлетеген, сакълавгъа салагъан ва сатывгъа чыгъарагъан логистика центрланы къурувну масъаласыны агьамияты, гертиден де, уллу.
Илму-сынав конференцияны ортакъчылары, айтылгъан таклифлени гьисапгъа алып, тийишли къарар къабул этдилер.
