Мени алдымда генг яврунлу ва юртдагъы яшлардан бир ери де башгъа тюгюл Залимхан Гьажиев олтургъан. Тек ону къараву башгъа, юзю бираз ойлу. Ол бир-эки гюн алда Украинадан уьюне ял алма 1 айгъа гелген. Ол шондагъы хас операцияны биринчи гюнлеринден тутуп дав агьвалатларда ортакъчылыкъ этген.

Башлап бизин лакъырыбыз къыйышмай турду, мени соравларым четим тийдими, билмеймен, тек ­жавапланы ойлашып бере эди. Озокъда, айтма ярайгъан ва ярамайгъан ерлери де бардыр, англайман. Буса да мен ону булан лакъыр эте туруп, бизин россиялы солдатны келпетин яратма къарай эдим.

Балики, ол мени булан саламатлыгъындан сёйлеме болмай тургъандыр, мени алдымда оьсген улан: Эндирейде тюшген уьюм болагъан Арсенни ва Ирайгьанатны агьлюсюнде 1989-нчу йылда тувгъан. Бу агьлюде 2 яш бар эди: бир къыз ва бир улан. Янгыз уланман деп, Залимхан ёнкюп оьсмеди. Школагъа барды ва шону алтын медальгъа битдирди.
Башлап ол юрист болмакъ учун, «Гуманитар академияны» Хасавюртдагъы филиалына тюшдю. Шонда охуп турагъан кюйде, отпуск алып, армиягъа гетди. Залимханны Владивостокгъа чыгъарып йиберди ва ол да 55-нчи денгиз пехотада къуллукъ этди. Бир йылдан сонг къайтып гелди. Алда охуйгъан академияны къойду ва «Московская академия комплексной безопасности» деген охув ожакъгъа тюшдю. Шону охуп бите туруп, дыгъар язып, Гюйдюрмесдеги асгер бёлюкде къуллукъ этме башлады. Шо йыл заочно Магьачкъаладагъы финанс-экономика институтгъа тюшдю. Шулай охув ожакъланы битдирген улан асгерге нечик барып къалгъанны гьакъында сорайман.

–Айтардай иш де ёкъ заман эди. Бар ишлерде де аз алапа бере эди. Мен оьзюм де асгерде къуллукъ этме сюе эдим ва хоншудагъы яшны таклифине гёре, 2010-нчу йылда дыгъар да язып гетдим,–дей Залимхан. – Шо йылларда биз ич ишлени гьисабында эдик, артдагъы заманда бизин милли гвардиягъа чыгъарды.

Залимхан къуллукъ этеген полк Нальчикден Дербентге ерли не ерде къувунлу гьал болса, террористлеге къаршы иш болсун, жамият низамны сакълав болсун, барында да ортакъчылыкъ этген. Ол оьтген 12 йылны ичинде савлай Темиркъазыкъ Кавказны, шолай агьвалатларда ортакъчылыкъ эте туруп, нечесе керенлер айлангъан. Шо йылларда къувунлу гьаллар да кёп тува эди деме ярай.

2018-нчи йылда ол Сирияда да болду. Оьзю айтагъан кюйде, шонда да жамият низамны сакълавда ва рагьмулукъ кёмек гелтиреген машинлени узатып, сонг да шо малланы пайлап иш гёрген.

Гьар сёзню тилинден тартып алагъандай хабарлап тураман, артыкъ затны айтмай, мен буса Украинагъа баргъан кююн ва не ерлерде дав этгенин билме сюе эдим.

–Бизин полкну Донбассны азат этмек учун биринчилей дегенлей йиберди, башлап Къырымгъа гелдик, сонг Херсон областдан оьтюп, ичге багъып гирдик, – дей ол. –Сонг Мелипополь шагьаргъа гетдик, шону азат этегенде ортакъчылыкъ этдик. Артда дав агьвалатларда Гуляйполе деген юртда эдик. Шо бойда бизге миллетчилени янындан яхшы кюйде гьужум этилди. Бизге къаршы танклар ва БТР-лер салгъан эдилер. Биз къайпанмай атышып турдукъ. Онда буйрукъну кютме герексен ва дав этип алгъан ерден тайма тарыкъ тюгюлсен. Шогъар гёре къаршылыкъ билдирип де турдукъ. Артда авиация гелип кёмек этди ва биз де шо юртда асгер-ватандаш администрация къурдукъ. Гьужумну натижасында оьлгенлер де болду, яралангъанлар да. Магъа да енгил яра тийген эди, санчастгъа бармадым. Биз эсгерилген юртну алгъанда, шолай бары да асгер бёлюклер йимик, низамны болдурабыз. Юрт болсун яда шагьар, гиреген-чыгъагъан бойлагъа постлар салына ва машинлер барысы да тергеле. Биз Гуляйполени алгъанда, шондагъы адамланы сурсат булан таъмин этебиз. Оланы кёбюсю юртларында къалгъан, бирлери Украинаны ич боюна яда тыш пачалыкълагъа гете.

Залимхан Гьажиев взводну командирини орунбасары, оьзюню бёлюгюндеги 21 адамгъа башчылыкъ эте. Бу бёлюк аслу гьалда полкну сурсат, айрокъда, асгерни тарыкъ-герек булан таъмин эте. Белгили болгъаны йимик, тобу ёкъ буса къайсы савут да темир гесек чи. Шону учун да, оьзюне тапшурулгъан взвод да булан Залимхан тарыкълы ишни заманында этип тургъан.

Ол отпускагъа августну 5-де гелди. Юртгъа гиреген ерде Залимханны кёп адам, байракълар гюллер булан къаршылады. Абзарында буса савлай уллу тухуму жыйылгъан эди деме де ярай эди. Залимхан биринчилей гелип, улланасы Кабаханны къучакълады. 90 йыллагъа тармашгъан Къабахан давну йылларын гьаран-гьаран биле. Ондан сонггъу йылланы азабын чекген, демек, дав деген не экенни эшитип билмей. Шону учун да давдан сав-саламат къайтгъан торунун къучакълап, йибермей шайлы заман турду.
Залимханны анасы Ирайгьанат да ариде гёзьяшларын сибире. Ол уланы дав агьвалатларда ортакъчылыкъ этегенни башлап билмей болгъан. 2 айдан да артыкъ уланындан хабар ёкъ ана, жанын увучуна алып тургъан.

– Эки гёзюбюз телевизорда эди, – деп эсге ала шо гюнлени Ирайгьанат. – «Биз дав болагъан ерде тюгюлбюз, Къырымдабыз, ону-муну сакълайбыз, парахат бол» дей эди, сёйлеме кюй табылгъанда. Шолай 2-3 ай мени алдатып тургъан, оьзю буса инг де дав этеген ерлерде болгъан.

Мени булангъы лакъырында Залимхан кёп затны айтмады. Мен де артыкъ сорап турмадым. Артда савгъатларын гёрсетмекни тиледим. Олар нече де бар: Россияны Милли гвардиясыны директору Виктор Золотовну Гьюрметлев грамотасы, «За отличие в службе в особых условиях» ва «За отличие в службе» деген белгилер, «За ратную доблесть», «Участник боевых действий», «Участник контртеррористической операции на Кавказе», «За отличие в службе», «Участник военной операции в Сирии» деген медаллар булан савгъатлангъан.

Артдагъы давда гёрсетген игитлиги учун «За отвагу» ва Суворовну савгъатларына гёрсетилген.

Залимхан гелеген айны башында къайтып Украинагъа гетежек. Гьали буса дос-къардашыны арасында. Залимханны ва Жамиляны тою 2011-нчи йыл, он биринчи айны 11-нде болгъан эди. Бугюн татувлу агьлюню 3 авлети де бар – Юсуп, Хадижа ва Умар. Олар да дос-къардашы йимик атасындан сююне ва гьар заман ол янында тургъанны сюе.

Озокъда, агьлюсюню ва дос-къардашны янында яхшы, тек берген анты бар, шогъар амин болуп, Залимхан оьзю йимик юзлер, минглер булангъы уланланы арасына къошулажакъ ва миллетчилерден тюбюкъарадан азат этмек учун бары да гючюн салажакъ.

Яхшы ёл ва эсен-аман къайтгъыр!

Гебек КЪОНАКЪБИЕВ.