Яшавну ёллары айланч

Школада охуйгъан йылларында къайсы охувчу, къайсы яш доктор болмагъа сюймеген, къайсы яш лётчик болуп самолёт булан учмагъа умут этмеген. Кёбюсю яшлар оьзлер школада охуйгъан вакътисинде танглагъан касбусуна амин болуп, муаллимлер, докторлар, журналистлер, шаирлер болгъан. Гьар адамны къысмат сайлагъан оьз яшаву бола. Пагьмулу шаир, бажарывлу медицина къуллукъчу Алпият Закавова да къысмат сайлагъан ёлдан юрюген. Яшавуну 40 йылын медицинагъа багъышлагъан Алпият оьз касбусу, оьз иши булан оьктем бола, сююне. Ол югъагъан аврувланы багъагъан республика больницаны реанимация бёлюгюнде 40 йылны узагъында медсестра болуп чалыша ва бугюнде де кёп сююп танглагъан касбусун юрютюп тура. Коронавирусну вакътисинде Алпият ишлейген больницаны медицина къуллукъчулары нечесе адамланы оьлюмден  къутгъаргъан. Алпият иш ёлдашлары булан бирге сав йылны узагъында уьюн-ожагъын къоюп, гечеси-гюню булан авур     аврувланы къабул этип тургъан.

– Коронавирус аврув лап да кёп, гючлю кюйде яйылгъан 2020-нчы йылда бизин медицина къуллукъчуланы айлар булан уьйлерине барма къоймай, бири-бирибизни алышдырып, гечеси-гюню булан ишледик. Къонакъюйде яшай эдик. Къыргъа чыкъмагъа къоймай эди. Бизин больницагъа гелеген аврувлар шонча да шолай кёп эди, палаталарда ер ёкъгъа, больницаны догъаларына койкаланы салып ятдыра эдик. Гелгенлени барысын да сав этип болмадыкъ. Кёплерин оьлюп алып гете эди. Оьлегенлер айрокъда уллуланы арасында кёп эди.  Бир де башгъа тюгюл эди, давда йимик аврувланы къабул этмеге етишип болмай эдинг. Больницаны къуллукъчулары башын сакълап, къачып айланмагъа къарамады. Бизин медицина къуллукъчуларыбыз барысы да дегенлей коронавирусдан авруду. Бир-бирибизге кёмек этип, аслу гьалда аврувну аякъ уьстде йибердик. Авруп ятгъанлар да болду. 2020-нчы йылда Медицина къуллукъчуланы гюнюнде коронавирус аврувгъа къаршы ябушувда гёрсетген къоччакълыгъы, игитлиги деп айтсам да ялгъан болмас, бизин югъагъан аврувлагъа къарайгъан больницаны 3 медицина къуллукъчусуна «Дагъыс­тан Республиканы савлукъ сакълавуну ат къазангъан къуллукъчусу» деген гьюрметли атлар берилди. Шоланы арасында мен де бар эдим.  

Мен гиччи класлардан тутуп адабият дарсланы оьтесиз ушата эдим. Айрокъда къумукъ ва дагъыс­тан адабиятны кёп охуй эдим. Башлапгъы класларда охуйгъанда язгъанман биринчи шиърумну да. Эсимде бар: муаллим къумукъ тил дарсда язбашны гьакъында гиччи хабар язмагъа тапшурув берген эди. Мен хабар язмай, эки куплет шиъру язгъан эдим. Муаллим мени гиччи шиърумну макътады. Шондан сонг мен язгъан шиърулар школада чыгъагъан тамгазетде чыкъмагъа башлады. Шиърулар булан бирче сурат этив булан да машгъул болдум. Мен  шаир болма токъташдым. Мени атам Умар, анам Муслимат школада муаллимлер болуп ишлей эди. Атам – биологиядан-химиядан, анам башлапгъы класларда дарс бере эди. Анабыз чакъда-чакъда кюйсюз бола эди. Ол мени бир керен къырыйында олтуртуп: «Школаны битдиргенде къайда охума тюшмеге сюесен?» – деп тувра сорав берди. Мен де: «Шаир болма сюемен», – дедим. «Шаир – о касбу тюгюл, пагьму», – деди. Анабыз магъа тынглагъан сонг: «Гёресен,къызым, эки гюнню биринде кюйсюз боламан, докторгъа охума бар», – деп, магъа соравлу къарады. Мен анабызны соравлу къаравун жавапсыз къойдум. Менде о йылларда художник, не де шаир боламан деген уллу умутлар бар эди.

Алпият 1980-нчи йылда Къ­акъашурада он класны битдире.  Атасы Умарны, анасы Муслиматны касбусун танглап, муаллим болма сююп, аттестатын Дагъыстан пачалыкъ педагогика институтну химия-биология факультетине бере. Экинчи экзаменден эки алып, уьюне къайта. Документлерин Дагъыстан пачалыкъ университетни филология факультетине бермегенине гьёкюне. Алпият: «Орус тил ва орус адабият, къумукъ тил ва къумукъ адабият мени лап да кёп сюеген, бек билеген дарсларым эди чи. Шаир болма сюеген адамгъа филология илмудан ювукъ касбу ёкъ чу. Бир йылымны тас этсем де, гелеген йыл документлеримни университетни филология факультетине бережекмен», – деп хыял эте туруп, экзаменден эки алгъанына къыйналып да болмай.

– Арадан бир айлар гетип, бизге атабызны Ставрополь крайда ишлейген Абулаш деген иниси гирип гелди. Ол мени булан охувланы гьакъында хабарлай туруп: «Тангала экзаменге бармагъа гьазир бол. Сени документлерингни мен институтдан алып, Дагъыстан медицина училищеге бергенмен. Йылынг зая гетмесин, сюйсенг, гелеген йыл ­оьзюнг сюеген факультетге охума тюшерсен, – деп, сёзюн къысгъа этип къойду. – Медицина училищеге охумагъа тюшсенг, анангны да юреги парахат болур. Къызъяшгъа медсестра да башгъа яман касбу тюгюл», – деп де токъташдырды. Шолай, эсде-пусда ёкъ ерден, бир де ойлашмагъан касбуну есиси болуп, медицина училищени де битдирип, больницада реанимация бёлюгюнде процедура медсестра болуп ишлейгеним 40 йыл бола. Къысмат сагъа не  буюра, билип болмайсан. Яшав оьзю медицина къуллукъчуну касбусуна тюзлегенге бир мюгьлетге де гьёкюнчюм ёкъ, – дей оьзюню медсестра болгъан кююню гьакъында  хабарлай туруп,  Алпият Закавова.

Атасыны иниси Абулаш айтгъанлай, 1999-нчу йылда Алпият Дагъыс­тан пачалыкъ педагогика институтну филология факультетине ишден айрылмагъан кюйде охума тюше. Ата-анасы танглагъан муаллимни касбусуна да ес бола. Болса да, Алпият муаллимлик касбуну юрютмеген. Югъа­гъан аврувланы республика больницасыны реанимация бёлюгюню заведующийи Жамиля Амирханова Алпият школада  охутма сагьатлар алма сюегенин англап: «Тувмадан медицина къуллукъчусу болмагъа герек   адамсан, школадагъы яшлардан эсе, аврувлагъа тиеген пайданг  артыкъ. Мен сени школагъа йиберип болмайман», – деп Алпиятны школагъа бармагъа къоймагъан.

– Мен югъагъан аврувлагъа къарайгъан республика больницаны реанимация бёлюгюнде ишлеген йылларымны ичинде 2020-2021-нчи йылларда коронавирусну вакътисинде йимик къыйын заманны гёрмедим. Гечеси-гюню булан аврувланы къабул эте эдик. Ишде къавшалмакълыкъны гючюнден, ашама да болмай, ятып юхлап къала эдик. Яшлар булан телефондан сёйлесек тюгюл, дагъы кюйде гёрмеге болмай эдик, – деп хабарлай Алпият.

Алпият оьзюню медсестра ишинден къайры да, шиърулар язмагъа да заман таба. Шиърулар язса да, оланы печатгъа бермеге, китап этип чыгъармагъа алгъасамай. Бир керен Дагъыстанны халкъ шаири Фазу Алиева Алпият ишлейген больницагъа авруп тюше. Реанимация бёлюкню заведующийи Жамиля Амирханова Алпиятны Фазу булан таныш эте ва ол шиърулар язагъанны англата. Алпият Закавованы шиърулары биринчилей «Дагъыстанлы къатын» журналда бары да ­дагъыстан  тиллеге гёчюрюлюп печат этилине. О йылларда  яш шаир къызгъа къумукъ тилде чыгъагъан «Дагъыстанлы къатын» журналны редактору Рукъуят Устарханова да кёп кёмек эте. 2008-нчи йылда Дагъыстан китап басмаханасы Алпият Закавованы «Тюшню ичинде тюш» деген биринчи шиъру китабын чыгъара. Белгили шаир Бадрутдин Магьамматов шо китапны гьакъында булай яза: «Алпият Закавова бу китабы булан уллу адабиятны сокъмагъына чыкъды десек, ялгъан болмас деп эсиме геле. Бу ерге ол алгъасамай, къарсаламай, оьзтёрече сёзю булан етишди. Гьар къайсы яратывчулукъда йимик, адабиятда  да пагьму булан бирче сабурлукъ, саламатлыкъ ва ара бёлмейген загьмат гьажатлы бола. Асил атланы гьар гюн тумарлама герек болагъаны йимик, шаирликни ёлуна атлангъан адам чеберлигин гьар даим чарлама, усталыгъын артдырма тарыкъ. Бу биринчи китабына гёре шаир гьисапда Алпиятгъа ташдырып багьа берме къыйын, тек тергевлю охувчу ону шиъруларын охуп чыкъгъан сонг, чечекленген ормандагъы бир талада ярланы тюбюнден чыкъгъан булакъдан сув ичгени йимик гьис этер деп эсиме геле».

Яшавну айланч ёлларындан, къысматына кант этмей, бюдюремей, тартынмай оьтюп, эки эркъардашын да, бири-бирини артындан атасын-анасын да гёмюп, эркъардашындан къалгъан уьч къызъяшны да сакълап, оьсдюрюп, барысына да оьр билимлер де берип, уьйлендирип, гьарисине уьй-ожакъ да тигип, яшап турагъан Алпият Закавова яшларыны яшларындан сююнюп-къуванып, оланы уьйлени толтурагъан къавгъасына уьйренип де битген. Яшланы къавгъасына уьйренип болмайман деп айтып, дёрт  яшны атасы айрылып гетгенине де хатири къалып да билмей. Гечинген эркъардашындан къалгъан къызъяшланы оьзюне сакълама алгъанны ушатмай, уьч къызны, бир уланны атасы артда тувгъан уланын гёрмеге де гелмегенине талчыгъып: «Булай этмеге нечик бола?!» – деп, тамашалыкъ эте. Яшланы атасындан бир кёмек болмаса да, Алпият уьч де къызына: Асиятгъа, Аминагъа, Садиягъа оьр билимлер бере, уьйлендире, уланы Пайзулла Сайпуллаев – Дагъыстан пачалыкъ университетни химия факультетини дёртюнчю курсуну студенти. Пайзулла университетде лап яхшы къыйматлар алып охуйгъандан къайры да, факультетни жамият ва илму ахтарыв ишлеринде де актив ортакъчылыкъ эте. Ол  гетген йыл «Умник» деген  Бютюнроссия программада  ортакъчылыкъ этип, биринчи ерни алгъан.

Алпият Закавованы больницасыны коллективини арасында яхшы абуру бар. Гьар йыл медицина къуллукъчуланы гюнюню байрамыны алдында оьтгерилеген «Лап яхшы медсестра» деген конкурсларда ортакъчылыкъ этип, бир нече керенлер биринчи ерлени алгъан. Оьр категориялы медсестра ва «Савлукъ сакълавну отличниги» деген атлар берилген. 2020-нчы йылда «Дагъыстан Республиканы савлукъ сакълавуну ат къазангъан къуллукъчусу» деген абурлу атгъа да ес болду.

Авторизация
*
*
Регистрация
*
*
*
Согласны с условиями сайта?
Генерация пароля