Оьтген жума, 16-нчы февральда Магьачкъаладагъы Поэзияны театрында Дагъыстанны халкъ шаири Магьаммат Атабаев тувгъанлы 85 йыл битегенликге байлавлу болуп эсделик жыйын оьтгерилди. Мунда шаирлер, язывчулар, алимлер районлардан, шагьарлардан шаирни поэзиясын сюегенлер, айрокъда ону ата юрту Яхсайдан гелген кёп санавда къонакълар ортакъчылыкъ этди.

Пагьмулу шаирибизни бу тархына багъышлангъан жыйынны Дагъ­ыс­танны халкъ шаири, язывчуланы союзуну къумукъ секциясыны ёлбашчысы Шейит-Ханум Алишева ачды ва юрютдю. Гелгенлеге хошгелди эте туруп, шаирибизни шиърусун охуду ва сагьнадагъы экрангъа къарама таклиф этди.
М. Атабаев сав заманында оьзюню муаллими Халит Магьитовну гьа­къында баракалла билдирип айтагъан сёзлери жыйылгъанлагъа бек таъсир этди. Сонг да, ол Таргъуда юрт советни председатели болуп ишлеген, оьзю де шиърулар язагъан улан Магьаммат-Вакил Темиров булан таныш болгъаныны кююн, артда да ювукълар болуп къалгъаныны гьакъында да хабарлай. Ону къыры­йында олтуруп Дагъыстанны халкъ язывчусу Камал Абуков да бар ва лакъыргъа къошула…

–Биз бу роликлени халкъ шаирибизни ва халкъ язывчубузну бет келпетлерин ва тавушларын янгыдан эсге салмакъ учун беребиз,–дей туруп, Ш. Алишева шаир, «Тангчолпан» журналны жа­ваплы редактору Супиянат Мамаевагъа сёз бере.

С. Мамаева оьзюню сёйлевюнде Магьаммат Атабаевни яратывчу-лугъуну гьакъында айтды. Ону сююв лирикасы, давгъа багъышлангъан шиърулары охувчулагъа оьтесиз таъсир этегенни гьакъында эсгере туруп, бирче ишлеген йылларын гёз алгъа гелтирип сёйледи.

Сагьнагъа Дагъыстанны халкъ артисти Байсолтан Осаев чакъырылды. Ол йыр янгы тюгюл экенни, кёп замандан берли йырланып гелегенни ва къумукъланы гимни йимик экенни айта туруп, «Аталар» деген йырны бек таъсирли кюйде йырлады. Макъамын композитор Хизри Батыргишиев язгъанны да эсгерди. Сонг да, гьалиги йыравлар «Мен сени сюемен, гюемен…» деген бир маънасыз йырланы йырлайгъанны, олагъа шиъру язагъанлар буса Магьаммат Атабаевни лирикасындан уьлгю алып язма тюшегенни айтды.

Ш. Алишева М. Атабаевни яратывчулугъуну баш вакътисинде белгили шаирлер Абдулвагьап Сулейманов, Камил Солтанов, Анвар Гьажиев, Абуталип Гафуров огъар язгъан ёравлу-насигьатлы кагъызланы охуду. Шаирибизни «Къумукътюзюм» деген бек таъсирли язылгъан шиърусун да чебер кюйде охуду.

Республикада чыгъарылагъан адабият журналланы баш редактору Мурат Агьматов­ оьзюню сёйлевюнде эсгерген кюйде, халкъ шаирлер табиат берген пагьму булан да, указ булан да, халкъы берген ат булан да бола. «Булар бары да бирче къошулса, огъар тиеген не болур!? Магьаммат шолайлардан деп ташдырып айтма боламан. Ол янгыз «Аталар» деген шиъруну язып къой­гъан буса да, тарихлерде аты къалажакъ эди. Расул Гьамзатовну «Акъ турналар» деген шиърусуну даражасында, шо да давну гьакъында. Таржумачы гьисапда да ол кёп иш этген. Сыйлы Къуранны айтсакъ, дюньягъа аты белгили шаирлени шиъруларын гёчюргенни эсгерсек де таманлыкъ эте. Мен ону булан бирче ишлегениме оьктем боламан».
Сёйлевлени аралашдырып бизин белгили йыравларыбыз Бурлият Элмурзаева, Зайнап Абсаматова, Хадижат Ибрагьимова, Зоя Чунаева шаирибизни шиъруларына гёре йырлар йырлады. Оьзге тиллени секцияларыны ёлбашчылары, Дагъыстанны халкъ шаирлери Анварбек Култаев, Марина Колюбакина, Аминат Абдулманапова, профессор Муса Магьамматов да шаирни яратывчулугъуну гьакъында айтды, ону оьз тиллерине гёчюрюлген шиъруларын охуду.

Адабиятчы, профессор Разияханум Агьматова Магьаммат Атабаевни яратывчулугъуну гьакъында генг кюйде хабарлады. Яхсайлы шаир Адил Бийтемиров шаирибизге багъышлап язгъан шиърусун чебер кюйде охуду ва жыйылгъанланы харс урувларын къазанды. Яхсайдан гелген Бурлият Ибрагьимова жыйылгъанлагъа юртлуларыны атындан баракалла билдире туруп, шаирибизни ата юртунда оьтгерилежек юбилейине чакъырды. Ерли депутатланы къарарына гёре, ону аты юртну бир орамына къоюлажакъны айтды.

Профессор Забит Акавов да юртлусуну яратывчулугъу, яшаву гьакъында хабарлады. Юртлуларына ону шиъруларын охуйгъан заманланы эсгерди. Белгили режиссёр Ислам Казиев

М. Атабаевни «Алтын къаз» деген пьесасын салгъанны, тек министерлик ону ойнама ихтияр бермегенни къужурлу кюйде хабарлады. Буса да ол тынгламай шо спектаклни салгъан ва къаравчулар ону уллу разилик булан къабул этген. Шо саялы режиссёрну ишден тайдыргъан. Ол Москвагъа гетме борчлу болгъан. Онда чебер фильм чыгъаргъан. «Алтын къазны» язгъаны учун да шаирибизге баракалласын билдирди.